
Esas No: 2015/5469
Karar No: 2017/11856
Karar Tarihi: 19.12.2017
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2015/5469 Esas 2017/11856 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:14. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın yargı yeri nedeni ile reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R -
Davacı vekili, müvekkiline zorunlu trafik sigortalı, davalı... İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü’ne ait aracın ehliyetsiz ve tam kusurlu olarak kullanımı sonucu meydana gelen iki taraflı trafik kazasında karşı araçta vefat eden sürücünün mirasçıları için müvekkili tarafından 6.4.2011 tarihinde 88.533,00 TL, karşı aracın hasarı için yaptığı ödemeyi rücu eden kasko sigorta şirketine 27.05.2011 tarihinde takas mahsup yoluyla 17.500 TL, karşı araçtaki yaralılar için yaptığı ödemeyi rücu eden Sağlık Bakanlığı’na 06.04.2011 tarihinde 357,77 TL olmak üzere toplam 106.390,77 TL tazminat ödendiğini, ödenen tazminatın sigortalı araç işleteninden rücuen tahsili için işbu davanın açıldığını, 17.6.2009 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren ‘5902 Sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri’ adlı kanunun geçici 1. maddesine göre adı geçen kanunla kaldırılan Sivil Savunma Müdürlüğü’ne ait her türlü taşınır, taşınmazın kendiliğinden, başka işleme gerek kalmaksızın İl Özel İdaresi’ne devredildiğini ve kaldırılan birimlerle ilgili yapılmış iş ve işlemlerin yeni kurulacak Başkanlıkça yürütüleceğini, 5018 Sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu ve bu kanunun ilga ettiği 1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’na atıfla sivil savunma lojmanlarından kaynaklanan bir emsal alacak davasında kamu mallarının idare ve muhasebesinde yetkili olan Hazine’nin hasım gösterilmesine dair Yargıtay kararı gereğince nihai takdiri mahkemeye ait olmak üzere davalıların hasım gösterildiğini beyanla, ödenen 106.390,77 TL’nin ödeme tarihlerinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, 21.3.2013 tarihli dilekçesiyle davalı Büyükçekmece İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü yerine kaim olmak üzere davanın İçişleri Bakanlığı’na yöneltilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Valiliği İl Özel İdaresi vekili, kazaya karışan aracın ... İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü adına kayıtlı olduğunu, aracın hiçbir zaman müvekkiline devredilmediğini ve demirbaşında yer almadığını beyanla davanın husumetten ve esastan reddini savunmuştur. Davalı Maliye Hazinesi vekili, aracın müvekkili idare adına kayıtlı olmadığını, araç maliki ve işleteni olmadığını beyanla davanın husumetten ve esastan reddini savunmuştur.Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, resmi plakalı olan ve ... Gençlik ve Spor Müdürlüğünün kullandığı ... plaka sayılı aracın, idarenin sorumluluğunda ve kullanımında bulunduğu sırada muhafazasında ihmal gösterilerek izinsiz olarak sürücü belgesi olmayan kişi tarafından alınması veya bilerek bu kişinin kullanımına verilmiş olması durumunda idarenin kusurlu davrandığı, araç işleten sıfatıyla da ayrıca oluşan zarardan sorumlu olduğunun anlaşıldığı, görevin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesinin hizmet kusuru niteliğinde olduğu, İdare’nin hizmet kusurundan doğan zararlardan dolayı; İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 2/1-b maddesi gereğince İdare’ye karşı idari yargı yerinde tam yargı davası açılması gerektiğinden bahisle davanın yargı yeri nedeni ile reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Dava, zorunlu trafik sigortası poliçesinden kaynaklanan tazminatın ehliyetsizlik nedeniyle rücuen tahsili istemine ilişkindir.Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları B.4.c maddesi uyarınca, aracın Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan kimseler tarafından kullanılması sırasında doğan zarar nedeniyle yapılan ödemenin sigorta ettirenden rücuen talep edilebileceği düzenlenmiştir.Somut olayda davacı zorunlu trafik sigorta şirketi vekili, davalı sigortalı ... İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü’ne ait aracın ehliyetsiz şekilde kullanımı nedeniyle meydana gelen iki taraflı trafik kazası sonucu karşı araç için ödenen tazminat bedellerinin rücuen tahsili istemiyle 17.11.2011 tarihinde açtığı davada, 17.6.2009 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren ‘5902 Sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri’ adlı kanunun geçici 1. maddesine göre adı geçen kanunla kaldırılan Sivil Savunma Müdürlüğü’ne ait her türlü taşınır, taşınmazın kendiliğinden, başka işleme gerek kalmaksızın İl Özel İdaresi’ne devredildiğini ve kaldırılan birimlerle ilgili yapılmış iş ve işlemlerin yeni kurulacak Başkanlıkça yürütüleceğini, 5018 Sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu ve bu kanunun ilga ettiği 1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’na atıfla sivil savunma lojmanlarından kaynaklanan bir emsal alacak davasında kamu mallarının idare ve muhasebesinde yetkili olan Hazine’nin hasım gösterilmesine dair Yargıtay kararı gereğince nihai takdiri mahkemeye ait olmak üzere davalıların hasım gösterildiğini beyan etmiş, 21.3.2013 tarihli dilekçesiyle davalı ... İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü yerine kaim olmak üzere davanın İçişleri Bakanlığı’na yöneltilmesini talep etmiştir. Mahkemece resmi plakalı olan ve ... Gençlik ve Spor Müdürlüğünün kullandığı 34 ZD 8603 plaka sayılı aracın, idarenin sorumluluğunda ve kullanımında bulunduğu sırada muhafazasında ihmal gösterilerek izinsiz olarak sürücü belgesi olmayan kişi tarafından alınması veya bilerek bu kişinin kullanımına verilmiş olması durumunda idarenin kusurlu davrandığı, araç işleten sıfatıyla da ayrıca oluşan zarardan sorumlu olduğunun anlaşıldığı, görevin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesinin hizmet kusuru niteliğinde olduğu, İdare’nin hizmet kusurundan doğan zararlardan dolayı; İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 2/1-b maddesi gereğince İdare’ye karşı idari yargı yerinde tam yargı davası açılması gerektiğinden bahisle davanın yargı yeri nedeni ile reddine karar verilmiştir. Eksik inceleme ile karar verilemez. 2918 sayılı KTK"nun 110. maddesi hükmü gereğince işleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dahil, bu Kanundan doğan sorumluluk davaları adli yargıda görüleceği gibi, olayda hizmet kusuru iddiası da bulunmamaktadır. Ayrıca davacı zorunlu trafik sigorta şirketinin açmış olduğu rücu davasında davalı sigortalısı olan Büyükçekmece İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü dışındaki davalıları hasım olarak göstermesinin nedeni; davadan önce 5902 Sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri adlı kanunun geçici 1. maddesiyle Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nün kaldırılmasıdır. Dolayısıyla mahkemenin değerlendirmesi yerinde olmayıp, dava tarihi itibariyle mahkeme görevlidir. Bu durumda mahkemece işin esasına girilerek, taraf delilleri toplanarak, davalı sigortalı Büyükçekmece İlçe Sivil Savunma Müdürlüğü’nün kanunla kaldırılması nedeniyle yerine hangi davalının sorumlu olacağı da tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçelerle davanın yargı yolu nedeniyle reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 19/12/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.