MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davaların kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Sigorta A.Ş vekili, davalı ... A.Ş vekili ve davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, 24.08.2010 tarihinde, ..."ın sevk ve idaresindeki, içerisinde ..., ... ve ..."ın yolcu olarak bulunduğu ... plakalı ... A.Ş nezdinde zorunlu mali mesuliyet sigortalı kamyonetin, ..."ın sevk ve idaresindeki, ..."nun işleteni, çekicisi ... Sigorta A.Ş, dorsesi ... Sigorta A.Ş nezdinde zorunlu mali mesuliyet sigortalı beton taşıyan ve kavşaktan hatalı dönüş yapan çekicinin dorsesine çarpması şeklinde gerçekleşen kazada kamyonette bulunan sürücü ve yolcuların vefat ettiğini, birleşen 2015/136 E.dosyasındaki davalı ..."in çekiciye öncü araç olup gerçekleşen kazada kusurlu olduğunun ceza dosyası ile belirlendiğini belirterek;
Asıl davada; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kamyonette yolcu olarak bulunan ..."ın eşi ..., çocuğu ..., annesi ..., babası ... ve kardeşi ...
için ayrı ayrı 1.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatının tüm davalılardan; eş için 30.000,00 TL, çocuk, anne ve baba için ayrı ayrı 25.000,00"er TL, kardeşlerden ... için 20.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan, haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş; Asıl davaya ek olarak açılan birleşen (2010/328 Esas) davada; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ..."ın eşi ... ve çocuğu ... için 2.000,00"er TL, annesi ... ve babası ... için 1.500,00"er ve kardeşi ... için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, 22.02.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini davacı eş... için 245.304,81 TL"ye, çocuk ... için 62.707,62 TL"ye, anne ... için 19.565,23 ve baba ... için 20.537,31 TL"ye artırmıştır.
Birleşen (2010/433 E) davada; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kamyonette yolcu olarak bulunan ..."ın eşi ..., çocuğu ..., annesi ... ve kardeşi ... için ayrı ayrı 1.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatının tüm davalılardan; eş, çocuk ve anne için ayrı ayrı 30.000,00"er TL, kardeşler ...,... ile enişte ... için 20.000,00"er TL manevi tazminatın sigorta şirketleri dışındaki davalılardan, haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş; 22.02.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini davacı eş ... için 168.562,89 TL"ye, çocuk ... için 70.484,28 TL"ye ve anne ... için 46.907,08 TL"ye artırmıştır.
Birleşen (2010/434 E) davada; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kamyonet sürücüsü ..."ın eşi ..., çocuğu ..., annesi ... ve kardeşi ... için ayrı ayrı 1.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatının tüm davalılardan; eş, çocuk ve anne için ayrı ayrı 30.000,00"er TL, kardeşler ...,... için 20.000,00"er TL manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan, haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş; 22.02.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini davacı eş ... için 58.384,53 TL"ye ve çocuk ... için 20.784,10 TL"ye artırmıştır.
Birleşen (2010/435 E) davada; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kamyonette yolcu olarak bulunan ..."ın annesi ..., babası ..., kardeşleri ...,... için ayrı ayrı 1.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatının tüm davalılardan; anne ve
baba için ayrı ayrı 30.000,00"er TL, diğer davacılar olan kardeşler için ayrı ayrı 20.000,00"er TL manevi tazminatın sigorta şirketleri dışındaki davalılardan, haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş; 22.02.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini davacı anne ... için 29.656,12 TL"ye ve baba için 24.796,12 TL"ye artırmıştır.
