18. Hukuk Dairesi 2014/7785 E. , 2014/10876 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Kozan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 11/02/2014
NUMARASI : 2013/307-2014/106
Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak taşınmaz bedelinin tahsili istenilmiştir. Mahkemece davalı İl Özel İdaresi ve Enerjisa yönünden kısmen kabulüne, davalı H.. Ş.. yönünden ise davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı İl Özel İdaresi ile Enerjisa vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1)Dava konusu taşınmaza hafriyat dökülerek el atıldığı belirtildiğinden, el atılan bölümün eski hale getirilmesi mümkün ise bunun bedeli hesaplandıktan sonra, bu bedel taşınmazın zemin değerinden az ise eski hale getirme bedeline hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
2)Mahkemece, dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edildiğine göre Kamulaştırma Kanunu"nun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11.maddesinin 3.fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tesbiti ve bedelin tesbitinde etkisi olan diğer unsurlarda dikkate alınarak 4.fıkra gereğince her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma bedelinin saptanması gerekmektedir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda olması, aynı büyüklükte ve taşınmaza yakın mesafede bulunması, benzer nitelik ve özellikleri taşıması veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Benzer özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve kamulaştırma gününden önce satılan taşınmazlar da emsal alınabilir. Emsalin satış fiyatına Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle değerlendirme tarihinde oluşan fiyatı bulunduktan sonra, dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar belirtilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu açıklanmalı ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri tespit edilmelidir.
Mahkemece tarafların vereceği ya da re"sen belirlenecek emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten ve bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptandıktan sonra incelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde; dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırma ile bulunacak değerinden, İmar Kanununun 18.maddesinin 2.fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalı, ayrıca 2942 sayılı yasanın 4650 sayılı yasa ile değişik 11.maddesinin 1.fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırmasında gözönünde tutulmalı ve buna göre dava konusu taşınmaz ile emsalin 2010 yılı itibariyle emlak vergisine esas tutulan asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından getirtilip karşılaştırılarak değerlendiğirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmesi gerekir.
Buna göre, belirtilen şekilde yöntemine uyulmadan, genel değerlendirmelerle soyut olarak bedel belirleyen bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulması,
3)Dava konusu taşınmazların, kamulaştırmadan arta kalan bölümlerine hafriyat dökülmesinin davalı İl Özel İdaresinin yetki ve sorumluluğunda olduğu, davalı şirket İl Özel İdaresi adına iş yaptığından davalılar arasındaki hukuki bağlantının davalıların iç ilişkisi niteliğinde bulunduğu gözetilerek; davalı Enerjisa aleyhine açılan davanın, husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi yerine, sorumlu olduğu kabul edilerek kısmen kabulüne karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 19.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.