MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm davacı ve davalı ... ... vekilince temyiz edilmiş, davalı ... ... vekilince de duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 09.05.2017 Salı günü davalı ... ... vekili Av.... ... ile davalı ...mirasçıları ...ve ... vekili Av.... geldiler Davacı ve diğer davalı tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü.

-K A R A R-

Davacı vekili, Davacılar vekili, 16.04.2011 tarihinde davalılardan ... ve ... ün murisi ...ün sevk ve idaresindeki diğer davalı ... ..."ye ait olan ve içinde ... ... ile ile müveklili ... in eşi ... in bulunduğu ... plaka sayılı araç ile ... İlçesinden ... istikametine seyir halinde iken ... kavşağında kırmızı ışıkta duran dava dışı sürücü ..."in sevk ve idaresindeki ... plaka sayılı ... Belediyesine ait otobüse arkadan çarpma sonucunda, davalı ... ..."nin yaralandığı, müvekkilinin eşi ..."in olay yerinde, davalılardan ... ve ..."ün murisi ..."ün ise bir gün sonra kaldırıldığı ... ... Devlet Hastanesinde öldüğünü, müvekkilinin eşinin genç yaşta ölmesine sebep olan kazadan dolayı ..."ün mirasçılarının, murislerinin tamamen kusurlu olmalarından dolayı, davalı ... ... nin ise hem malik olmasından hemde haksız fiilden dolayı, diğer davalı ... şirketinin ise 450426 numaralı poliçeden dolayı sorumlu olduklarını, müvekkilinin eşi müteveffa ... in ... Üniversitesi ... Meslek ... Okulunda öğretim görevlisi olarak çalışmakta olup, aynı zamanda çalıştığı kurumda müdür yardımcısı olarak da yer aldığını, aylık 2000 TL maaş alıp, her ay 1500 TL nin üzerinde de ek ders parası aldığını, ayrıca muris ... in ... tarafından yapılan sınavlarda ilçe sınav sorumlusu olarak yer alıp ekstradan da bir gelir elde ettiğini belirterek,fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminat ile ... şirketi dışındaki davalılardan 50.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 23.06.2014 tarihli dilekçesi ile maddi tazminat talebini 287.047,46 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalılar ... ve ..., dava konusu kazada oğulları ..."ün vefat ettiğini, ... Sulh Hukuk mahkemesinin 18.07.2011 tarih ve 2011/1015 E- 1038 K sayılı dosyasında oğulları müteveffa ..."ün mirasını kayıtsız şartsız reddettiklerini, bu nedenle davacının tazminat talebinden sorumlu olmadıklarını belirterek davanın reddi gerektiği savunmasında bulunmuştur.
Davalı ... ... vekili, dava konusu kazanın meydana geldiği tarihte müteveffalar ...ve ... ile dava dışı Aziz Bayyurt ile birlikte alkol aldıklarını, müteveffa ...ün 57 AV 155 plakalı aracı alkollü olarak kullandığını ve bu durumu müteveffa ..."in bildiğini, bu nedenle davacı murisinin de dava konusu kazada müterafik kusurunun bulunduğunu,olayda hatır taşımacılığının bulunduğu belirterek davanın reddi gerektiği savunmasında bulunmuştur.
Davalı ... AŞ vekili, ... plakalı aracın 08.01.2011 -08.01.2012 tarihleri arasında geçerli 450426 numaralı poliçe ile .... Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasını yaptıklarını, dava konusu kaza nedeni ile davacıya 25.05.2011 tarihinde 155.800,00 TL ödeme yaparak ibraname aldıklarını, davacının iddiamlarını yasal olarak ıspat etmesi gerektiğini belirterek davanın reddi gerektiği savunmasında bulunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; Davalılar ... ve ... aleyhine açılan davanın mirası red ettiklerinden reddine; Davalılar ... ... ile Neova ... Aş aleyhine açılan maddi tazminat talebinin ıslahta dahil kısmen kabulü ile (230.376,12 TL"den %25 hatır taşıması ve %25(sürücünün aklolü olduğunu bilerek aracına binme nedeniyle) müterfik kusr indimei yapaılarak neticede 115.188,06 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 16.04.2011 tarihinden (davalı ... şirketi yönünden 20.05.2011 tarihinden itibaren) işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen (davalı ... şirketinin ... limiti ile sorumlu olmak kaydıyla) alınarak davacıya verilmesine,fazlaya dair maddi tazminat talebinin reddine; Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 16.04.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ..."den alınarak davacıya verilmesine,fazla dair manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalı ... ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin vekili ve davalı ... ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacının eşi muris ..."in yolcu olarak bulunduğu ve vefat ettiği aynı kazada, murisin bulunduğu araç sürücüsü ..."de vefat etmiştir. Davacı ..., sürücü öldüğünden ...mirasçıları ... ile ..."ü de davalı olarak göstermiştir. Mahkemece, iş bu davalılar yönünden mirası red ettiklerinden davanın reddine karar verilmiştir. Bu nedenle, öncelikle infaz hükümlerine göre, Sulh Hukuk Mahkmesine ihbar edilerek ölü ..."