MAHKEMESİ : İZMİR FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 26/06/2014 tarih ve 2012/102-2014/95 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkili tarafından kabul edilen standartlarla ilgili teknik bilgilerin standart metinlerinin davalı internet sitesinde hukuka aykırı ve izinsiz olarak yayınlandığını, enstitünün her türlü yayınının FSEK"ye tabi olduğunu, davalının bu şekildeki kullanımı ile müvekkilinin fikri ve mali haklarına tecavüz ettiğini ileri sürerek FSEK"nin 68. maddesi uyarınca izinsiz yayınlanan eser niteliğindeki standartların fiyatlarının 3 katı kadar toplamda 24.034,00 TL maddi tazminat, FSEK 70. madde uyarına 25.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; görev itirazında bulunarak TSE’nin yayınlandığı standartların eser niteliği taşımadığını, müvekkilinin sitesindeki standartların indirilebilir veya metin olarak okunabilir halde yer aldığına dair somut tespit olmadığını, sadece standart isimlerinin listede yer aldığını, FSEK hükümlerinin uygulanamayacağını ve TTK"da düzenlenen haksız rekabetin de söz konusu olmadığını, resmi gazetede yayınlanan standartların artık açık ve serbest metin haline geldiğini, ayrıca sitedeki standartların uluslararası standartlar olduğunu davacının bir zararının söz konusu olamayacağını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından belirlenen standartlarınn eser niteiğinde olduğu ve kanun gereği FSEK"nin uygulanması gerektiği, davacı tarafından sunulan fiyat listesi esas alınarak yapılan hesaplamaya göre 3 kat tazminat miktarının 37.425,96 TL olarak hesaplandığı ancak davacının 24.034,00 TL talep ettiği, haksız tecavüz nedeniyle manevi haklarının da zarar gördüü gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 24.034 TL maddi tazminatın ve 5.000 TL manevi tazminatın 04/01/2012’den işleyen değişen oranlı ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak, davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, dava konusu standartların 5846 sayılı FSEK hükümlerine göre eser olduklarının belirlenmiş bulunmasına göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bentler dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Mahkemece, davacı kurum tarafından yayınlanan standartların 5846 sayılı FSEK 1. ve 2. maddesi kapsamında eser olduğu gerekçesiyle davalı eyleminin davacı kurumun mali ve manevi haklarını ihlal ettiği kabul edilerek maddi ve manevi tazminata hükmedilmiştir. Dava konusu standartların 5846 sayılı FSEK"de belirtilen unsurları taşıması halinde ilim ve edebiyat eseri olarak nitelendirilmesi mümkündür. Nitekim 132 sayılı TSE Kuruluş Kanunu"nun 1. maddesinin son fıkrasında da kurum yayınlarının 5846 sayılı FSEK"ye tabi olacağı belirtilmiştir. Ancak, aynı Kanun"un "Mevzuat ve İçtihatlar" başlıklı 31. maddesi uyarınca "Resmen yayımlanan veya ilan olunan kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve kazai kararların çoğaltılması, yayılması, işlenmesi veya her hangi bir suretle bunlardan faydalanma serbesttir." Dairemizin 11.12.2013 gün ve 4101/22663 sayılı kararında da açıklandığı üzere, kamu idarelerinin yasa ile belirlenen görevleri gereği hazırladıkları ve mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek kamuya duyurulması gereken kararlar ve bunların eklerinin de genel menfaat mülahazasıyla eser korumasına getirilen sınırlama niteliğindeki 31. madde de belirtilen mevzuat ve içtihatların kapsamında bulunduğu kabul edilmektedir. Bu durumda, 5846 sayılı FSEK 2. maddesi uyarınca ilim ve edebiyat eseri olarak kabul edilen TSE standartlarının aynı kanunun 31. maddesi kapsamında eser hakkından kaynaklanan korumanın istisnası niteliğinde bulunup bulunmadığı hususu tartışılmaksızın yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurularak mali hak tazminatına hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
3- Ayrıca 5846 sayılı FSEK 1. ve 2/3 maddesi uyarınca bir eserin sahibi onu meydana getiren kişidir. Davacı TSE 132 sayılı Kanun ile kurulmuş ve tüzel kişiliği haiz bir kurum olduğundan, esasen yaratıcı faaliyeti olmayan tüzel kişi davacının eser sahibi olduğundan da söz edilemez. Davacı TSE, 5846 sayılı FSEK 10/son ve/veya 18. maddesi uyarınca dava konusu yayınlar üzerinde yasa gereği mali hakları kullanma hakkına sahiptir, ancak manevi hak sahipliğinden söz edilemez. Buna rağmen davacı kurum yararına 5846 sayılı FSEK 70/1. maddesi uyarınca manevi tazminata hükmedilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 1.487,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 04.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.