19. Hukuk Dairesi 2014/5954 E. , 2014/9132 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 29/03/2013
NUMARASI : 2007/146-2013/130
Taraflar arasındaki birleşen itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın reddine, 2010/558 E., 2010/177 E. birleşen dosya davacısının davalarının kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı-birleşen dosya davalısı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacı Ç. Gıda İnşaat Ltd Şti vekili, müvekkili tarafından davalı aleyhine süresi içinde bankaya ibraz edilmeyen çeke dayalı olarak girişilen icra takibinin davalının haksız itirazı sonucu durduğunu, müvekkili şirketin yarka üreticiliği konusunda faaliyet gösterdiğini, yanlar arasındaki şifahi satım sözleşmesi ile davalının müvekkilinden toplam 14152 adet yarka satın aldığını, satım bedeli 79.750,00 YTL karşılığından toplam 4 adet çekin davalı tarafından keşide edilerek müvekkili şirkete verildiğini, bu çeklerden 3 tanesinin ödenmiş olduğunu, 30.01.2005 keşide tarihli ve 32.250.000.000 TL (32.250,00 YTL) bedelli dava ve takibe konu çekin ödenmediğini ve müvekkili tarafından süresi içinde de muhatap bankaya ibraz edilmediğini, davalının müvekkilinden satın ve teslim aldığı yarkaları dava dışı A. A."a sattığını, bu şahıs tarafından da davalı aleyhine yarkaların hastalıklı olduğu ve bundan kaynaklı zararlarının oluştuğu iddiası ile Çarşamba Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/238 Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, bu davanın müvekkiline ihbar edildiğini, bu davaya fer"i müdahil olarak katılarak gerekli savunmanın yapıldığını, davalının satım ilişkisine taraf olmadığını satıma konu malların dava dışı şahsa bizzat müvekkili şirket tarafından satıldığını bildirerek bu ilişkide aracılık, komisyonculuk sıfatlarının bulunduğunu belirterek sorumluluktan kurtulmaya çalıştığını, oysa ki ortada iki ayrı ticari satım sözleşmesinin olduğunu, birinci sözleşmenin tarafların müvekkili ile davalı, ikincisinin ise davalı ile dava dışı A. A. olduğunu, dolayısıyla davalının müvekkilinden satın ve teslim aldığını mallar için müvekkiline verdiği çekten sorumlu olduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Sedat Kuşçu vekili, davanın hak düşürücü süre içinde açılmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, davacı tarafından çiftliğinde üretilen tavuk civcivi yarkalarının dava dışı A. A. isimli şahısa satımından dolayı müvekkili tarafından düzenlenen çeklerin bir kısmının davacıya ödendiğini, satıma konu civciv yarkalarında tifo hastalığına rastlandığını, dava dışı A. A. tarafından müvekkili aleyhine Çarşamba 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/238 Esas sayılı dosyası üzerinden "ayıplı mal" nedeniyle müvekkiline vermiş olduğu çekler nedeniyle menfi tespit davası açıldığını, bunun yanında uğramış olduğu zararlardan ötürü de Çarşamba 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/138 Esas sayılı dosyası ile tazminat davası da ikame ettiğini, her iki davanın da derdest olduğunu, iş bu dava yönünden bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek davanın reddine ve icra inkar tazminatına, davacıya karşı her türlü tazminat, alacak, rucüen alacak hak ve dava haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini istemiştir.
Birleşen 2010/117 Esas sayılı davada davacı Sedat Kuşçu vekili, müvekkilinin dava dışı A. A. ile davalılar arasındaki tavuk alım-satımı ilişkisine aracılık ettiğini, davalı şirketin yetkilisi diğer davalı M. Ç."in dava dışı A. A."ı tanımadığından b u alım satımla ilgili olarak dava dışı A. A."ın çeklerini müvekkilinin aldığını, bunun karşılığında müvekkilinin kendine ait toplam 79,750 TL bedelli 4 adet çeki davalı şirket yetkilisi diğer davalı M. Ç."e verdiğini, bunlardan 18.10.2004 tarihli 12.500,00 TL, 30.11.2004 tarihli 20.000,00 TL ve 30.12.2004 tarihli 15.000 TL bedelli 3 adet çekin tahsil olunduğunu, satıma konu yarka tavuklarının ayıplı olduğu iddiasıyla dava dışı A. A. tarafından müvekkili aleyhine Çarşamba 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/238 esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, yargılama neticesinde yarka tavukların tifo hastalığı ile gizli ayıplı olduğunun tespit edildiğini, davanın kabulüne karar verildiğini, ayıp nedeniyle müvekkili tarafından verilen çeklerin bedelsiz olduğunu ileri sürerek 18.10.2004 tarihli 12.500,00 TL, 30.11.2004 tarihli 20.000,00 TL ve 30.12.2004 tarihli 15.000 TL bedelli çeklerin ödeme tarihlerinden itibaren ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, Çarşamba 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/238 Esas 2009/66 Karar sayılı kararında müvekkili aleyhine hükmedilen ve müvekkili tarafından yapılan 3,593,75 TL ödemenin de davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2010/558 Esas sayılı davada davacı Sedat Kuşçu vekili, müvekkilinin dava dışı A. A. ile davalılar arasındaki tavuk alım-satımı ilişkisine aracılık ettiğini, satıma konu yarka tavuklarının ayıplı olduğu iddiasıyla dava dışı A. A. tarafından müvekkili aleyhine Çarşamba 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/238 esas sayılı dosyası üzerinden açılan davada yarka tavukların tifo hastalığı ile gizli ayıplı olduğunun tespit edilerek davanın kabulüne karar verildiğini, kesinleşen ilamın icra takibine konu edildiğini ve icra dosyasına müvekkili tarafından bir kısım ödemelerde bulunulduğunu, müvekkilinin ödemek zorunda kaldığı ödemelerin rücuen davalılardan tazmininin gerektiğini ileri sürerek müvekkilince icra dosyasına ödenen 13.622,00 TL nin ve ilamda müvekkili aleyhine hükmedilen ve müvekkili tarafından vergi dairesine ödenen (Yargılama harcı) 3,593,75 TL nin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller Çarşamba 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/238 Esas, 2009/66 Karar sayılı dosya kapsamı ve bu dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, alım-satım sözleşmesine konu olan hastalığın davacı satıcının kümesinden kaynaklandığı, teşhis edilen hastalığın sözleşmenin kurulduğu ve teslimin gerçekleştiği tarihler içerisinde mevcut olduğu, 4-15 gün kuluçka süresi olan bir hastalığın birdenbire ortaya çıkmasının mümkün olmadığı, başka bir ifadeyle satıma konu yarkaların yakalandığı hastalığın, sözleşmenin yapıldığı ve teslimatın gerçekleştiği tarihler dikkate alındığında anlaşılamayacağı, satılan hayvanlarda yapılan test ve analizler sonucunda ortaya konulduğu, bu ayıbın gizli nitelik taşıdığı, ayıbın davacı satıcıdan kaynaklandığı, kaldı ki sözleşmenin kurulduğu esnada mevcut olan hastalığı davacı satıcının alıcıdan saklı tutma ve aldatma düşüncesiyle üstünü örttüğünden hileli satış nedeniyle ayıp ihbar yüküm sürelerinin somut olayda uygulanmasının da söz konusu olmadığı, Çorum 1. Noterliği"nin 22 Ekim 2004 tarih, 14616 yevmiye nolu ihtarnamesinde davacı şirketin dava dışı A. A."a yapılan yarka satımının kendisi tarafından gerçekleştirildiğini ikrar ettiği, ayıplı mal satımından dolayı sorumlu olduğu gerekçeleriyle 2007/146 Esas sayılı asıl dava yönünden davanın reddine, birleşen 2010/558 esas sayılı dava yönünden davanın kabulüne 13.622,00-TL"nin ödeme tarihinden 3.593,75-TL"nin 14.12.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, birleşen 2010/117 Esas sayılı dava yönünden davanın kısmen kabulüne 18.10.2004 keşide tarihli 12.500,00-TL ; 30.11.2004 keşide tarihli 20.000,00-TL ve 30.12.2004 keşide tarihli 15.000,00-TL çek bedellerinin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, 2010/558 Esas sayılı dosyası ile 3.593,75-TL bedele hükmedilmiş olduğundan yeniden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm asıl davanın davacısı (birleşen davaların davalısı) Ç. Gıda İnşaat Ltd Şti birleşen davaların davalısı M. Ç. vekilince temyiz edilmiştir
1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davanın davacısı birleşen davaların davalısı Ç. Gıda İnşaat Ltd Şti vekilinin tüm, birleşen davaların davalısı M. Ç. vekilinin aşağıdaki bentlerin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Alım-satım ilişkisinin Ç. Gıda İnşaat Ltd Şti ile Sedat Kuşçu arasında gerçekleştiği birleşen davaların davalısı M. Ç."in, Ç. Gıda İnşaat Ltd Şti"nin yetkili temsilcisi olduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
M. Ç., birleşen davalarda kendisine husumet düşmeyeceğini savunmuştur. Birleşen davalarda dava konusu edilen çeklerde M. Ç."in sorumluluğunu gerektirecek bir durum bulunup bulunmadığı araştırılarak adı geçenin husumet itirazı değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken bu yön araştırılmadan M. Ç."in de yetkilisi olduğu şirket ile birlikte müteselsil sorumluluğunun bulunduğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davanın davacısı birleşen davaların davalısı Ç. Gıda İnşaat Ltd Şti vekilinin tüm, birleşen davaların davalısı M. Ç."in diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün birleşen davaların davalısı M. Ç. yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 14.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.