MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacılar vekili, davalıya zorunlu trafik sigortalı araçta yolcu olan murisin iki taraflı trafik kazası sonucu vefat ettiğini, müvekkillerinin murisin anne ve babası olup destekten yoksun kaldıklarını, davalının davadan önce kısmi ödeme yaptığını, alacağın daha fazla olup ibranamede fazlaya dair haklarını saklı tuttuklarını beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 50.000 TL maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek reeskont faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle taleplerini davacı anne ... için 47.314,00-TL, davacı baba ... için 43.410,00-TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin dava açılmadan önce davacılara 10.931 TL ödeme yaptığını, olayda hatır taşıması olduğunu, murisin kask takmadığını, murisin alkollü ve sürücü belgesiz olan sürücünün kullandığı motorsiklete binmesinden dolayı kusur indirimi yapılması gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabul kısmen reddine, davacı ... için 45.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile bu davacıya ödenmesine, davacı ... için 41.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile bu davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen maddi tazminata ilişkin hesaplamanın (aşağıda 2 nolu bentte belirtilen husus dışında) hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına, bilirkişi raporunda destek paylarının ve bakiye ömür süresinin temyiz eden davalı lehine daha az belirlenmesine göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava trafik kazasından ölüm nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
6098 sayılı TBK m. 53 öngörmüş olduğu hal, ölüm sonucu vukua gelen bir kısım zararların tazminini hükme bağlamaktadır. Bu hükme göre, ölenin yardımından faydalananlar, bu yüzden yoksun kaldıkları faydayı, tazminat olarak, sorumludan isteyebilirler. Buna “destekten yoksun (muinden mahrum) kalma tazminatı” denir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Buna göre; destekten yoksun kalma tazminatı belirlenirken, zarar görenlerin istifade sürelerinin belirlenmesi önem taşımaktadır.
Somut olayda; davacıların oğulları olan destek kaza tarihinde 17 yaşında olup, hükme esas alınan hesap bilirkişi raporunda desteğin kaza tarihinden itibaren davacılara destek olacağı kabul edilmiş ise de, destek en erken 18 yaşından itibaren anne ve babasına destek olabileceği gibi, desteğin askerlik çağına geldiğinde askerlik vazifesinin de zorunlu olduğu gözetilerek askere gideceği ve ayrıca askerlik dönüşü belli bir süre sonra iş bularak çalışmaya başlayabileceği, dolayısıyla bu dönemlerde gelir elde edemeyeceği hususlarının göz önünde bulundurulması gerekirken, bilirkişi raporunda bu yönde bir değerlendirme yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece belirtilen hususlarda aynı hesap bilirkişisinden ek rapor aldırılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
3-Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK’nin 43.(6098 sayılı TBK’nin 51. md.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Mahkeme gerekçesinde somut olayda sürücü ... ... davacıların murisi ... ... kullanmakta olduğu 22 HU 278 plaka sayılı motorsikletin arkasına bindirerek birlikte yolculuk ettikleri, ... ... muris ... ... herhangi bir ücret almadığı, olayda hatır taşımasının bulunduğu, maddi tazminat miktarında hatır taşıması için indirim yapılması gerektiği, muris ... ... ölümü nedeniyle mirasçı olan davacılardan ..."un 47.314,00-TL, davacı ..."ın 43.410,00-TL destekten yoksun kaldıkları, söz konusu tazminat miktarlarından hatır taşıması nedeniyle BK.nun 43. maddesi gereğince takdiren indirim yapıldığında davacı ... için 45.000,00-TL davacı ... için 41.000,00-TL maddi tazminata hükmedildiği belirtilmiştir. Kabule göre hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplanan tazminat miktarlarından Dairemiz uygulamalarına göre her bir davacı için ayrı ayrı %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılması gerekirken, temyiz eden davalı aleyhine daha düşük oranda indirim yapılması doğru değildir.
4-Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu"nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52. md.) düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve trafik mevzuatı uyarınca sürücü ve yolcuların araçların kullanılması sırasında koruyucu tertibatları kullanması zorunludur. Araçlarla gerek sürücü gerekse de yolcu olarak seyir halinde iken zorunlu olan koruyucu ekipmanların kullanılmaması zararın doğmasına veya artmasına sebebiyet veren etkenlerdendir. Özellikle de motorsiklet gibi bir araçla seyir halinde iken mevzuata göre sürücülerin takmak zorunda olduğu koruma başlığı (kask) hayati öneme sahiptir. Bu nedenle davacı sürücünün kaza anında kasksız olduğunun anlaşılması halinde müterafik kusuru bulunduğundan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 52. maddesi gereğince tazminattan indirim yapılıp yapılmaması hususu değerlendirilmelidir
Somut olayda davacıların murisi motorsiklette yolcu olup murisin kask takıp takmadığı kaza tespit tutanağına göre belirsiz olup, ölü muayene tutanağına göre kesin ölüm nedeni ağır künt genel beden travmasıyla kafa travmasına bağlı kafatası kırığı ve buna bağlı beyin kanaması sonucu gelişen dolaşım ve solunum yetersizliğidir. Dava dışı motorsiklet sürücüsü ceza dosyasındaki beyanında; arkadaşının motorsikletiyle birlikte murisle gezmeye başladıklarını, biraz da alkol aldığını, soyadları farklı olan murisin uzaktan akrabası, aynı zamanda arkadaşı olduğunu, ikisinin de kask takmadıklarını beyan etmiştir. Kaza tarihinde 22 yaşında olan motorsiklet sürücüsünün sürücü belgesi olmayıp 134 promil alkollü bulunmuştur. Davalı taraf cevap dilekçesinde murisin kask takmadığını, alkollü ve sürücü belgesiz olan sürücünün kullandığı motorsiklete bindiğini, müterafik kusurlu olduğunu savunmuştur. Mahkeme gerekçesinde kasksız olarak bulunan davacılar murisi ... ... yaralandığı ve kaldırıldığı hastanede hayatını kaybettiği, bu olayın ... plaka sayılı motorsiklet sürücüsü ... ... yasal sınırların çok üzerinde kişiler arası farklılıkları dahi ortadan kaldıracak ve güvenli sürüş yeteneğini kaybedecek düzeyde aldığı alkolün etkisinin meydana getirdiği olumsuz etkiler nedeniyle meydana geldiğinden bahsedilmiş ise de, müterafik kusur indirimi yapılıp yapılmaması gerektiği hususu tartışılmamıştır.
Bu durumda mahkemece, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 52. (818 sayılı BK 44. md.) maddesi gereğince yolcu murisin kask durumu, sürücü belgesi bulunmayan ve alkollü olan sürücünün kullandığı motorsiklete binmesinden dolayı müterafik kusurunun bulunup bulunmadığı ve tazminattan %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılıp yapılmaması gerektiği hususları tartışılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu hususun değerlendirilmemiş olması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2), (3) ve (4) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 11/12/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.