16. Hukuk Dairesi 2016/10140 E. , 2016/10078 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu Hamurcu Mahallesi çalışma alanında bulunan 244 ada 284, 348 ve 412 parsel sayılı 13.046.22, 34.025.31 ve 34.025,31 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu iddiasına dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 244 ada 348 ve 412 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının iptali ile Hazine adına tapuya tesciline, çekişmeli 244 ada 284 sayılı parsele karşı açılan davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Mahkemece, davanın esasına girilerek yazılı olduğu şekilde hüküm verilmiştir. Tapu maliki ... 17.05.2011 tarihinde 90.000 TL bedelli ipotek sözleşmesi yapmıştır. Ne var ki, mahkemece çekişmeli taşınmazlar üzerinde ipotek hakkı bulunan Ziraat Bankası adına dava dilekçesi ile duruşma günü tebliğ edilmemiş, bu halde taraf koşulu sağlanmaksızın karar verilmiştir. Taraf koşulu dava şartlarından olup, mahkemece bu şart yerine getirilmedikçe davanın esasına girilerek hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca, mahkemece davacı tarafa davasını 244 ada 348 ve 412 parsel sayılı taşınmazlarda ipotek hakkı bulunan Ziraat Bankası"na da yöneltmesi için süre ve imkan tanınarak taraf koşulu sağlanmalı, dava dilekçesi ve duruşma günü adı geçen ipotek sahibine yöntemince tebliğ edilmeli, varsa savunma ve delilleri incelenip toplanmalı, bundan sonra tarafların tüm delilleri birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yön göz ardı edilerek usulünce taraf teşkili sağlanmadan davanın esasına girilmek suretiyle karar verilmiş olması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile 244 ada 348 ve 412 parsel sayılı taşınmazlara yönelik hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalıya iadesine,
2- Davacı Hazine vekilinin 244 ada 284 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece çekişmeli taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olmadığı, zilyetlikle mülk edinme koşullarının davalı yararına oluştuğu kabul edilerek karar verilmiş ise de; keşifte dinlenen mahalli bilirkişi ve tanıkların zilyetliğe ilişkin beyanları ile taşınmazın vasfının tespiti yönünden zirai bilirkişi raporu hüküm kurmak için yeterli değildir. Doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle çekişmeli taşınmaza kuzey ve doğu yönden komşu taşınmazların kadastro tutanakları ile varsa dayanak belgeleri getirtilmeli ondan sonra yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, taşınmaz üzerinde ne olduğu, imar-ihya edilip edilmediği edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, keşifte alınan beyanlar özellikle kuzey ve batı yönden komşu parsellerin tutanak ve dayanağı kayıtlar ile denetlenmeli, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın dosya arasında bulunan hava fotoğraflarındaki niteliği, imar-ihya edilip edilmediği edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı, kullanım durumunu ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olmadığını kesin olarak belirtir şekilde taşınmazı değişik yönlerden gösteren fotoğraflar da eklenmek suretiyle ayrıntılı ve gerekçeli raporlar alınmalı, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 15.12.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.