Birleşen (2015/136 E) davada; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kamyonet sürücüsü ..."ın anne ve babası için; yolculardan ..."ın eş, çocuk, anne ve babası için; ..."ın eş, çocuk ve annesi için; ..."ın anne ve babası için ayrı ayrı 1.000,00"er TL; kamyonet sürücüsü ..."ın eş ve çocuğu için ayrı ayrı 30.000,00"er TL, kardeşler ...,...için 20.000,00"er TL; yolculardan ..."ın eş, çocuk ve kardeşi ... için annesi için 30.000,00"er TL, diğer kardeşi ve eniştesi için 20.000,00"er TL; ..."ın eşi için 25.000,00 TL, çocuk, anne ve babası için 20.000,00"er TL, kardeş ... için 15.000,00 TL, kardeş ... için 12.000,00 TL; ..."ın anne ve babası için 30.000,00"er TL, kardeşleri için 20.000,00"er TL manevi tazminatın, haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalılar, davaların reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davanın ve birleşen davaların maddi tazminat yönünden kısmen kabulü ile kısmen reddine; ... yönünden feragat sebebiyle davanın usulden reddine; manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile ... ile ..."in manevi tazminat yönünden müşterek ve müteselsilen sorumlu olmasına, sigorta şirketlerinin manevi tazminat yönünden sorumlu olmamasına;
Birleşen 2010/434 esas sayılı dosyada maddi tazminat yönünden; ... için 58.384,53 TL"nin ve ... için 20.784,10 TL"nin haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, sigorta şirketleri olan ... sigorta, ... ve ... sigortanın her birinin müştereken ve müteselsilen şirketlerinin limitleri ile sorumlu tutulmasına; manevi tazminat yönünden ... ölü olduğundan dava konusuz kalmakla karar verilmesine yer olmadığına, ... için 5.000,00 TL, ... için 5.000,00 TL, ... için 9.000,00 TL, ... için 9.000,00 TL ve ... için 5.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsiline;
Birleşen 2010/435 esas sayılı dosyada maddi tazminat yönünden; ... için 24.796,12 TL"nin ve ... için 29.656,12 TL"nin haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, sigorta şirketleri olan ... sigorta, ... ve ... sigortanın her birinin müştereken ve müteselsilen şirketlerinin limitleri ile sorumlu tutulmasına; manevi tazminat yönünden, ...,...,...için ayrı ayrı 5.000,00"er TL, ... ve ... için ayrı ayrı 9.000,00"er TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsiline,
Birleşen 2010/328 esas sayılı dosyada maddi tazminat yönünden; ... için 245.304,81 TL"nin, çocuk ... için 62.707,62 TL"nin, anne ... için 19.565,23 TL"nin ve baba ... için 20.537,31 TL"nin haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, sigorta şirketleri olan ... sigorta, ... ve ... sigortanın her birinin müştereken ve müteselsilen şirketlerinin limitleri ile sorumlu tutulmasına; manevi tazminat yönünden ... için 7.500,00 TL, çocuk ... için 5.000,00 TL, anne ... için 5.000,00 TL, baba ... için 5.000,00 TL ve kardeşler ...,... için 3.000,00"er TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsiline;
Birleşen 2010/433 esas sayılı dosyada maddi tazminat yönünden; ... için 168.562,89 TL"nin, ... için 70.484,28 TL"nin ve ... için 46.907,08 TL"nin haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, sigorta şirketleri olan ... sigorta, ... ve ... sigortanın her birinin müştereken ve müteselsilen şirketlerinin limitleri ile sorumlu tutulmasına; manevi tazminat yönünden ... için 10.000,00 TL, ...,... ve ... için 9.000,00"er TL, ... için 5.000,00 TL ve ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsiline; verilmiş; hüküm, davalı
... Sigorta A.Ş vekili, davalı ... A.Ş vekili ve davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Anayasanın 141. maddesinde, mahkeme kararlarının gerekçeli olarak yazılması öngörülmüş bulunduğu gibi, HUMK"nun 388/3. maddesinde de verilen hükümde, iddia ve savunma yönünden toplanan deliller, delillerin tartışılması, varılan sonuçla ilgili hukuki nedenler, taraflara yüklenen borç ve sağlanan hakların kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıkça yazılması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece davacılar tarafından açılan davalar arasında hukuki ve fiili irtibat bulunması nedeniyle birleştirme kararları verilmiş ve buna göre hüküm kurulmuş ise de, 1086 sayılı HUMK"nun 45. maddesi ile 6100 sayılı HMK"nun karşılık 166. maddesi uyarınca, birleştirilen dava dosyaları bağımsızlıklarını koruyacağından