20. Hukuk Dairesi 2015/502 E. , 2016/6981 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 16/12/2002 tarihli dava dilekçesinde; ... ilçesi, ... köyü sınırları içinde bulunan 7 - 8 dönüm civarındaki Ilıcanın ... köyü tüzel kişiliğinin zilyet ve tasarrufunda olduğu gerekçesi ile köy tüzel kişiliği tarafından aleyhine ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyasında tescil davası açıldığını, dava konusu yerin ... adı altında hizmet vermekte olan şifalı sıcak suların bulunmasından sonra açması şeklinde ortaya çıktığını, tarım arazisi olmadığını, taşınmazın amenajman planı, memleket haritası ve hava fotoğraflarında sayılan yerlerden olduğu gerekçesi ile 14/12/2000 günlü ve .... Karar sayılı ilâmı ile davanın reddine karar verildiğini, bu kararın Dairenin 11.12.2001 gün ve ... sayılı kararı ile onanarak kesinleştiğini, ... köyünde kadastro çalışmalarının 24/10/1994 yılında tamamlanarak askıya çıkarıldığını, altı aylık süre içinde itiraz olmadığı için çalışmaların 24/04/1995 tarihinde kesinleştiğini, dava konusu taşınmazın tahdit sınırları içinde kalan bölümünde bir adet mescit bulunduğunu, tahdit hattı dışında bırakılıp Asliye Hukuk Mahkemesinin 14/12/2000 tarih ve ... ... sayılı ilâmı ile sayılan bölümde ise havuz, motel ve pansiyon gibi binalar bulunduğunu, bu nedenlerle dava konusu taşınmazın vasfıyla adına tescili ile müdahalesinin önlenmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini istemiştir.
Birleşen ... Esas sayılı dosyada; davacı köy tüzel kişiliği vekili 23/02/2004 tarihli dava dilekçesinde; ... ilçesi, ... köyü mülki hudutları içerisinde bulunan ve 14/04/1959 tarih ve 17 numaralı tapu kaydı ile ... Köyü Tüzel Kişiliğinin mülkiyetinde olan taşınmazın yıllardır köy tüzel kişiliğince kullanılmasına rağmen kadastro çalışmaları sonucunda tescil harici bırakıldığını, üzerinde köy tüzel kişiliğine ait tesislerin bulunduğunu, bu nedenlerle, dava konusu taşınmazın ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; ... Esas sayılı birleştirilen dosya yönünden davacı köy tüzel kişiliği tarafından açılan davanın reddine, ... Esas sayılı dosya yönünden ... davasının kısmen kabulüne, teknik bilirkişi ..."ın 28/09/2010 tarihli raporunda (B) harfi ile gösterilen 2233.77 m2, (C) harfi ile gösterilen 2901.62 m2, (D) harfi ile gösterilen 993,41 m2"lik kısımların, ayrı ayrı ... köyünün son parsel numarasını izleyen parsel adları altında vasfıyla adına tapuya kayıt ve tesciline ve bu kısımlar yönünden davalının müdahalesinin önlenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, alınması gerekli 6.278,58.-TL harçtan, davacı tarafça peşin yatırılan 19.163,60.-TL harcın mahsubu ile ...ye irad kaydına, fazla yatırıldığı anlaşılan 12.885,02.-TL harcın talebi halinde davacı tarafa iadesine, davacı tarafça yatırılan 6.283,54.-TL harcın davalı ... Köyü Küzel Kişiliğinden tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, davacı tarafça yapılan 9,75.-TL. tebligat gideri ile 1.049,74.-TL keşif ve bilirkişi ücretinden oluşan toplam 1.059,49.-TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre, 84.75.-TL"sinin davalı ... Köyü Tüzel Kişiliğinden alınarak davacı tarafa ödenmesine, geri kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına, davalı ... Köyü Tüzel Kişiliği tarafından yapılan 7,00.-TL tebligat giderinin davanın kabul ve ret oranına göre 6,44.-TL"sinin davacıdan alınarak davalı ... Köyü Tüzel Kişiliğine verilmesine, geri kalan kısmının davalı ... Köyü Tüzel Kişiliği üzerinde bırakılmasına, davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifeleri gereğince hesap ve takdir olunan 10.374,00.