MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama kadastrosu sırasında Teyneli Köyü çalışma alanında bulunan ve tapuda davalılar ... ve müşterekleri adına kayıtlı eski ada 512 parsel sayılı 2.060,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 31 parsel numarasıyla ve 2.028,15 yüzölçümlü olarak, eski ada 514 parsel sayılı 3.080,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 30 parsel numarasıyla ve 3.008,71 yüzölçümlü olarak, eski ada 515 parsel sayılı 2.510,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 29 parsel numarasıyla ve 2.509,75 yüzölçümlü olarak, eski ada 516 parsel sayılı 1.460,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 28 parsel numarasıyla ve 1.499,27 yüzölçümlü olarak, tapuda davalılar ... ve müşterekleri adına kayıtlı eski ada 524 parsel sayılı 680,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 26 parsel numarasıyla ve 803,78 yüzölçümlü olarak, eski ada 525 parsel sayılı 780,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 25 parsel numarasıyla ve 929,37 yüzölçümlü olarak, tapuda davalı ... adına kayıtlı eski ada 2042 parsel sayılı 500,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 24 parsel numarasıyla ve 590,76 yüzölçümlü olarak, tapuda davacılar ... ve ... adına kayıtlı bulunan eski ada 2085 parsel sayılı 12.990,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 23 parsel numarasıyla ve 12.466,23 yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacılar ... ve ..., uygulama kadastrosu sırasında kendilerine ait taşınmazın yüzölçümünün eksildiğini ve eksikliğin davalılara ait olan taşınmazda kaldığı iddiasına dayanarak dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine, çekişmeli 150 ada 23, 24, 25, 26, 28, 29, 30 ve 31 parsel sayılı taşınmazların uygulama tutanağındaki gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uygulama kadastrosu yapılırken öncelikle zeminde bulunan ve tesis kadastrosu tarihinde mevcut olan sabit nokta ve sınırlardan, aynı döneme ya da yöreye ait farklı amaçlarla üretilmiş haritalar ile benzeri verilerden yararlanılarak yapılan teknik çalışmalarla, tesis kadastrosuna ait pafta haritaları ortofoto üzerine işlenmekte; haritanın zemine uygun olmaması halinde farklılıkların nerelerden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı tespit edilip varsa hatalar yöntemine uygun şekilde giderilmekte, düzenlenen ada raporu ile yapılan teknik çalışmalar ve gerekçeleri açıklanmakta; bundan sonra yukarıda sözü edilen yönetmelikte açıklanan ilkeler çerçevesinde taşınmazların bütün sınırları tek tek değerlendirmeye tabi tutularak ilk tesis kadastrosu sırasındaki gerçek fiili duruma ulaşılmaya çalışılarak, uygulama tutanağı düzenlenmekte ve uygulama kadastrosu haritaları üretilmektedir. İşte, uygulama kadastrosuna itiraz davaları, uygulama kadastrosu faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yönelik davalardır. Bu nedenle mahkemelerce, uygulama faaliyetine eşdeğer ve amaca uygun bir araştırma yapılması zorunludur. Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, çekişmeli taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında çekişmeli taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, fen bilirkişisinden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişisinden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için fen bilirkişisinden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Fen bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; mahkemece, yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde inceleme ve araştırma yapılmamış, davacılar adına kayıtlı eski 2085, yeni 150 ada 23 parsel sayılı taşınmaza ait ada raporu getirtilmemiş, davacılar adına kayıtlı eski 2085 parsel sayılı taşınmaz ile davalı ... adına kayıtlı eski 2042 parsel sayılı taşınmazlar 497 parsel sayılı taşınmazdan ifraz edilmiş olmasına rağmen, 497 parsel sayılı taşınmazın tesis kadastro tutanağı, varsa dayanağı belgeler, tesis paftası, taşınmazın ifrazına ilişkin belgeler ve ifraz haritaları getirtilmemiş, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, uydu fotoğrafları ve ortofoto (uygulama kadastrosunun yapıldığı tarihe yakın tarihli) getirtilip uygulanmamış, mahallinde yapılan keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan davacılar adına kayıtlı eski 2085 parsel sayılı taşınmaz ile davalı ... adına kayıtlı eski 2042 parsel sayılı taşınmaz arasından geçen yolun davalı ... dayandığı 16.11.1975 taihli "mukavele" başlıklı sözleşme uyarınca açılıp açılmadığı, bu yolun ne zaman kim tarafından, ne zaman açıldığı hususlarında ayrıntılı bilgi alınmamıştır. Hal böyle olunca; mahkemece mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve harita mühendisi sıfatına sahip üç kişilik uzman bilirkişi kurulu eliyle yeniden keşif yapılmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan davacılar adına kayıtlı eski 2085 parsel sayılı taşınmaz ile davalı ... adına kayıtlı eski 2042 parsel sayılı taşınmaz arasından geçen yolun davalı ... dayandığı 16.11.1975 taihli "mukavele" başlıklı sözleşme uyarınca açılıp açılmadığı ve bu yolun ne zaman açıldığı hususlarında maddi olaylara dayalı olarak bilgi alınmalı, harita mühendisi bilirkişi kurulundan; 497 parsel sayılı taşınmazın tesis kadastrosu sırasında belirlenen ve kesinleşen sınırlarını, taşınmazın ifrazına ilişkin sınırlarını ve uygulama kadastrosu sırasında belirlenen sınırlarını bir arada ve farklı renkli kalemlerle gösteren, tesis kadastrosunun kesinleşmesinden sonraki ifrazlar esas alınarak ve ifraz haritalarındaki ölçü ve krokiye göre taraflara ait olan bölümlerin açıkça gösterildiği krokili rapor alınmalı, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik araştırma ile hüküm kurulması isabetsiz olup, davacılar ... ve ... "un temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine, 21.11.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.