21. Hukuk Dairesi 2014/21464 E. , 2015/19307 K.
"İçtihat Metni"Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep 4. İş Mahkemesi
TARİHİ : 23/07/2014
NUMARASI : 2013/236-2014/369
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 03/02/2006-30/06/2007 tarihinde arasında geçen çalışmalarının geçerli olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 03/02/2006-30/06/2007 tarihleri çalışmaları fiili olmadığı gerekçesiyle iptal eden ve buna bağlı olarakta yaşlılık aylığını ortadan kaldıran Kurum iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden,01/07/2010 tarihinde yaşlılık aylığı bağlanan davacıya 03/02/2006-30/06/2007 tarihleri arası Drm İnş.Malz.Teks.Gıda. Tic. Ltd. Şti. ait işyerinden bildirim yapıldığı, Kurum kontrol görevlileri tarafından, aynı zamanda davacı adına bildirim yapılan Drm İnş.Malz.Teks.Gıda. Tic. Ltd.Şti."nin ortağı olan isimli şahsın yine ortak olduğu toplam 14 şirkete ait işyerlerinden yapılan bildirimlerin fiili olup olmadığını tespite yönelik olarak inceleme başlatıldığı, inceleme sonucu düzenlenen raporda çalışmaların fiili olmadığı gerekçesiyle davacı adına 03/02/2006-30/06/2007 tarihleri arası Drm İnş.Malz.Teks.Gıda. Tic. Ltd. Şti. ait işyerinden bildirimlerin iptal edilerek bağlanan aylığın kesildiği, yine ilgili Kurum raporunda ifade veren onlarca kişi beyanlarında, adlarına bildirim yapılan işyerlerinde çalışmadıklarını, para karşılığı sigortalı gösterildiklerini ve parayı Necmettin Özşimşek isimli şahsa ödediklerini belirttikleri, Kurum tarafından isimli şahsa ait işyerlerinden yapılan tüm bildirimlerin fiili çalışmaya dayanmadığı gerekçesiyle iptal edildiği, davacıyla ilgili olarak yargılama sırasında beyanda bulunan işveren ile tanıklar davacının şoför olarak çalıştığını belirttikleri anlaşılmaktadır.
.../...
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 59. (506 sayılı Yasanın 130. maddesi) maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları tarafından tutulan tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerli olup, aksi ancak yazılı delille kanıtlanabilir.
Öte yandan, 5510 sayılı Kanun’un 92. (mülga 506 sayılı Kanunun 6.) maddesinde ifade edildiği üzere “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda, işyerinin gıda ve inşaat üzerine faaliyette bulunduğu ve davacının işyerinde şoför olarak çalıştığı davalı işveren ile tanıklar tarafından belirtilmiş olup, bu doğrultuda davacı adına kayıtlı araç bulunup bulunmadığı, uyuşmazlık konusu dönemde davacı adına kesilmiş trafik ceza tutanağı olup olmadığı, davacının mal teslim ettiği veya teslim aldığı kişi veya işyerleri ile mal teslimiyle ilgili fatura, sevk irsaliyesi gibi belgelerin olup olmadığı hususları araştırılmadan ve ayrıca Kurum görevlilerine beyanda bulunan onlarca kişi çalışmadıklarını belirtmiş olup, bu kapsamda düzenlenen raporda dikkate alınmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, öncelikle davacı adına uyuşmazlık konusu dönemde kayıtlı araç bulunup bulunmadığını, yine bu dönemde kesilmiş trafik ceza tutanağı olup olmadığını, davacının mal teslim edip etmediğini varsa mal teslimine ilişkin fatura ve sevk irsaliyesi gibi belgeler bulunup bulunmadığını araştırmak, mal teslim ettiği kişi veya kişiler varsa bunları belirleyip beyanlarını almak ve Kurum tarafından düzenlenen raporda dikkate alınarak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.