her davada talepler ayrı ayrı değerlendirilerek hüküm kurulması, taraf taleplerinin değerlendirilmesi, kabul ve red gerekçelerinin açıklanması, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin her dava için ayrı ayrı belirlenmesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, karar başlığında her dosyanın davacıları yanında birleşen diğer dosyaların davacılarının da davacı gibi yazıldığı; yine karar başlığında asıl dava ve birleşen 3010/434 E sayılı dava davalılarının hatalı olarak yazıldıkları; asıl davada davacıların maddi ve manevi tazminat talepleri hakkında hüküm kurulmadığı; birleşen 2010/328 E sayılı davada manevi tazminat talebi olmamasına karşın asıl davadaki manevi tazminat taleplerine yönelik hüküm kurulduğu; davalı ... yönünden feragat sebebiyle redde dair yalnızca asıl davada hüküm kurulduğu diğer davalarda hüküm kurulmadığı; ... A.Ş ve ... Sigorta A.Ş birbirini izleyen aynı sigorta şirketleri iken farklı şirketlermiş gibi hüküm kurulduğu; asıl dava ve 2010/434 E sayılı davada ... A.Ş davalı değilken davalı imiş gibi hakkında hüküm kurulduğu; birleşen 2010/328 E sayılı davada davalı ... Sigorta A.Ş hakkında hüküm kurulmadığı, birleşen 2015/136 E sayılı davada hüküm kurulmadığı, aynı dosyanın davalısı ... hakkında diğer dosyalarda davalı olmamasına karşın hüküm kurulduğu; aynı şekilde davalı ... birleşen 2010/328 E sayılı davada davalı olmamasına karşın hakkında hüküm kurulduğu görülmüştür.
Mahkemenin gerekçeli kararı ifade olunan sebeplerle, infazda tereddüt uyandıracak mahiyette olup, bu durum Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 294/3. (HMK"nun 297/II maddesi)
maddesine aykırılık teşkil ettiğinden 10.4.1992 gün ve 1991/7 Esas-1992/4 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı uyarınca; infazda tereddüt uyandırmayacak şekilde hüküm kurulmak üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Kabule göre, davalı ... Sigorta A.Ş vekili, temyiz dilekçesinde birleşen 2010/434 E sayılı dosyada davacı tarafla sulh olunup 42.272,82 TL ödeme yapıldığını ve ibraname alındığını belirtmiştir. Ödeme borcu sona erdiren sebeplerden olup, ibranamenin birleşen davadaki talepler yönünden etkisinin ne olacağının değerlendirilmesi gerekmekte olup, iddia olunan ödemenin ve ibra keyfiyetinin araştırılıp değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
3-Kabule göre, davalı ... şirketleri, kazaya neden olan araçların Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacıları olup poliçe limitleri 150.000,00 TL"dir. Bu sebeple, hükmolunan maddi tazminat, sigorta bedelini geçerse, sigortacı yargılama giderleri ile avukatlık ücretini sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde ödemekle yükümlüdür. Davalı ... şirketleri maddi tazminatlar yönünden ve poliçe limiti ile sınırlı olarak sorumlu tutuldukları halde kaza tarihindeki poliçe limiti ile hükmolunan maddi tazminat arasında oran kurulmaksızın hükmedilen maddi tazminatlara ilişkin olarak vekalet ücreti, yargılama gideri ve harç miktarlarının tamamından diğer davalılar ile birlikte sorumluluğuna karar verilmesi ve sigorta şirketlerinin poliçe limitlerinin hükümde yazılmaması doğru değildir.
4-Kabule göre, davalı ... A.Ş kazaya karışan aracın trafik sigortacısıdır. 2918 sayılı KTK"nın 98/1, 99/1 maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2 maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 işgünü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Mahkemece davacıların davalı ... şirketine dava öncesi başvuru yapıp yapmadıkları araştırılarak başvuru var ise temerrüde düştüğü tarih, yok ise dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde kaza tarihinden faize hükmedilmesi doğru değildir.
5-Bozma neden ve şekline göre; davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin, davalı ... A.Ş vekilinin ve davalılar ... ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekilinin, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin, (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükümlerin BOZULMASINA, (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin, davalı ... A.Ş vekilinin ve davalılar ... ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ... ve ... ile davalılar ... Sigorta A.Ş. ile ... A.Ş."ye geri verilmesine, 27/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.