10. Hukuk Dairesi 2009/17385 E. , 2010/2365 K.
"İçtihat Metni".....
İş kazası sonucu ölen sigortalının haksahiplerine bağlanan peşin değerli gelirler ile yapılan ödemelerin, 506 sayılı Yasanın 26. maddesi uyarınca tazmini istemi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilâmda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı ve davalılardan....... ile ... tarafından istenilmesi ve davalılar Avukatınca da duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 23/02/2010 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü davalılar adlarına Av. ... ile karşı taraf adına...... geldiler. Diğer davalılar adlarına kimse gelmedi. Duruşmaya başlandı. Hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-......temsilcisi konumundaki ...’ın, iş kazasının oluşumuna kusurlu davranışıyla etkide bulunduğuna ilişkin, ceza yargılaması sürecinde kesinleşmiş maddi olgu bulunmadığı ve asıl işveren konumundaki .....’den ayrı olarak kişisel kusurluluğu ortaya konulamadığı halde, “hakkında kamu davasının cezai hükmü” bulunduğu gerekçesiyle ...’ın % 5 kusurlu olduğunun kabulüyle, tazminle sorumluluğuna hükmedilmiş olması;
2-Yüklenilen işin bitimi üzerine kabulü aşamasındaki eksiklikler kapsamında belirlenen giderlerin yükseltilmesi işinde çalışan sigortalının, işin bitimi sonrasında, mahalli topraklama maşalarını toplarken elektrik akımına kapılması sonucu sürekli işgöremezlik durumuna girmesine yol açan iş kazası üzerinde etken davranışlardan kaynaklanan kusur oranlarının belirlenmesi amacıyla yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenerek, hükme dayanak alınan rapor, endüstri ve makine mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenmiş olup; raporda, davalılar yanında ..... iş alan......de kusur atfedilmiş ve dava dilekçesinde, dava dışı kişilerin kusuru nedeniyle teselsül hükümlerine dayanılmadığı halde, kazalının % 15 kusur oranı dışında, Kurum zararının % 85 oranındaki bölümünün, teselsül hükümlerine dayalı olarak tahsile karar verilmiştir.
.....
İş kazası üzerinde etkili davranışların kusur oranı yönünden değerlendirmesini yapacak bilirkişi kurulu, iş kazasının gerçekleştiği iş kolu ile, işçi sağlığı ve işgüvenliği alanında uzman kişilerden seçilmeli; mahkemece, kabul edilen maddi olgular ışığında yapılacak incelemede; mevzuat uyarınca hangi önlemlerin alınması gerektiği, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığı ve alınmış önlemlere sigortalının uyup uymadığı yönleri irdelenerek, bilirkişi raporunda yargısal denetime elverir biçimde ortaya konulmalıdır.
Hükme dayanak alınan bilirkişi kurulu raporu; kusur aidiyeti ve oranları yönünden iş müfettişi tarafından düzenlenen raporla çelişik olup, çelişkinin giderilmesi konusundaki itirazlar üzerinde durulmadığı gibi; ihale makamı, asıl işveren ve taşeron ilişkisini düzenleyen sözleşme ve belgeler dosyaya katılmadığı; dava dışı kişilerin iş kazasının önlenmesi konusundaki yükümlülük ve sorumlulukları somut dayanaklarıyla dosyaya yansıtılmadığı halde, davada taraf olmayan kişilere de kusur atfedilip, davalıların anılan kişilerin kusuru nedeniyle de müteselsilen sorumluluğuna karar verilmiştir.
Sıralanan maddi ve hukuki olgular ile, sunulan kanıtlar ışığında, tarafların itirazları üzerinde de durularak, davalıların işçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına aykırı davranışlarının iş kazası üzerindeki etki oranının, iş kolu ile, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında uzman kişilerden alınacak çelişkiden uzak rapor ışığında değerlendirilmesi; dava dışı kişilere atfedilen kusur oranının somut dayanakları ortaya konulup, davacının anılan kişilerin kusuru nedeniyle teselsül hükümlerine dayalı istemde bulunmadığının da gözetilmesi suretiyle karar verilmesi gereği üzerinde durulmaksızın, eksik incelemeyle sonuca varılmış olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, hükmü temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
S O N U Ç:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davalı ....... Ile ... Avukatı yararına takdir edilen, 750,00 lira duruşma avukatlık parasının davacıya, davacı avukatı yararına takdir edilen 750,00 lira duruşma avukatlık parasının davalılarda...... ile ..."a yükletilmesine, temyiz harcının istek hâlinde davalılardan .......a iadesine, 23.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.
......