MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin noterlik hisse devir sözleşmesiyle kooperatif üyesi olan dava dışı..."ın kooperatifteki tüm hissesini bedeli karşılığında satın aldığını, yapılan bu devir işlemini kooperatif yönetimine bildirdiğini ve kooperatif tarafından üyeliğe kabul edildiğini, ancak, daha sonra kooperatif ile ilgili müvekkiline hiçbir bildirim yapılmadığını, yapılan genel kurullardan haberdar edilmediğini, üyeliği ile ilgili muaraza çıkarıldığını ileri sürerek, müvekkilinin davalı kooperatife üyeliğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacının kooperatif hissesini 1995 yılında dava dışı ..."dan satın aldığı, bu tarihten sonra davacının kooperatiften ayrıldığına ya da üyeliğinin düşürüldüğüne ilişkin herhangi bir belgenin olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...-Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu hüküm kurmak için yeterli olmayıp, bir kısım tanıklarca davacının üyeliğini yine 1995 yılında devrettiği belirtilmesine rağmen bu konuda yeterli inceleme ve araştırma yapılmamıştır. Üyeliğin devri halinde üyelik sona ereceğinden, bu hususun üzerinde yeterince durulmalıdır. Mahkemece, öncelikle davalı kooperatiften ve davalı vekilinin ....04.2012 tarihli beyanına göre gönderildiği belirtilen Ağır Ceza Mahkemesi"nden, temin edilemezse, ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğü"nden veya davalı kooperatifin bağlı olduğu ilgili Bakanlık İl Müdürlüğü"nden 1995 yılı ile dava tarihi arası genel kurul tutanakları, bilanço, gelir-gider cetvelleri ve ortaklar cetveli temin edilip, davacının ve ortaklığı devraldığını iddia ettiği...."ın kooperatif üyesi olup olmadığı hususunda kooperatif konusunda uzman bir bilirkişiden gerekçeli, ayrıntılı ve denetime elverişli bir rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Öte yandan, mahkemece, davacının 1995 yılında davalı kooperatif üyesi olduğunun belirlenmesi halinde de, bu tarih ile 2011 yılında açılan işbu dava tarihine kadar geçen dönemin dava konusuna etkisi tartışılmalıdır. Aidat yükümlülüğü bulunan bir kooperatifte ortağın uzun süre kooperatife uğramaması, aidat borcunun bulunup bulunmadığını takip etmemesi halinde üyeliğinin sona erdiğini ortağın zımnen kabul ettiği, diğer anlatımla üyelik haklarından zımnen vazgeçtiğini benimsediği, eylemli olarak ortaklıktan çıkma iradesini yansıttığı ve böyle bir davacının açtığı davanın TMK"nın .... maddesinde öngörülen iyiniyet kuralına aykırı düştüğü ilke olarak kabul edilmelidir. Bu çerçevede, davacının, 1995 yılından davanın açıldığı ....06.2011 tarihine kadar kooperatif ile ilişkisini devam ettirip ettirmediği hususunda, davalı kooperatifin defter ve kayıtları ile genel kurul tutanakları ve varsa banka hesapları üzerinde uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulu vasıtasıyla inceleme yaptırılıp, genel kurul kararları ile aidat alınmasına ilişkin karar alınıp alınmadığı ve üyelerin varsa kooperatif hesabına aidat yatırıp yatırmadıkları, diğer anlatımla kooperatifin aidat toplayan bir kooperatif olup olmadığı belirlenmelidir. Bunun için mahkemece, genel kurul tutanakları, hazirun cetvelleri, bilanço ve gelir gider cetvellerinin önce kooperatiften istenmesi, ibraz edilmezse bilirkişiye mahallinde inceleme yetkisi verilmesi, buna rağmen bu belgelere ulaşılamazsa Ticaret Sicil Memurluğu"ndan, temin edilmezse anasözleşmenin 41. maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik ... İl Müdürlüğü"nden anılan belgeler getirtilerek, kooperatif konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla yukarıda açıklandığı şekilde gerektiğinde varsa kooperatifin banka hesapları üzerinde de inceleme yaptırılmak suretiyle, davacının varsa ödeme yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, genel kurul toplantılarına katılıp katılmadığı, hazirun listelerinde isminin yer alıp almadığı, anasözleşme uyarınca ortağın taşıma kooperatifine uğramasını zorunlu kılan başka bir yükümlülüğü varsa, bunun üzerinde de durularak, kooperatif ile bağlantı kurup kurmadığı, sonuç olarak davacının talebinin TMK"nın .... maddesine uygun olup olmadığı ve davanın bu nedenle reddi gerekip gerekmediğinin yeterince tartışılması, sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken, bu yönden de eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.