12. Hukuk Dairesi 2016/19503 E. , 2017/11471 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinde borçlu keşidecinin mahkemeye başvurusunda; takip dayanağı çekteki keşideci imzasının ve keşide tarihi yanındaki paraf imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği,mahkemece,aldırılan bilirkişi raporunda keşideci imzasının borçluya ait olduğu,paraf imzanın keşideciye ait olmadığının belirlenmesi nedeniyle keşide tarihinin tahrif edilmeden önceki haliyle geçerli olacağı gerekçesi ile şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK"nun 808/1-b maddesi gereğince çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiği (ibraz günü de gösterilmek suretiyle), çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla tespit edilmelidir. Aksi takdirde alacaklı müracaat hakkını kaybeder.
6102 sayılı TTK"nun 796/1. maddesi gereğince; bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir.
HMK"nun 207. maddesi hükmü gereğince senetteki düzeltmelerin borçlu (keşideci) tarafından paraf edilmesi gereklidir. Yani, senette mevcut olan çıkıntı veya senet metni altındaki hak ve silinti ayrıca tasdik edilmemiş ise inkâr halinde yok hükmündedir. Bu nedenle senet üzerinde yapılan değişikliklerin, geçerli olabilmesi için, düzenleyen tarafından imza veya paraf edilmek suretiyle onaylanması gerekir. Bu şekilde yapılan imzaya veya paraf imzasına itiraz halinde, mahkemece, yöntemince yaptırılacak bilirkişi incelemesi neticesinde, düzeltmenin onaylı olmaması veya imzanın keşideciye ait olmadığının anlaşılması halinde, düzeltme yok hükmünde olup, senet düzeltme öncesi durumuna göre değerlendirilmelidir. Borçlunun söz konusu itirazları sabit olduğu takdirde; çekin TTK"nun 796. ve 808. maddelerinde öngörülen yasal süreden sonra ibraz edildiği sonucuna varılırsa İİK"nun 170/a-2. maddesi uyarınca takibin iptaline karar verilir.
Somut olayda, mahkemece aldırılan 23.02.2016 tarihli bilirkişi raporunda; keşideci imzasının borçluya ait olduğu ancak keşide tarihi yanındaki paraf imzanın borçlunun eli ürünü olmadığının tespit edildiği görülmüştür. Budurumda keşide tarihindeki düzeltmeye ilişkin paraf imza yok hükmündedir. Dayanak çek keşide tarihindeki düzeltme öncesi haliyle geçerli olup keşide tarihinin düzeltmeden önceki tarih olan 30.10.2014 tarihi olduğunun kabulü gerekir.
Takibe dayanak çekin keşide yeri Edirne olup, muhatap bankanın bulunduğu yer de Edirne olduğundan ibraz süresi on gündür. Çekin bankaya ibraz tarihinin 07.05.2015 olduğu görülmüştür. Bu durumda dayanak çekin keşide tarihi olan 30.10.2014 tarihine göre on günlük süre geçtikten sonra ibraz edildiği anlaşılmıştır.
İİK"nun 170/a-2. maddesi gereğince icra mahkemesi, yasal sürede yapılan itiraz veya şikayet nedeniyle icra mahkemesine intikal eden işlerde, öncelikle, takip dayanağı senedin kambiyo vasfında olup olmadığını ve alacaklının kambiyo senetlerine özgü yol ile takip hakkının bulunup bulunmadığını re’sen inceleyerek, takibin iptaline karar verebilir.
O halde, mahkemece, takip dayanağı çekin düzeltmeden önceki keşide tarihine göre süresi içerisinde bankaya ibraz edilmemesi nedeniyle kambiyo senedi vasfını taşımadığından (adi havale hükmündedir) İİK"nun 170/a maddesi uyarınca takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile istemin reddi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/09/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.