-TL vekalet ücretinin davalı ... Köyü Tüzel Kişiliğinden alınarak davacı tarafa verilmesine, davalı ... Köyü Tüzel Kişiliği kendisini vekille temsil ettirdiğinden müdahalenin men"ine dair davanın reddedilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifeleri gereğince hesap ve takdir edilen 56.095,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Köyü Tüzel Kişiliğine verilmesine, davalı ... kendisini vekille temsil ettirdiğinden davanın reddedilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifeleri gereğince hesap ve takdir edilen 1.100,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...ye verilmesine karar verilmiş, davacı vekili, davalı vekili ile davalı-birleştirilen dosya davacısı köy tüzel kişiliği vekili tarafından temyiz edilmekle hüküm, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 20/05/2013 gün ve ... sayılı kararı ile taşınmazın bir kısmı yönünden bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle: "Mahkemece; Yönetiminin davası yönünden; harita kadastro mühendisi ve uzman bilirkişi tarafından kesinleşmiş tahdit haritasına ve resmi belgelere dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan uygulama ve araştırmada çekişmeli taşınmazın 28.09.2010 tarihli rapora ekli krokide (B), (C) ve (D) harfleri ile gösterilen bölümlerinin kesinleşen kadastro sınırına göre tahdidi içinde sayılan, aynı krokide (A) ve (E) harfleri ile gösterilen bölümlerinin kesinleşen kadastro sınırına göre tahdidi dışında kalan ve sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından ekli krokide (B), (C) ve (D) harfleri ile gösterilen bu bölümlerin niteliğiyle adına tapuya tesciline ve bu kısımlar yönünden davalı köy tüzel kişiliğinin müdahalesinin önlenmesine, (A) ve (E) harfleri ile gösterilen bölümler yönünden de fazlaya ilişkin talebin reddine şeklinde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu nedenle; krokide (B), (C) ve (D) harfleri ile gösterilen bu bölümlerin niteliği ile adına tapuya tesciline ve bu kısımlar yönünden davalı köy tüzel kişiliğinin müdahalesinin önlenmesine ilişkin hükmün onanması gerekmiştir. Ancak; davalı- birleştirilen dosya davacısı ... Köy Tüzel Kişiliği bu dosya ile birleştirilen ve mahkemenin ... Esasında açtığı davasında salt kullanım ve zilyetlik yanında 14.04.1959 tarih 17 numaralı tapu kaydına dayanmıştır. Anılan tapu kaydının, köy tüzel kişiliği ve ...nin de taraf olduğu ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 06.06.1957 tarih ve ... sayılı tescil ilâmı ile alındığı, daha sonra tapu kaydı maliki ... tarafından trampa yolu ile 14.04.1959 tarih 17 numarada ... Köyü Manevi Şahsiyetine tapuda devredilerek tescil edildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece yapılan keşifte tescil ilamının dayanağı olan tescil krokisi zemine uygulanmış, hükme dayanak alınan rapor ve krokide (E) ve (D) harfi ile gösterilen bölümlere uyduğu ve krokide (D) harfi ile gösterilen bölümün kesinleşen tahdit sınırları içersinde kaldığı ve (E) harfi ile gösterilen bölümün ise kesinleşen tahdit sınırları dışında kaldığı, aynı zamanda resmi belgelerde de sayılmayan yerlerden olduğu saptanmıştır. Çünkü; tescile konu edilen çekişmeli taşınmazın hükme dayanak alınan krokide (A) ve (E) harfleri ile gösterilen bölümlerinin kesinleşen kadastro sınırına göre tahdidi dışında kalan ve 1954 tarihli hava fotoğrafından revize edilen memleket haritasına göre de beyaz renkli açık alan da sayılmayan yerlerden olduğu hususu, hem eldeki dava dosyasında, hem de ... dayandığı ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... Esas sayılı tescil istemli dosyada saptanmış olduğu halde, 927 sayılı Sıcak ve Soğuk Maden Sularının İstismarı ile Kaplıcalar Tesisatı hakkındaki Kanun ile tabiî şifalı sıcak ve soğuk suların bir başka deyimle maden suyu ve kaplıca kaynaklarının özel mülkiyete konu olamayacakları ve bu tür yerlerde sürdürülen zilyetliğe değer verilemiyeceği anlaşıldığından, ... Köy Tüzel Kişiliğinin dayandığı tapu kaydı gözardı edilerek davasının reddine karar verilmiştir. Bu durumda; tescil krokisi kapsamında kalan ve (E) harfi ile gösterilen ve kesinleşen tahdit sınırları dışında kaldığı saptanan bu bölüm hakkında davalı - birleştirilen dosya davacısı ... Köy Tüzel Kişiliğinin davasının kabulüne karar verilmesi gerekirden reddi doğru bulunmamıştır.
