Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi

Dava, yaşlılık aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptali, kesilen yaşlılık aylığının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanması, birikmiş aylıkların faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin kararının davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, davacının yaşlılık aylığının 3191 günlük Bağ-Kur hizmetinin müfettiş raporuna dayalı olarak sahtelik iddiası ile aylık başlangıcı olan 18.02.2001’den itibaren geçerli olmak üzere iptal edildiğini, 56.778,12 TL yersiz ödeme yapıldığından bahisle ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/40 E sayılı dosyası üzerinden davacı aleyhine alacak davası açıldığını, davanın 13.12.2017 tarihinde reddedildiğini, kararın henüz kesinleşmediğini, davalı kuruma 03.08.2017 tarihinde başvurduklarını, Kurumun ise 09.08.2017 tarih ve 9712836 sayılı yazıları ile talepleri reddettiğini, davacının yaşlılık aylığının 22.05.2011 tarihi itibarı ile kesilmesine dair davalı kurum işleminin iptaline, aylığın kesildiği tarihten itibaren bağlanmasına, 22.05.2011- 01.06.2015 tarih aralığında biriken tüm yaşlılık aylıklarının ait oldukları aylardan itibaren tahakkuk ettirilen yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine, tekrar aylığın bağlandığı 01.06.2015 tarihinden bu yana kurumca alacak iddiasına dayalı olarak yaşlılık aylığından yapılan tüm kesintilerin, kesintilerin yapıldığı tarihten tibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
SGK vekili, öncelikle davanın zamanaşımı, hak düşürücü süre ve görev yöünden incelenmesini, davacıya 01.08.1999 tarihinden itibaren maaş bağlanmış ise de 3191 günlük Bağ-Kur hizmetinin müfettiş raporu ile sahte olduğunun anlaşılması üzerine başlangıç tarihi itibarı ile iptal edildiğini, 18.02.2011- 22.05.2011 tarihleri arasında 56778,12 TL yersiz ödeme tahakkuk ettirildiğini, 11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 54. maddede kanunda geçmişe yönelik uygulama yapılacağına dair düzenleme bulunmadığını, anılan kanundan geçerli kabul edilen sigortalılık hizmetleri ile yeniden aylığa hak kazanımı söz konusu olduğundan önceki tahsis taleplerinin dikkate alınamayacağını, kanun yürürlülük tarihinden sonraki aylık bağlanmasını talep tarihini takip eden aydan itibaren bağlanabileceğini, Kurumun kanun gereğince işlem yaparak bu hususta muaraza bulunmadığını, ... Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davanın, Yargıtay kararlarına dayanmayan kaçak bir karar olup, bozulacağının muhtemel olduğunu, bu dosyanın kesinleşmesinin beklenmesi gerektiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkememesince,
Davanın kabulüne,
1-22/05/2011 de kesilen yaşlılık aylığının 01/06/2015 tarihinde tekrar kurum tarafından aylığa bağlandığı, fakat aylığın 01/06/2015 den itibaren kurum tarafından başlatılmasının davacının talebinin tam olarak karşılayamadığından dolayı, 22/05/2011 tarihi ile kesilen aylığa yönelik kurum işleminin iptaline,
2-Aylığın 22/05/2011 tarihinden itibaren tekrar başlatılmasına,
3-22/05/2011-01/06/2015 tarihi aralığında ödenmemiş olan birikmiş aylıkların ait olduğu aylardan itibaren işleyecek yasal faizleriyle birlikte davacıya ödenmesine,
4-Davacının 01/06/2015 tarihinden itibaren maaşından kurum tarafından yapılan kesintilerin yasal faizleriyle birlikte davacıya iadesi talebi, verdiğimiz hükmün ilk 3 maddesi gereğince karşılandığından bu talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi, ilk derece mahkemesinin kararının yasal ve hukuksal gerekçeleri ile dayanağı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığından 6100 sayılı HMK"nun madde 353/1-b.1 hükmü gereğince davalı kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine oyçokluğuyla karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, davanın görev, yetki, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler yönünden incelenerek reddine karar verilmesi gerektiği, 6552 sayıl Kanunla 5510 sayılı Kanun hükmünün geçici 54. maddesine göre kanunda geçmişe yönelik uygulamaya yapılacağına yönelik düzenleme bulunmadığından talebin kabul edilemeyeceği, davalı kurumun davacıya tahsis talebi dikkate alınarak aylık bağlanması nedeniyle bir uyuşmazlık da bulunmadığı, Kuruma idari başvuru yapmamış davacının davayı ikamesinde de hukuki yarar bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçeleri ile kararının bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Eldeki davada, davacıya 506 sayılı Yasa kapsamında 10.02.1994 tarihinde 1 gün zorunlu sigortalılık, 01.03.1994-31.12.1995 ve 01.01.1996-31.03.1999 tarihleri arasında 1830 gün isteğe bağlı sigortalık, 02.11.1982-03.02.1994 tarihleri arasındaki ... Kasaplar, Kahveciler, Lokantacılar Esnaf Odası’nın 222 oda kayıt sicil numarasındaki kaydına dayanan primleri ödenmiş Bağ-Kur zorunlu sigortalılık süresi üzerinden 01.08.1999 tarihinden geçerli olmak üzere 506 sayılı Yasanın 60 maddesi A/A fıkrasına göre yaşlılık aylığı bağlanmış, ancak SGK Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan teftiş sonucu oda kaydının usulsüz olduğunun anlaşılması üzerine 22.03.1985-03.02.1994 tarihleri arasındaki 8 yıl 10 ay 11 gün Bağ-Kur hizmeti iptal edilerek, 18.02.2001-22.05.2011 tarihleri arasında yapılan yersiz ödemelerle ilgili borç tahakkuk ettirilmiştir. Ancak daha sonra, davacının 08.05.2015 tarihli tahsis talep dilekçesi üzerine, Kurumca davacının iptal edilen 8 yıl 10 ay 11 gün 1479 sayılı Yasa kapsamında sigortalılık sürelerinin geçerli sayılması gerektiği gerekçesiyle 506 sayılı Kanuna tabi olarak geçen 1879 gün ile Bağ-Kur kapsamında 8 yıl, 10 ay, 11 gün olmak üzere toplam 5070 gün hizmet dikkate alınarak 01.06.2015 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanunun geçibi 81/B-B fıkrasına göre yaşlılık aylığı bağlanmıştır.
Dava, davacının 01.08.1999 tarihinden geçerli olmak üzere bağlanan yaşlılık aylığının oda kaydının usulsüz olduğu gerekçesiyle Bağ-Kur hizmetinin iptal edilmesi üzerine 22/05/2011 tarihinde kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptaline, 22/05/2011’de yaşlılık aylığı kesildiği, 01/06/2015 tarihinde tekrar bağlandığı için 22/05/2011 tarihinden itibaren tekrar başlatılması ve 22.05.2011-01.06.2015 tarih aralığında birikmiş aylıkların ödenmesi istemine ilişkindir.
Samsun 1. İş Mahkemesi"nin 2011/295 Esas, 2014/96 Karar sayılı dosyası (akıbeti ve safahati araştırılarak) ile ... Asliye Hukuk Mahk. 2012/40 E. sayılı dosyalar celp edildikten sonra değerlendirilerek varılacak sonuca göre göre esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak, ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.