23. Hukuk Dairesi 2013/1253 E. , 2013/2630 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı kooperatifin ortağı olan müvekkilinin yaklaşık on yıldır aidat ve ara ödemelerini yapmasına rağmen inşaatların bir türlü bitirilemediğini, ....07.2006 tarihli genel kurulda yasalar hiçe sayılarak kesin maliyet hesabı olduğu belirtilerek üye başına ....138,00 Euro daha borç çıkarıldığını, bu borcun da kooperatife değil diğer davalı şirkete ödenmesinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin bugüne kadar yapmış olduğu ödemeler sonucu üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğini, kooperatifin faaliyetini tamamlayamamasında ve borcunun bulunmasında üyelerin kusuru olmadığını, kesin maliyet hesabının belirlenmesinde anasözleşmenin 61. maddesindeki usule de uyulmadığını, yine davalı kooperatifin, tapu devri sırasında ileride çıkacak borçların teminatı olarak tüm üyelerden ........2003 tarihli taahhütname ile iki adet boş bono aldığını ve genel kurulda belirlenen ....138,00 Euro üzerinden senedi doldurarak diğer davalı şirkete ciro ettiğini, genel kurul kararı olmaksızın alınan bu senetlerin geçersiz olduğunu, kaldı ki senetlerin geçerliliği kabul edilse dahi alınan taahhütnameye aykırı olarak doldurulduğunu, davalı kooperatifin davalı şirkete her hangi bir borcu olmadığını ve kooperatif yetkilisi olmayan kişilerce ciro işlemi yapıldığını ileri sürerek, ....138,00 Euro bedelli bono ve davalı kooperatifte bulunan boş bono dolayısıyla borçlu bulunmadığının tespiti ile bonoların iptalini, bugüne değin yapmış olduğu ödemeler dolayısıyla da davalı kooperatife borcunun olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili, ....07.2006 tarihli kooperatif genel kurulunda kararlaştırılan ve üye başına düşen kesin maliyet bedelinin davacı tarafından ödenmediğini, tapu devirleri sırasında ileride çıkacak borçların teminatı olmak üzere tüm üyelerden taahhütname ile boş iki adet senet alındığını, ....01.2006 tarihli genel kurulda da senetlerin alınmasının onaylandığını, genel kurul kararı ile belirlenen ....138,00 Euro borcu ödemeyen davacının boş senedinin doldurulmasında hukuka aykırılık bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili, müvekkili şirketin yapımını üstlendiği ve halen de sürdürdüğü diğer davalı kooperatife ait tüm inşaat faaliyetlerinden dolayı doğmuş ve doğacak alacaklarının karşılığı olmak üzere ....07.2006 tarihli genel kurulda her ortağa isabet eden borç miktarının belirlendiğini, davacı tarafından imzalanan boş senetlerin o dönemdeki yönetim tarafından boş olarak ciro edilip banka kasasında saklandığını, davacının genel kurul kararı gereğince belirlenen ....138,00 Euro kesin maliyet borcunun ödememesi üzerine senedin doldurularak şirketlerine teslim edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, ....07.2006 tarihinde yapılan genel kurulda divan başkanlığına sunulan, toplam borcun ....594.353,00 Euro olarak sabitlenerek aidat ödemekle yükümlü olan 46 ortağa bölündüğünde ortakların bakiye borçlarının ....138,00 Euro olarak belirlenmesine ilişkin önergenin kooperatif genel
kurulunca kabul edildiği, genel kurul kararlarının iptal edilinceye kadar geçerli olduğu, genel kurul kararının iptali için açılan davanın ise reddine karar verildiği ve kararın kesinleştiği, buna göre davacının kooperatife ....138,00 Euro borçlu olduğu, boş olarak alınan senetlerin ise kooperatife olan borçların teminatı olarak alındığı, başta boş olarak verilen bono senedinin de bu rakama göre doldurulup icraya konulduğu, senet lehtarı olan davalı kooperatif tarafından yapılan cironun usulüne uygun olmadığı iddia edilmiş ise de, TTK."nın 690. maddesinin göndermesiyle bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı yasanın 598. maddesi gereğince, bir poliçeyi elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa dahi kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılacağı, bonoda ciro silsilesinin muntazam olması halinde keşidecinin cirolardaki imzalara karşı itirazda bulunamayacağı ve eksikliğini ileri süremeyeceği, senet lehtarı olan davalı kooperatifin de ciro ile davaya konu senedi diğer davalıya devrettiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
...) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
...) Davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden,
Dava, davalı kooperatif tarafından aidat alacağının tahsili için davacı üyeden alınan bono dolayısıyla borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İİK"nın 72/.... maddesi "" Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde yüzde yirmiden (02.07.2012 tarih ve 6852 sayılı Kanun"un yürürlük tarihinden önce başlatılan takipler yönünden yüzde kırktan) aşağı tayin edilemez."" hükmünü içermektedir.
Davacı hakkında, dava açıldıktan sonra dava konusu bonoya dayalı olarak ... takibi yapılmış olup, mahkemece, İİK"nın 72/.... maddesi uyarınca 05.09.2006 tarihinde ... takibinin durdurulmasına karar verilmiş ve karar infaz edilmiştir. Buna göre, yasal şartları oluştuğundan İİK"nın 72/.... maddesinde düzenlenen tazminata hükmedilmesi gerekirken, aksine ve yanılgılı gerekçe ile tazminat talebinin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, davacıdan alınması gereken harç peşin yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, davalılardan peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.