ün terekesinin tasfiyesi için bir tasfiye memurunun atanmasının ve atacak kişinin bildirilmesinin istenmesi; akabinde iş bu davaya tasfiye memurunun da katılmasının sağlalanarak davaya devam edilmesi gerekirken bu hususun göz ardı edilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davacıların zararının belirlenebilmesi için desteğin gelir durumunun net olarak tespit edilmesi gerekir. Davacı tarafın iddiası, sosyal-ekonomik araştırma tutanağı, maaş bodrosu ve tüm dosya kapsamına göre muris ..., ... Ticret Odası Meslek Yüksekokulunda öğretim görevlisi olarak görev yapmakta iken iş bu trafik kazasında vefat etmiştir. Dosyayaya sunulan belgelere göre musris ..."in,ölmeden önce değişen miktarlarda da olsa her ay ek ders ücreti aldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece hükme esas alınan 27.05.2014 tarihli aktüer raporunda murisin bildirilen bodrolarına göre hesaplama yapılmış anack ek ders ücretleri göz ardı edilmiştir. Bu nedenle; davacı eş ... için yapılan destekten yoksun kalma tazminatı hesabında, murisin ücret bodrosundaki maaşı yanısıra öldüğü tarihten bir kaç ay geriye doğru olan ek ders ücretlerinin ortalaması da alınarak murisin gelirinin maaş + ek ders ücreti olarak kabul edilmek suretiyle hesaplaması gerekirken hatalı hesaplamaya dayanan rapora göre karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4- Çalışma hayatının aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olarak ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olarak belirtilmemiş (asker, polis vb. gibi) kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresi, bakiye yaşam süresi varsa bu sürenin de pasif çalışma dönemini oluşturduğu, destekten yoksun kalma nedeniyle tazminatın hesabında pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulünün gerektiği Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.
Somut olayda muris ... 1975 doğumlu olup kaza tarihinde 36 yaşındadır. Bakiye ömrü 32 yıl olan murisin, yaşasaydı hayatının pasif döneminde; ... tarafından bildirilen emsal emekli maaşı düzeyinde gelir elde edeceği ve davacı eşine bu düzeyde destek olacağı kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Ancak, açıklandığı üzere; musrsin yaşamının pasif döneminde ancak asgari ücret düzeyinde davacı eşine destek olabilceği kabul edilerek hesaplam ayapılması gerekirken; hatalı ve ... pasif dönem gelir hesabına dayanan 27.05.2014 tarihli aktüer raporuna göre karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozma nedeni yapılmıştır.
5- 27.05.2014 tarihinde Av.... tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda, destek ..."in yaşasaydı davacı eşi ..."e kendi bakiye ömrü sonuna kadar %50 oranında destek olacağı kabul edilerek tazminat hesabı yapılmıştır.Ancak muris ... evli ve çocuksuz olarak vefat etmiş olup,dava dışı murisin mirasçısı annesi ..."in de kaza tarihinde sağ olduğu anlaşılmaktadır. Bu halde; murisin annesi ..."in vefat edip etmediği araştırılarak, vafat etti ise, ölüm tarihine kadar; vefat etmemiş ise anne Hayriye"nin bakiye ömrü sonunna kadar ölen oğlu ..."tan destek göreceği kabul edilerek annenin payının da hesaplama a dikkate alınması ve davacı eşin buna göre destek payının belirlenmesi gerekriken, hatalı ve eksik rapoara göre; davacı eş ..."ın, tüm bakiye ömrü boyunca ölen eşi ..."tan %50 destek payı ile destek göreceğinin kabulü ve buna göre yapılan hesaplama doğrultusunda karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
6-Hatır taşıması, ... teminatı kapsamında ise de, hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığından, bu gibi taşımalarda BK.nun 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse ... İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Somut olayda, mahkemece, davacının eşinin araçta hatır için taşındığı kabul edilmekle birlikte bilirkişi tarafından hesaplanan tazminattan %25 oranında hatır taşıması indirimi yapılmış ise de takdir edilen indirim oranı somut olaya uygun olmadığı gibi ... oranda indirim yapılmasının gerekçesi de izah edilmemiştir. Bu itibarla somut olayın özelliğine ve Dairemizin yerleşik uygulamasına göre %20 oranıda hatır taşıması indirimi yapılması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
7-Davaya konu olan olayda, davacı musrsi yolcu ..."in aracın sağ ön koltuğunda oturduğu, emniyet kemeri takmadığı ve yoğun kafa tarvmasına bağlı olarak vefat ettiği; kaza tespit tutanağı, otopsi tutnağı, ekli savcılık dosyasındaki ifade tutanakları ve tüm dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Kazada yaralanan yolcu murisi ..."in emniyet kemeri takmadan araca binmiş olması BK.nun 44. maddesi uyarınca zarar görenin müterafik kusuru olarak kabul edilmeli ve ödenen tazminat mikatarından BK 44. maddesi gereğince uygun oranda müterafik kusur indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken, bu hususun karar yerinde değerlendirilmemiş olması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 numaralı bennte açıklanan nedenle yazılı davacı vekilinin ve davalı ... ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3, numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, 4, 5, 6 ve 7 numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... ... vekilinin temyiz tirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA; 1.480,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar ... ... ve davalı ...mirasçılarına verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davacı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ... ..."ye geri verilmesine 11.05.2017 günü oybirliğiyle karar verildi.