MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : YENİLEME KADASTROSU
...

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yenileme kadastrosu sırasında ...Mahallesi çalışma alanında bulunan ve tapuda davacı ... ve müşterekleri adına kayıtlı olan eski 600 parsel sayılı 268 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz 1222 ada 7 parsel numarası ile ve 124,38 metrekare yüzölçümlü olarak tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... ve müşterekleri, yenileme kadastrosu sırasında taşınmazlarının bir bölümünün kara yolunda bırakıldığı iddiası ile dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişisinin 28.04.2011 tarihli raporu ve ekindeki krokide (A) harfi ile gösterilen ve yol içerisinde kalan 143,62 metrekarelik bölümün tapu kaydının iptali ile 1222 ada 7 parsel sayılı taşınmaza ilave edilerek yüzölçümünün 268 metrekare olarak tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece dava konusu 600 nolu parselin (yenileme sırasında 1222 ada 7 nolu parsel) ... yenilemesi sırasında ...-Terme Karayolunda kalan 143,62 metrekarelik kısmının kamulaştırmasız el atmak sureti ile karayolu istimlak sınırı içinde kaldığı anlaşıldığı gerekçesi ile ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin halen derdest olan 2010/226 Esas sayılı kamulaştırmasız el atma ve ecrimisil talebiyle açılan dava dosyasına hitaben düzenlenen fen bilirkişisi Hasan Dayıkaraca"nın 28.04.2011 tarihli rapor ve krokisi esas alınarak yazılı şeklide hüküm kurulmuş ise de yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Uygulama/yenileme kadastrosu yapılırken öncelikle zeminde bulunan ve tesis kadastrosu tarihinde mevcut olan sabit nokta ve sınırlardan, aynı döneme ya da yöreye ait farklı amaçlarla üretilmiş haritalar ile benzeri verilerden yararlanılarak yapılan teknik çalışmalarla, tesis kadastrosuna ait pafta haritaları ortofoto üzerine işlenmekte; haritanın zemine uygun olmaması halinde farklılıkların nerelerden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı tespit edilip varsa hatalar yöntemine uygun şekilde giderilmekte, düzenlenen ada raporu ile yapılan teknik çalışmalar ve gerekçeleri açıklanmakta; bundan sonra yukarıda sözü edilen yönetmelikte açıklanan ilkeler çerçevesinde taşınmazların bütün sınırları tek tek değerlendirmeye tabi tutularak ilk tesis kadastrosu sırasındaki gerçek fiili duruma ulaşılmaya çalışılarak, uygulama/yenileme tutanağı düzenlenmekte ve uygulama/yenileme kadastrosu haritaları üretilmektedir. İşte, uygulama/yenileme kadastrosuna itiraz davaları, bu ... faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yönelik davalardır. Bu nedenle mahkemelerce, uygulama faaliyetine eş değer ve amaca uygun bir araştırma yapılması zorunludur. Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, çekişmeli taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında çekişmeli taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, fen bilirkişisinden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişisinden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama/yenileme tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için fen bilirkişisinden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Fen bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olaya gelince; temyize konu olan bu dava yenileme kadastrosuna itiraz niteliğindedir. Uygulama/yenileme kadastrosuna itiraz davaları, uygulama/yenileme kadastrosu faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yönelik davalardır. Bilirkişi raporu hükme dayanak yapılan ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/226 Esas sayılı dava dosyası ise kamulaştırmasız el atma ve ecrimisil istemine ilişkindir. Bu nedenle konuları ve nitelikleri bakımından farklı iki dava söz konusu olup haliyle o davada uygulama/yenileme kadastrosunun yasal düzenlemelere uygun olup olmadığı hususunda yukarıda ayrıntılı olarak yazıldığı şekilde bir inceleme ve araştırma olmadığı gibi anılan raporda tesis ... paftası ile (çekişmeli taşınmazın ifrazen oluştuğu anlaşıldığından) ifraz krokileri ile yenileme ... paftası dahi çakıştırılmamış olduğu halde temyize konu iş bu davada keşif dahi yapılmadan, konusu farklı olan dava dosyasına hitaben düzenlenen ve yenileme kadastrosunun teknik düzenlemelere


uygun olarak yapılıp yapılmadığını denetlemek bakımından imkan bulunmayan yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı kurum vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 22.11.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.