DAVACI; DAVALININ UZMANLIK EĞİTİMİNİ TAMAMLAMASI İÇİN EDİMİNİ YERİNE GETİRMELİ, DAVALININ UZMAN DOKTOR OLMASINI SAĞLAMALI VE MECBURİ HİZMET YAPMASINI TALEP ETMELİ, DAHA SONRA TAAHHÜTNAME HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASINI İSTEMELİDİR.
Dava dilekçesinde, 56.620 TL eğitim ve öğretim masrafının faizi ile birlikte davalıdan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hükmün temyiz incelemesi ve incelemenin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalının A… Y… T…-K… Üniversitesi öğretim görevlisi olduğunu, master ve doktora yapmak amacıyla Türkiye’ye getirildiğini, davalının üniversitenin burslu öğretim görevlisi olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmeye göre burs süresinin sonunda üniversiteye dönerek görev yapmayı yüklendiğini, davalının G… Üniversitesi’ndeki eğitimini tamamladığını, Kazakistan’daki görevine dönmesi için adına noter vasıtası ile ihtar çekildiğini ancak ihtarname adına tebliğ edilememesine rağmen birlikte oturduğu kişiye tebliğ edildiğini buna rağmen görevine başlamadığını, böylece taahhüdünü ihlal ettiğini, eğitimi dönemince adına burs kapsamında 56.620 TL ödeme yapıldığını ileri sürerek fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla bu miktarın muacceliyet tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili istenilmiş, mahkemece yargılamanın devamı sırasında alınan bilirkişi raporları dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davalı Zakir’in 13.11.2003 tarihinde davacı üniversite tarafından tıpta uzmanlık eğitimi yaptırmak amacı ile imtihana tabi tutulduğu, önce Türkçe dil eğitimine alınıp daha sonra bu eğitimde üstün başarı gösterenlerin uzmanlık eğitimine alınmasına karar verildiği, 16.01.2004 tarihli yazı ile de tıpta uzmanlık eğitimine başlatıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında düzenlenen Türkiye’de Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yaptırılan Öğrenciler İçin Hizmet Sözleşmesi’nin 10. maddesine göre “Türkiye’deki üniversitelerin Yüksek Lisans, Doktora veya diğer lisansüstü eğitim programlarına göre öğrenimini tamamladıktan sonra H… A… Y… Uluslararası T…-K… Üniversitesi’nde kendi uzmanlık sahasındaki bir görevde ve emsallerine uygun ücret ödenmek şartıyla öğretim görevlisi olarak en az beş sene çalışmak...” üzere taahhütte bulunulmuş, 02.03.2004 tarihli H… A… Y… Uluslararası T…-K… Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı yazısı ile de bilgi ve görgülerini artırmak üzere 4 yıl süre ile Türkiye’ye davet edilmiş, bilahare G… Üniversitesi Üroloji Anabilim Dalında uzmanlık eğitimine başlanılmış, davalının eğitim süresinin dolmamasından dolayı G… Üniversitesi’nin yazısı üzerine 29.01.2008 tarihli A… Y… Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı oluru ve 21.02.2008 tarihli AYÜ.MHB.2008/75 sayılı yazı ile de 31.03.2009 tarihine kadar eğitim süreleri uzatılmış, ancak aynı üniversitenin mütevelli heyet başkanlığının değişmesi üzerine 21.08.2008 tarihinde yazmış olduğu yazı ile de kendi üniversiteleri bünyesinde hastanelerinin faaliyete geçeceği gerekçesiyle 05.09.2008 tarihi itibariyle burslu öğrencilerinin ilişiklerinin kesilmesi talep edilmiş, G… Üniversitesi Rektörlüğü’nün 04.09.2008 tarih ve 8220-13714 sayılı yazısında davalının Tıp Fakültesindeki ihtisas eğitimini tamamlamış olmasına rağmen tez çalışmasını bitirmediğinden görev süresinin 6 ay süre ile uzatılmasının uygun olacağı, 10.09.2008 tarihli 8359-13995 sayılı yazısında da davalının başasistan konumunda olduğu, gerekli pratik çalışmalarında eksikliklerin bulunduğu, 6 ay daha çalışmaya ihtiyacının olduğu bildirilmiş; davacı üniversitenin 12.09.2008 tarihli yazısı ile de hastanenin ihtiyacı gözönüne alınarak 1 ay süre ile uzatılması uygun görülmüş, 10.10.2008 tarihi itibariyle davalının görevi sonlandırılmış, kendisine teorik ve uygulamalı çalışmalar yaptığına dair belge verilmiştir. G… Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı’nın 29.04.2010 tarihli mahkemeye yazdığı müzekkeresinde, davalının Üroloji Anabilim Dalındaki resmi uzmanlık süresini tamamlayabilmesi için 5 aylık çalışma süresi ile tez yapması gerektiği, bu şartları yerine getirdiği takdirde üroloji eğitimini tamamlayacağı bildirilmiştir. A… Y… Uluslararası T…-K… Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı’nın Burs Yönetmeliği’nin 12. maddesinin (d) bendine göre, tıpta uzmanlık eğitimi için gelen burslu araştırma görevlilerine en fazla dört yıl; bilgi ve görgü artırma eğitimi için gelen burslu araştırma görevlilerine ise en fazla bir yıl süreyle burs verileceği düzenlenmiştir.
Tüm bu bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, davalının, davacı üniversite tarafından Türkiye’de tıpta uzmanlık eğitimi yaptırılmak amacıyla sınava tabi tutulduğu, başarılı olması üzerine önce Türkçe eğitimine daha sonra da G… Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabiliminde uzmanlık eğitimine alındığı, imzalamış oldukları sözleşmeye göre de eğitimini tamamladıktan sonra beş yıl süre ile mecburi hizmette bulunma taahhüt edildiği, burs yönetmeliğine göre uzmanlık eğitimi için dört yıl burs verileceğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır. Davalının eğitim yaptığı alanın eğitim süresinin beş yıl olduğu, eğitiminin tamamlanması için altı aylık süresinin kaldığı, bu süreyi tamamlamaması halinde uzmanlık diplomasını alamayacağı, bunun da sonucu itibariyle görmüş olduğu eğitim süresinin kariyerine hiçbir katkı yapmayacağı açıktır. Burs sözleşmesi dört yıl burs verileceğini düzenlemiş olsa bile davalının eğitiminin başladığı anabilim dalının eğitim süresi asgari beş yıl olup, davacı üniversite tarafından burs kesilse bile, sözleşmedeki zorunlu hizmet şartın yerine getirilebilmesi için uzmanlık eğitiminin tamamlanması gerekmektedir. Kaldı ki uzman olarak yapılacak hizmet daha nitelikli olacaktır. Bunun yanında davalıdan, yıllarca yapmış olduğu ve sadece altı aylık bir süresi kalan, kariyerinde önemli bir yer tutacak olan uzmanlık eğitimini sonlandırması halinde hem üniversitenin ve hem de davalının bu durumdan fayda sağlamayacağı aşikardır. O halde davacı Üniversitenin taahhütname uyarınca davalıya uzmanlık eğitimini tamamlaması için taahhütnamedeki edimini yerine getirmesi ve onun uzman doktor olma hakkını elde etmesini sağlaması ve ondan sonra da taahhütname uyarınca davalıdan mecburi hizmetini yapmasını talep etmesi ve gelişmelere göre taahhütname hükümlerinin tatbikini istemesi gerektiği düşünülmeden mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’nın 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.