10. Hukuk Dairesi 2021/2314 E. , 2021/5023 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı taraf avukatınca istinaf yoluna başvurulması üzerine, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin davacı yönünden reddine, davalı şirket ve işveren yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince, bozma üzerine ilâmında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilen kararın temyizen incelenmesi davalılar avukatı tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı ... Tekstil San. İnş. Tar. Hay. Nak. Paz. ve Tic. Ltd. Şti."ye ait işyerinde 01/03/1998 tarihinden 30/09/2008 tarihine kadar terzi işçi olarak çalıştığını, davalı işyerinde belirtilen tarihler arasında kesintisiz olarak çalıştığının tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Davalı işveren vekili, davacının müvekkil şirkette terzi olarak işe alınma tarihinin beyan edildiği gibi 1998 yılı olmadığı, davacının 2001 yılında işe başladığı, aradaki 3 yıllık süre boyunca şirkette herhangi bir şekilde işçi sıfatıyla çalışmadığını, işçi-işveren arasında iş akdi bulunmadığını, nitekim davacının sigorta kayıtları incelendiğinde 1998-1999-2000 yıllarında başka işyerlerinde çalıştıklarının ortaya çıkacağını be nedenle davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davalı Kurum ve davalı işveren vekilleri tarafından verilen istinaf dilekçesi ile, kararın usul ve kanuna aykırı olması, davanın tümden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talebi ile istinaf yoluna başvurulduğu görülmüştür.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın davalı SGK ve davalı ... Tekstil San. İnş. Tar. Hay. Hak. Paz. ve Tic. Ltd. Şti yönünden kısmen kabulü ile;
a) Davacının davalı şirkette 10.03.1998 - 31.07.2008 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığının ve bu çalışma nedeniyle 1014 (bin on dört) gün kuruma eksik bildirim yapıldığının tespitine,
b) Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-Davanın dahili davalılar yönünden reddine,, dair karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalılar avukatı tarafından istinaf mahkemesinin vermiş olduğu kararın usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesi ile kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacı, 01/03/1998-30/09/2008 tarihleri arası terzi-işçi olarak çalıştığını, davalı işyerinde hizmet akti ile kesintisiz çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanun"un 79/10 maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Bölge Adliye mahkemesince bozma sonrası verilen kararda, davacının davalı ... Teks. San. İnş. Tar. Hay. Nak. Paz. ve Tic. Ltd. Şti."de 10/03/1998 tarihi ile 31/07/2008 tarihi arasında kesintisiz olarak çalıştığı, bu çalışma nedeniyle kuruma eksik bildirim yapıldığının tespitine karar verilmiş ise de, kabule konu dönemlerde çakışır şekilde işyerleri ve işverenlerin olduğu, dava dışı işverenlerin HMK 124 maddesi gereği davaya katılımın sağlandığı, davaya dahil edilen işverinliklerde geçen çalışmaların inşaat işyerleri olduğu ve gerçeğe uyğun olmadığı, davacının Tekstil işyerinde çalıştığı anlaşılmasına göre hükümde, gerçek dışı işyerlerinden yapılan bildirimler yönündeki çalışmanın iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kısmen esastan reddine ve kaldırılmasına ilişkin karar sair yönler incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle HMK"nın 373/2 maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Tekstil San. İnş. Tar. Hay. Nak. Paz. ve Tic. Ltd. Şti. (Sarteks)"e iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.