Danıştay 10. Daire 2015/3375 Esas 2020/5438 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2015/3375
Karar No : 2020/5438

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddi yolundaki kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve Kabahat No:…, K:… sayılı idari yaptırım kararı ile verilen 11.636.548,18 TL idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; ödeme emriyle takibi yapılan idari para cezasına karşı usulüne göre yapılan itirazların reddedilmesi sebebiyle amme alacağının kesinleştiği, davacının iddialarının böyle bir borcunun olmadığı, kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı yönündeki kanunun sınırlı olarak saydığı iddialar kapsamına girmediği anlaşıldığından vadesinde ödenmeyen ve kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, aracılı ihracat işiyle iştigal eden şirketin yönetim kurulu üyesi olduğu, davadışı üçüncü bir şirketin, haberi ve iradesi dışında evrakta sahtecilik yaptığı, bu firmayla aracılık sözleşmesi imzalamadığı, geçmişte ve olay tarihinde hiçbir ticari ilişkisinin bulunmadığı, vade tarihi tespit edilmeden düzenlenen ödeme emrinin hukuka aykırı olduğu, idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacının … Dış Ticaret A.Ş.'nin yönetim kurulu üyesi olduğu, davadışı üçüncü bir şirket tarafından dahilde işleme izin belgesi kapsamında yurda getirilen gümrük muafiyetli kumaş cinsi eşyanın ihraç edilmek üzere … Dış Ticaret A.Ş. adına gümrük müdürlüğünde işleme konulduğu, ihraç işlemlerinin verilen ek sürede de tamamlanmaması sebebiyle yapılan denetimde eşyaların bulunmadığının tespit edildiği ve suç duyurusunda bulunulduğu, … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca idari yaptırım kararı verildiği, bu cezaya yapılan itirazın ... Sulh Ceza Mahkemesinin … tarih ve … değişik iş sayılı kararıyla reddedildiği, davacı yönünden 27/06/2013 tarihinde kesinleşen kararın tahsil işlemlerinin başlatılması için vergi dairesi müdürlüğüne gönderildiği, akabinde anılan idari para cezasının tahsili amacıyla davacı adına ödeme emrine düzenlenmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 37. maddesinde "Amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, bu ödeme müddetinin son gününün amme alacağının vadesi günü olduğu" kuralına yer verilmiş, aynı Kanun'un dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 'Ödeme Emri' başlıklı 55. maddesinde “Amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir ödeme emri ile tebliğ olunur.” hükmü yer almış, işlem tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle "Ödeme Emrine İtiraz" başlıklı 58. maddesinde ise "kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde itirazda bulunabileceği" hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun maddelerinin incelenmesinden; ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacakları hakkında ödeme emri düzenlenmeden önce Maliye Vekaletince borcu ödemesi için borçluya bir ay süre verilmesi gerektiği, ancak bu süre içerisinde borç ödenmezse ödeme emri düzenlenebileceği anlaşılmaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6183 sayılı Kanun'un 37. maddesine göre, ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacağının takibine geçilebilmesi için alacağın usulüne uygun bir şekilde ilgiliye tebliğ edilmesi ve ödeme için bir aylık süre tanınması gerekmektedir. 6183 sayılı Kanun hükmü uyarınca takip işlemlerini yürüten davalı idarenin, Kanunda belirtilen şekilde ödeme zamanının belirlenip belirlenmediği hususunu re'sen inceleyerek, ödeme zamanı belirlenmemiş alacaklar için 1 aylık ödeme süresi tanıyarak vade tarihini belirlemesi, akabinde süresi içerisinde ödenmeyen alacaklar için ödeme emri düzenlemesi gerektiği açıktır.
Uyuşmazlıkta, tahsil işlemlerinin başlatılması amacıyla … Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahatler Bürosu tarafından gönderilen yazının … Vergi Dairesi Müdürlüğüne 28/08/2013 tarihinde tebliğ edildiği, 29/08/2013 tarihinde tahakkuk fişi düzenlendiği ve akabinde 02/09/2013 tarihinde dava konusu ödeme emrinin hazırlanarak tebliğ edildiği görüldüğünden, yukarıda anılan Kanun uyarınca bir aylık ödeme süresi tanınmadan ve vade tarihi belirlenmeden alacağın tahsili yolunda tesis edilen dava konusu ödeme emrinde ve davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddi yolundaki ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.