5. Hukuk Dairesi 2019/223 E. , 2019/10788 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsilidavasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca BOZULMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 19/09/2018 gün ve 2017/26641 Esas - 2018/14730 Karar sayılı ilama karşı davalı idare vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R –
Kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemli davada mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı idare vekilinin temyizi üzerine bozulmuş, bu ilama karşı davalı idare vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Dosya içindeki bilgi ve belgelere, Yargıtay ilamında yazılı gerekçelere göre davalı idare vekilinin sair karar düzeltme istekleri HUMK"un 440. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirine uymadığından yerinde değildir. Ancak;
1-Davalı idare harçtan muaf olduğu halde aleyhine harca hükmedildiği,
2-Bozma ilamında 7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince işlem yapılması gerektiği belirtilmiş ise de davanın kamulaştırmasız el atmaya dayanan tazminat istemine ilişkin olduğu, bu nedenle yasa değişikliğinin uygulama yeri bulunmadığı,
Bu kez yapılan incelemede anlaşılmakla,
Davalı idare vekilinin karar düzeltme isteminin bu yönlerden kabulü ile Dairemizin 19.09.2018 gün 2017/26641-2018/14730 sayılı bozma ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki delil ve belgelere göre davalı idare vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak;
1-... Mahallesi 55 ada 10 parsel sayılı taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu"nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Kamulaştırma sonucu mahkeme kararı ile belirlenen bedellerin değerlendirmede esas alınamayacağı düşünülmeksizin hükme esas alınan bilirkişi kurulunca yapılan değerlendirmede, başka taşınmazlar için açılan davalarda tespit edilen kamulaştırma bedelleri dikkate alınarak değer biçildiğinden rapor hükme esas alınacak nitelikte değildir.
Bu nedenle; taraflara dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için yeniden imkan tanınması, lüzumu halinde resen emsal celbi yoluna gidilmesi, dava konusu taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken bilimsel olmayan bilirkişi kurulu raporu esas alınarak hüküm kurulması,
2-Davalı idarenin harçtan muaf olduğu gözetilmeksizin aleyhine harca hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 28/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.