10. Hukuk Dairesi 2009/13733 E. , 2010/1311 K.
"İçtihat Metni".....
Davacı, 2926 sayılı Yasa kapsamındaki ....sigortalılığı ile 506 sayılı yasanın 85. maddesi kapsamındaki isteğe bağlı ...... sigortalılığının çakışması nedeniyle tahsis talebinin reddedildiğini bildirerek, her iki kurumdaki hizmet süresinin tespiti ile ...’dan yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitini istemiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılamam sonunda , davacının 01.02.1986-11.10.2000 arası dönemde 2926 sayılı yasa kapsamında .....sigortalısı olduğuna , 01.11.2000-26.04.2004 arası 1256 gün isteğe bağlı ... sigortalısı olduğuna, tahsis talep tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazanamayacağının tespitine biçiminde hüküm tesis edilmiştir.
Hükmün, davacı avukatıyla davalı ... .... Kurumu avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davacı avukatı ile, davalı ... .... Kurumu avukatının, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacının, 01.02.1986-11.10.2000 döneminde 5290 gün süreyle.... 01.11.2000-26.04.2004 arası ..... isteğe bağlı sigortalı olduğuna, zorunlu .... sigortalılığının 20.04.1979 tarihinde başladığına, 26.04.2004 tarihinden itibaren ..... tarafından yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğine dair tesis edilen ilk hüküm, Dairemizin 03.06.2008 gün 2007/9853 esas 2008/7600 karar sayılı ilamıyla ; “davacının 01.02.1986 tarihi itibariyle ..... sigortalısı olarak tescil edildiğine, 1985 yılında başlayan ..... Kooperatifi kaydının 11.10.2000 tarihinde sona erdiğine ilişkin terk formunun esas alınarak ....sigortalılığının 11.10.2000 tarihinde terkin edildiğine, 20.04.1979 tarihi itibariyle zorunlu ... sigortalısı olarak tescil edilen davacının 7 gün zorunlu ve 01.11.2000-26.04.2004 döneminde ise 1249 gün isteğe bağlı .... primi ödediğine, kurumca tekrar yapılan araştırma üzerine....kaydının 07.07.2003-28.05.2004 arası dönemde devam etmesi, Tarım İlçe Müdürlüğü tarafından davacının 2002 ve 2003 yılında doğrudan gelir aldığının bildirilmesi, Kurum tarafından beyanına başvurulan muhtarın tarımsal faaliyetin 2002’den itibaren devam ettiğini bildirmesi üzerine ilk terkinin iptal edilip davacının 1986-devam şeklinde .......sigortalısı sayıldığına, 31.10.2005 tarihi itibariyle 19 yıl 8 ay 30 gün hizmet verilip 7320,01 TL prim borcu tahakkuk ettirildiğine, 2926 sayılı Yasa kapsamında ilk defa 07.05.1999 tarihinde olmak üzere 2000 yılı 9 ve 11. aylarda prim ödemesi bulunan davacıdan, şeker fabrikası yazısına
.....
göre 2002, 2003, 2005 yıllarında prim tevkifatı yapıldığına, dolayısıyla 01.11.2000-26.04.2004 arası isteğe bağlı ... sigortalılığı ile, . ... sigortalılığının çakıştığına ve dosya içinde 26.04.2004 tarihli tahsis talebine rastlanmadığına , 2926 sayılı yasanın primlerin ödenmesine ilişkin 36. maddesinin, 24.07.2003 tarih 4956 sayılı yasanın 56. maddesi ile yürürlükten kaldırılıp, 4956 sayılı yasanın 54. maddesi ile 2926 sayılı yasaya eklenen ek–3. madde içeriğinde ise, 1479 sayılı yasanın Ek–19. maddesinin 2926 sayılı yasaya tabi sigortalılar hakkında da uygulanacağının öngörüldüğüne, 22.02.2006 gün ve 5458 sayılı yasanın 13. maddesi ile değişik 1479 sayılı yasanın Ek-19’uncu maddesinde ise “....kayıt ve tescili yapıldığı halde 5 yıl ve daha fazla süreye ilişkin hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların bildirime karşın prim borcunu ödememeleri durumunda, tescil tarihi itibariyle sigortalılığın durdurulacağına, prim borcuna ait sürelerin sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyeceğine, bu sürelere ilişkin prim tutarlarına kurum alacakları arasında yer verilemeyeceğinin öngörüldüğüne” Somut olayda, tarımsal faaliyetin devam etmesi ve zorunlu .... sigortalılığı ile isteğe bağlı sigortalılığın çakışması nedeniyle zorunlu sigortalılığa üstünlük tanınacağının gözetilmesi gerektiğine , ancak, Ek-19. madde kapsamında değerlendirme yapılarak .... sigortalılığı kapsamında yapılan tevkifat ve prim ödemelerinin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle .....sigortalılığının duracağı göz önünde bulundurulup durma tarihinin belirlenmesi gerektiğine , davacının anılan tarihten önceye ilişkin olarak .....sigortalısı sayılıp, ancak, sonraya ilişkin isteğe bağlı .... sigortalılık dönemine ise geçerlilik tanınması gerektiğine, kabule göre de, aylık başlangıç tarihinin tahsis talebini takip eden aybaşı olduğu gözetilmeksizin 01.05.2004 tarihi yerine, 26.04.2004 tarihi itibariyle tahsise hükmedilmesinin yerinde görülmediğine,kaldı ki; öncelikle, kabule konu 26.04.2004 tarihli tahsis talebinin varlığının Kurumdan araştırılıp, varsa, celbedilmesi; aksi takdirde, tahsis koşullarının yukarıda açıklanan ilke ve esaslara göre yeniden değerlendirilip gerçekleştiği kanaatine varıldığı takdirde, dava tarihi esas alınarak takip eden aybaşı itibariyle tahsise hükmedilmesi gerektiğine” işaret edilerek bozulmuştur.
Bozma sonrası yapılan yargılama sürecinde , davacının 26.04.2004 intikal tarihli tahsis talebinin mevcut olduğu, ayrıca, 01.11.2000-26.04.2004 arası isteğe bağlı sigortalılık süresinin 1256 günden ibaret bulunduğu anlaşılmıştır. Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde , 1479 sayılı yasanın Ek-19. maddesine ilişkin bozma gerekçelerini karşılayacak biçimde yargılama yapılıp bu kapsamda hüküm tesisi yoluna gidilmemiştir.2926 sayılı yasa kapsamında ödenen primlerin karşılık geldiği sigortalılık süreleri Kurumdan sorulup belirlenmediği gibi , hükme dayanak kılınan 16.06.2009 tarihli bilirkişi raporunda da bu yönde bir belirlemeye yer verilmediği anlaşılmaktadır.Yapılacak iş ; bozma ilamı kapsamında, davacı tarafından 2926 sayılı yasa kapsamında ödenen primler ile, ürün bedellerinden yapılan tevkifatlar gözetilerek 1479 sayılı yasanın Ek-19. maddesinin uygulanabilirliği ile buna göre, ..... sigortalılığının durdurulması gereken tarihin yöntemince Kurumdan sorulmak, yada, bilirkişi incelemesi yaptırmak süretiyle belirlenip sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Kuşkusuz, ...... sigortalılık süresi dikkate alındığında , 2829 sayılı yasanın 8/1. maddesi gözetilerek tahsis isteminin reddine dair mahkeme kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
../...
-3-
O halde; davacı avukatı ile davalı ... .... Kurumu avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle tesis edilen hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine, 09.02.2010 gününde oy birliğiyle karar verildi.
......