Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2014/6814 Esas 2014/15621 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan yargılaması sonunda yerel mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı ..., ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinde MR ve BTE hizmetlerinin yapılan ihale sonucu 03.09.2007 tarihli ve üç yıl süreli sözleşme ile dava dışı ... AŞ. tarafından yerine getirilmesine rağmen radyoloji klinik şefi uzman doktor tarafından tasdik etmek ve girişimsel puan olarak gösterilmek suretiyle bölümün döner sermaye gelirinin yükselmesi sonucu 2008 Ocak-2010 Eylül arası davalı ..."a 20.894 TL fazla döner sermaye ödemesi yapıldığının müfettiş raporu ile belirlendiği ileri sürülerek, ödeme tarihlerinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte bu miktarların tahsili istenilmiştir.
Mahkemece, davalının yapılan bu ödemede herhangi bir hile ve kusurunun bulunmadığı ve yapılan ödemenin 60 günlük idari dava açma süresi içinde geri alınmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemenin dayandığı İ.B.K ile çözümlenen husus; hatalı intibak veya hatalı terfi işlemi gibi bir şart tasarrufun sonradan idare tarafından geri alınması halinde, daha önce bu şart tasarrufa dayanılarak memura yapılmış olan fazla ödemenin nedensiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri istenmesinin idare hukuku ilkelerine göre mümkün olup olmadığına ilişkindir.
Bu İ.B.K.nın idare tarafından yapılan bütün ödemelere uygulanması halinde, idarenin haksız iktisap kurallarından hiçbir zaman yararlanamaması ve memurların yapmış oldukları bütün hatalı ödemelerin idare tarafından gerek ödeme yapılan kişilerden, gerekse ödemeyi yapandan geri alınamaması gibi bir sonuç doğuracağı ve bununda idareyi işlemez duruma getireceği kabul edilmelidir.
BK.nun 62.maddesi gereğince, borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse, yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Bu maddede belirtilen yanlışlık, eda ile ilgili olup, edada bulunan da bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır. Başka bir deyişle davacı idarenin hataya düşmeseydi, davalıya edada bulunmayacağı anlamına gelmektedir.
Bu durumda, mahkemece; davacının almaya hak kazandığı alacağın miktarına ilişkin konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişiler kurulu oluşturulup, iddia ve savunma çerçevesinde dava konusu döner sermaye puan artırımına neden olan “raporlama-tasdik” işlemlerinin “girişimsel işlemler” olup olmadığı hususunda inceleme yaptırılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, mahkemece; "hatalı terfi ve intibak nedeniyle fazla yapılan ödemelerin davalının hilesi ve gerçek dışı beyanı ile yolluk ve mutlak butlan ile malül olmadığı için geri istenemeyeceğine yönelik Y.İ.B. Büyük Genel Kurulunun 27.01.1973 tarih, 72/6 E., 73/2 K.sayılı kararına" dayanılarak davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 02.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.