17. Hukuk Dairesi 2016/6913 E. , 2017/5522 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı ... vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 16.05.2017 Salı günü davalı ... tarafından gelen olmadı. Davacılar vekili Av. ... geldi. Davalı ... ve ... tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacılar vekili dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 14.05.2013 günü davalı ..."in sevk ve idaresinde bulunan ...plaka sayılı kamyonun müteveffanın da içerisinde bulunduğu, dava dışısürücü ...ın sevk ve idaresinde bulunan ... plaka sayılı araçla çarpıştığını, kaza sonucu müvekkillerinden Hafize"nin eşi ve diğer müvekkillerinin babası ..."nun hayatını kaybettiğini, müteveffanın ... emeklisi olduğunu, ancak emekli olduktan sonra nakliyecilik işi ile iştigal ederek ek gelir elde ettiğini belirterek şimdilik 100,00 TL cenaze giderinin, eş ve çocuk ... için toplam 1.000 TL destek tazminatının ve davalı ... şirketleri açısından temerrüt tarihinden itibaren, diğer davalılar açısından kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, her bir davacı için 75.000,00 TL olmak üzere 300.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ... şirketleri hariç diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, yargılama sırasında eş ve çocuk ... yönünden toplam maddi tazminat talebini 102.962,06 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, maddi tazminat yönünden; davanın davalı ... yönünden kabulü ile; davacı ... için 75.637,02 TL, davacı ... için 28.325,04 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 100,00 TL cenaze giderleri olmak üzere toplam 104.062,06 TL maddi tazminat alacağının dava tarihinden itibaren (13.11.2013) işleyecek yasal faiziyle birlikte kaza tarihindeki poliçe limitleriyle sınırlı olmak üzere davalı ... den alınarak davacılara verilmesine, davalılar ... ve ... yönünden açılan davanın reddine, manevi tazminat yönünden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı ... AŞ vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma ve cenaze giderinden oluşan maddi tazminat ve ayrıca manevi tazminat istemine ilişkindir.
TBK"nun 53. maddesi gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yoksun kalınan gerçek destek miktarının tespit edilebilmesi için öncelikle desteğin sağlığında elde ettiği net gelirin doğru saptanması icap eder. Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Dava dilekçesinde, desteğin Bağkur emeklisi olduğu ve emekli olduktan sonra şehir içi ve dışı nakliyecilik işi yaptığı iddia edilmiş; hükme esas alınan 28.04.2015 tarihli aktüerya raporunda, ...Şöförler ve ... Odası Başkanlığının 21.05.2014 tarihli yazı cevabında bildirilen
aylık brüt 5.000 TL gelir esas alınıp, bu miktara desteğin almakta olduğu 800,00 TL ... emekli maaşı da dahil edilmek suretiyle 5.800 TL aylık gelir kabul edilmiş ve asgari ücretin 5,68 katı üzerinden hesaplama yapılmıştır.
Somut olayda davacılar desteği ... nakliyecilik işinde kullanmakta olduğu 45 Z 4205 plakalı kamyon desteğin üzerine kayıtlı olmayıp dava dışı ... ... adına kayıtlıdır. Başka bir deyişle destek, başkasına ait aracı çalıştırmaktadır. Başkasına ait aracı çalıştıran desteğin asgari ücretin bir miktar üzerinde kazancı olabilirse de asgari ücretin 5,68 katı kadar gelir elde edebileceğinin kabulü doğru olmamıştır.
Bu durumda mahkemece, başkasının aracını çalıştıran ve bu şekilde nakliyecilik işi yapan birisinin bu işle ilgili aylık net kazancının ne olacağı araştırılarak desteğin geliri saptandıktan sonra, bu gelir üzerinden (desteğin Bağkur"dan aldığı emekli maaşı dahil edilmeksizin) hesaplama yapılması için, farklı bir bilirkişiden rapor alınarak, oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3-Davalı tarafça hatır taşıması savunmasında bulunulmuştur.
2918 sayılı ..."nun 87/1. maddesinde "Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu ve motorlu aracın maliki ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı sorumluluk, genel hükümlere tabidir" düzenlemesine yer verilmiş; aracın hatır için verildiği ya da hatır için taşıma yapılan durumda oluşacak zararlarla ilgili değerlendirmenin genel hükümlere tabi olduğu belirtilmiştir. Anılan kanun hükmünün atıf yaptığı genel hükümler, Türk Borçlar Kanunu"nun sorumluluğa ilişkin hükümleri olup, böylesi durumda 818 sayılı BK"nun 43. maddesi (6098 sayılı TBK md. 51) uygulama alanı bulacaktır.
Davaya konu trafik kazasında, davacılar desteğinin, dava dışı ... Köylü"ye ait olup ..."ın sevk ve idaresindeki araçta yolcu olarak bulunduğu görülmektedir. Soruşturma aşamasında, araç ... ... Köylü ile kaza anında araçta bulunan ... ... ve ... Kozak"ın ifadelerinden, destek ..., ... Köylü"nün müşterisi olduğu, kaza günü ... Köylü"nün sanayiideki işyerine
geldiği, orada bulunan ..., ... ... ve destek ..., havanın yağışlı olması nedeniyle ..."dan kendilerini eve bırakmalarını rica ettikleri ve kazanın bu sırada olduğu anlaşılmaktadır. Dosya içeriğinden, somut olayda müteveffa ... Oduncuoğlu"nun davalı ... AŞ"nin sigortaladığı araçta kendi isteği üzerine hatır için taşındığı sabittir.
Bu durumda mahkemece karar verilirken, somut olayda hatır taşıması bulunduğu kabul edilerek tazminattan Dairemizin yerleşik uygulamsı uyarınca % 20 oranında hatır taşıması indirimi yapılması gerekmekte iken,yazılı olduğu şekilde ve aksi kanaat ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3 numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı ... yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."ye geri verilmesine 16/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.