... vekili avukat ... ile ... A.Ş. vekili avukat ... aralarındaki dava hakkında ... 11. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 13.11.2012 tarih ve 2009/425 2012/265 sayılı hükmün Dairenin 18.2.2014 tarih ve 2013/7665-4127 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı avukatınca kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu.

KARAR
Davacı, dükkan alımı konusunda davalı ile aralarında 31.03.2006 tarihinde gayrımenkul satış vaadi sözleşmesi düzenlediklerini, sözleşme gereği dükkanın 30.02.2007 tarihinde teslim edilmesi gerekirken 27.10.2008 tarihinde tapusunun verildiğini, dükkanın sözleşmede belirlendiği gibi tam olarak yapılmadığını, eksik işler bulunduğunu ve halen kiraya verilemediğini ileri sürerek eksik işleri bedelinin, sözleşmede kararlaştırılan aylık 4.000 USD cezai şartın ve dükkanın eksik işlerden dolayı kiraya verilememesi nedeniyle aylık 4.000 USD kira bedeli olan 24.000 USD"nin tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, imzalanan sözleşme gereğince üstlenilen edimlerin davacı tarafından yerine getirilmediğini, dava konusu dükkanın sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde teslim edildiğini, taşınmazın hiçbir ihtirazı kayıt ileri sürülmeden teslim alındıktan sonra cezai şart talebinin mümkün olmadığını, borcun ifasından vazgeçmeden cezai şartın isteyemeyeceğini ve kira bedeli talep edilmesinin yersiz ve istenen kira bedelinin fahiş olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hükmün, taraflarca temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 18.02.2014 tarihli 2013/7665 esas 2014/4127 karar sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiş olup davalı bu kez karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre HUMK"nun 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiçbirisine 2014/17372-18671
Uygun olmayan ve aşağıdaki bendin dışında kalan davalının sair karar düzeltme isteğinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye konu eksik iş bedeli, kira tazminatı ve cezai şartın tahsiline ilişkin alacak davasıdır. Taraflar arasında yapılan 31.03.2006 tarihli protokolün ikinci maddesinde davalı tarafından yapılan inşaatın zemin kat 2 numaralı bağımsız bölümündeki dükkanın davacıya satılacağı, üçüncü maddesinde dükkan bedelinin nasıl ödeneceği, dördüncü maddesinde dükkanın teslim tarihi ve beşinci maddesinde dükkanın süresinde teslim edilmemesi halinde her ay için 4.000 USD cezai şart ödeneceği kararlaştırılmıştır.
Borçlar Kanununun 158 ve devamı maddelerinde düzenlenen cezai şart, sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi halinde borçlunun belirli bir miktar para ödeme taahhüdüdür. 158. maddenin ilk fıkrasında seçimlik cezai şart, ikinci fıkrasında ise ifaya eklenen cezai şart düzenlenmiştir. Seçimlik cezai şartın düzenlendiği Borçlar Kanunu"nun 158/1.maddesinde “ Akdin icra edilmemesi veya natamam olarak icrası halinde tediye edilmek üzere cezai şart kabul edilmiş ise hilafına mukavele olmadıkça alacaklı, ancak ya akdin icrasını veya cezanın tediyesini isteyebilir.” hükmü mevcut olup, madde metninden de açıkca anlaşıldığı üzere sözleşme gereği hiç ya da gereği gibi yerine getirilmediği takdirde aksine kararlaştırma yoksa alacaklı ya edimin ifasını yada cezai şartın ödenmesini isteyebilir. İkisini bir arada talep etmesi mümkün değildir. Borçlar Kanununun 158. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenen “Akdin muayyen zamanda veya meşrut mahalde icra edilmemesi halinde tediye olunmak üzere cezai şart kabul edilmiş ise, alacaklı hem akdin icrasını, hem meşrut cezanın tediyesini talep edebilir. Meğerki alacaklı bu hakkından sarahatan feragat etmiş veya kayıt dermeyan etmeksizin edayı kabul eylemiş olsun” hükmünü taşıyan ifaya eklenen cezai şartta ise, alacaklı akdin ifası ile birlikte cezai şartın ödenmesini de talep edebilir.
Cezai şart sözleşmenin asli unsurlarından biri değildir; tersine, asıl edime bağlı, onu kuvvetlendirme amacına yönelik bir yan edim niteliğindedir. Ancak, seçimlik cezai şart, borçlunun edimini yerine getirmemesi veya eksik olarak yerine getirmesi hali için öngörülen ve aksi yönde sözleşmede hüküm olmadığı sürece, alacaklısına ya sözleşmenin ifasını ya da cezai şartın ödenmesini isteme hakkı veren bir edim olması nedeniyle (B.K. md. 158/1), ancak sözleşmedeki asıl edimin yerine istenilebilir; bu niteliği gereği olarak da, genellikle, cezai şart borçlusu bakımından, asıl edime oranla daha ağır bir yükümlülüğü içerir. Böylece, borçlu, daha ağır 2014/17372-18671
olan cezai şartı ödemekten kurtulmak için, asıl edimi ifa etmeye zorlanır.
Somut uyuşmazlıkta sözleşmeyle kararlaştırılan cezai şartın "ifaya eklenen cezai şart" olduğu hususunda kuşku yoktur. Bu durumda alacaklı sözleşmeye aykırılık halinde hem cezai şartı hem de akdin ifasını isteyebilir fakat alacaklının ayrıca kira bedelini istemesi hukuken mümkün değildir. Alacaklının, eksik işler bedelini ve sözleşmede kararlaştırılan ifaya eklenen cezai şartı talep edebileceği konusu tartışmasızdır. Tartışılan husus bu taleplerin yanında kira tazminatı talebinin mümkün olup olmadığıdır. Sözleşmede kararlaştırılan ifaya eklenen cezai şartı talep eden davacının ayrıca kira bedeli talep etmesinin kabulü mümkün değildir. Hal böyle olunca; mahkemece, sözleşmede ifaya eklenen cezai şartın kararlaştırıldığı gözetilerek, kira tazminatına ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerekirken aksine düşüncelerle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Kararın bu gerekçeyle bozulması gerekirken sehven onandığı bu kez yapılan inceleme ile anlaşılmış olmakla, davalının karar düzeltme talebinin kabulüne ve Dairemizin 18.02.2014 tarih ve 2013/7665 esas, 2014/4127 karar sayılı onama kararının kaldırılarak, kararın yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmedir.
SONUÇ;Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair karar düzeltme taleplerinin reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davalının karar düzeltme talebinin kabulüne, Dairemizin 18.02.2014 tarih ve 2013/7665 esas, 2014/4127 karar sayılı "onama" kararının kaldırılmasına, temyiz edilen hükmün davalı yararına BOZULMASINA,10.6.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.