MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakan babaları ..."ın kayden maliki olduğu 211 parsel sayılı taşınmazını dava dışı ..."ı ara malik olarak kullanmak suretiyle davalı oğlu ..."a devrettiğini, satış işlemlerinin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, eldeki davayı açmışlardır.
Davalı, yapılan temlikin muvazaalı olmadığını, çekişme konusu taşınmazın mirasbırakanın maliki olduğu taşınmazlar içinde az bir yer teşkil ettiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, muvazaa iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; tarafların ortak mirasbırakanı ..."ın maliki olduğu çekişme konusu 211 parsel sayılı taşınmazını 18.10.1988 tarihli satış akdi ile dava dışı ..."a temlik ettiği, onun da 29.12.1988 tarihli satış akdi ile davalıya devrettiği, mirasbırakanın 15.09.2011 tarihinde ölümü ile davacı ile davalıları mirasçı olarak bıraktığı kayden sabittir.
Diğer taraftan, mirasbırakanın mal satmaya ihtiyacının olmadığı, bu yönde bir delil de sunulmadığı, taşınmazın akitteki değeri ile gerçek değeri arasında fahiş fark bulunduğu ve aradaki farkın mirasbırakana ödendiğinin de kanıtlanamadığı, ara malik ...i"nin de taşınmazı muristen emaneten üzerine aldığı ve mal kaçırma iradesinin devamı olarak davalıya aktardığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu Muvazaada miras bırakan gerçek-ten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarında ve l.4.1974 tarih 1/2 sayılı İnançları Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Medeni Kanunun 706, Borçlar Kanunun 213 ve Tapu Kanunun 26.maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun içinde ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alış gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Öte yandan miras bırakan sağlığında hak dengesini gözeten kabul edilebilir ölçüde ve tüm mirasçıları kapsar biçimde bir paylaştırma yapmışsa mal kaçırmak kastından söz edilmeyeceğinden olayda 1.4.1974 tarih 1/2 sayılı Yargıtay İnançları Birleştirme Kararının uygulanamayacağı da kuşkusuzdur.
Yukarıda değinilen ilke ve olgular birlikte değerlendirildiğinde somut olayda; mirasbırakanın mirasçılardan mal kaçırmak için adına kayıtlı çekişme konusu taşınmazı bağış iradesiyle aracı konumundaki dava dışı ..."a temlik ettiği, sonrasında ...i"nin de davalıya temlik ettiği, diğer taraftan, mirasbırakan adına kayıtlı olan diğer taşınmazların, mirasbırakanın ölümü ile mirasçılarına intikal ettiği, mirasbırakanın sağlığında bir paylaştırma yapmadığı, mirasbırakanın davacılardan ..."e sağlığında yaptığı temlikin de tüm mirasçıları kapsar bir paylaştırma kabul edilemeyeceği kanaatine varılmaktadır.
Hal böyle olunca, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
Davacıların temyiz itirazı yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 15.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.