......


Davacı vekili, tespit ve alacak isteminde bulunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ... Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
...’da geçirdiği süreler davalı Kurum tarafından 3201 sayılı Kanun hükümleri kapsamında ... güvenliği bakımından değerlendirilerek, 3600 güne karşılık gelen borçlanma bedelini ödeyip yaşlılık sigortasından aylık tahsis başvurusunda bulunması üzerine, 506 sayılı Kanun kapsamında 1105 günlük sigortalılığı ve 720 günlük askerlik borçlanması da dikkate alınmak suretiyle kendisine 01.05.1997 tarihinden itibaren aylık bağlanan davacının, yurda kesin dönüş yapmış olma koşulunu yerine getirmediği gerekçesiyle Kurumca 1999 yılının Şubat ayında tesis edilen işlemle, borçlanmanın ve başlangıç tarihi itibarıyla aylığın iptal edildiği, yurt dışı borçlanma bedeli, 01.05.1997 – ....02.1999 döneminde yersiz ödenen aylıklar toplamına mahsup edildikten sonra kalan borç tutarının davacı tarafından 08.04.1999 günü Kuruma yatırıldığı, ....09.2001 tarihli başvurusu üzerine bu kez kendisine, ilgili ... güvenlik sözleşmesi uygulanmak suretiyle 01.....2001 gününden itibaren kısmi aylık (sözleşme aylığı) bağlandığı, 09.08.2007 tarihinde Kuruma başvuran davacı vekilinin, aylıkların 01.....2005 günü itibarıyla tama yükseltilmesi talebinin ise reddedildiği anlaşılmakta olup, dava; borçlanmanın geçerli olduğunun tespiti ile kısmi aylığın 01.....2005 tarihinden itibaren tama yükseltilerek fark aylıkların yasal faiziyle birlikte alınması istemlerine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağı olan, 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan ... Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin ... Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun ...’üncü maddesinde; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yurda kesin dönüş yapanların kesin dönüş tarihinden itibaren ilgili ... güvenlik kurum ve kuruluşlarına yazılı istekte bulunarak ve yurt dışında geçen sürelerin tamamını veya dilediği kadarını döviz olarak ödemek koşuluyla borçlanabilecekleri, borçlanılan sürelerin ilgili ... güvenlik kanunlarındaki esaslar içerisinde değerlendirileceği belirtilmiş olup, anılan maddede yer alan ve borçlanma isteminde bulunabilmek için yurda kesin dönüş yapılması gereğini öngören bu düzenleme, ... Mahkemesi’nin ........2002 gün ve 2000/36 Esas - 2002/198
./..


Karar sayılı kararı ile iptal edilmiş, söz konusu madde 06.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4958 sayılı Kanunun 56’ncı maddesiyle yeniden düzenlenerek halen yurt dışında bulunan ... vatandaşlarının borçlanabilmeleri kabul edilip, borçlanma için yurda kesin dönülmüş olması koşulu öngörülmemiştir. Diğer taraftan; 3201 sayılı Kanunun ...’ncı maddesinin (A) bendi hükmü gereğince anılan şart, borçlanan ve borcunu ödeyen sigortalılara yaşlılık sigortasından aylık tahsisi için varlığını korumakta olup, bir başka anlatımla, borçlanmanın geçerliliği için yurda kesin olarak dönme zorunluluğu bulunmayıp, kesin dönüş koşulu yerine getirilmeksizin yapılan borçlanmalar geçerli ise de, kesin dönüş yapılıncaya kadar borçlanma hukuken askıya alınmakta ve ilgiliye aylık bağlanamamakta, dolayısıyla, bu şart gerçekleşmeden bağlanan aylıklar yönünden Kurumun geri alım hakkı bulunmakta, giderek, aylığa, ancak kesin dönüş olgusunun gerçekleştiği tarihi izleyen ay başından itibaren hak kazanılmaktadır.
Ayrıca belirtilmelidir ki; sözü edilen Kanunun “Kısmi aylıklar” başlığını taşıyan ...’uncu maddesinde de; ... güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle ... güvenlik kanunlarına göre kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanların, istekte bulunmaları durumunda, ...’üncü madde hükmüne göre tahakkuk ettirilen borçlarını tümüyle ödemeleri koşuluyla kısmi aylıklarının, borçlarını ödedikleri tarihi izleyen ay başından itibaren tam aylığa çevrileceği, bu uygulamada borç tutarının tahakkukunda sözleşme akdedilen ülkenin sigorta kurumlarınca gönderilmiş olan hizmet cetvelindeki, tam aylığa yeterli olan gün sayılarının gözetileceği, ancak, istekleri halinde sigortalı veya hak sahiplerinin, hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını da borçlanabilecekleri hüküm altına alınmıştır.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığı altında dava irdelendiğinde; 3201 sayılı Kanunun, yurt dışı borçlanmasının iptaline yönelik Kurum işleminin gerçekleştirildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan ...’üncü maddesinde; yurda kesin dönüş yapılmış olması, borçlanma koşulu olarak öngörülmüş bulunmakla, söz konusu Kurum iptal işleminin geçerliliği belirgin olduğu gibi, borçlanma bedelinin, sigortalı davacının borcuna mahsup edilmiş olması karşısında, bir anlamda tasfiyeye uğrayan borçlanmaya geçerlilik tanınamayacağı da ortadadır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.

.....