Bu durumda, mahkemece yapılacak iş: yapılan keşifte, tescil ilâmının dayanağı olan tescil krokisinin alınan rapor ve krokide (E) ve (D) harfi ile gösterilen bölümlere uyduğu ve krokide (D) harfi ile gösterilen bölümün kesinleşen tahdit sınırları içerisinde kaldığı ve (E ) harfi ile gösterilen bölümün ise kesinleşen tahdit sınırları dışında kaldığı, aynı zamanda resmî belgelerde de sayılmayan yerlerden olduğu saptanmış olduğuna göre, tescil krokisi kapsamında kalan ve (E) harfi ile gösterilen ve kesinleşen tahdit sınırları dışında kaldığı saptanan ve resmî belgelerde de sayılmayan yerlerden olduğu anlaşılan bu bölüm hakkında davalı - birleştirilen dosya davacısı ... Köyü Tüzel Kişiliğinin davasının kabulüne, mevcut niteliği ile ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tapuya kayıt ve tesciline, yeraltındaki maden ve suların devlete ait olduğunun kütüğün beyanlar hanesine şerh düşülmek suretiyle karar verilmesinden ibarettir." denilmiştir.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra; davanın kabulüne, teknik bilirkişi ..."ın 28.09.2010 tarihli raporunda (E) harfi ile gösterilen bölümün mevcut niteliği ile 6360 sayılı Kanun uyarınca davacı ... Köyü Tüzel Kişiliği ortadan kalkmış olduğundan ... Belediyesi adına kayıt ve tesciline, yer altındaki maden ve suların devlete ait olduğunun kütüğün beyanlar hanesine şerh düşülmesine, krokide (A), (B), (C) ve (D) harfleri ile gösterilen kısımlar yönünden... Esas - 2011/17 Karar sayılı ilâmı onanarak kesinleştiğinden bu kısımlar hakkında yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde dava tarihinden önce 24.02.1994 tarihinde ilânı yapılıp kesinleşen kadastrosu ve 2/B uygulaması bulunmaktadır. Taşınmaz bu uygulamada kısmen tahdit dışında bırakılmıştır.
Taşınmazın bulunduğu yerde genel arazi kadastrosu işlemi 766 sayılı Kanuna göre 1982 yılında yapılmış ve sonuçları 11.10.1982 - 10.11.1982 tarihleri arasında ilân edilmiş ve kesinleşmiştir. Kesinleşme tarihi ile davanın açıldığı tarih arasında 20 yıllık süre geçmiştir. Dava konusu taşınmaz kadastroda tespit harici bırakılmıştır.
Dosya kapsamına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm kurulmuş olduğuna göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, Harçlar Kanununun değişik 13/j maddesi gereğince harç alınmasına yer olmadığına 15/06/2016
gününde oy birliği ile karar verildi.