MAHKEMESİ: Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
A)Davacı İstemi:
Dava; davacının 15/10/2015-17/06/2016 tarihleri arasında, davalı işverene ait işyerinde geçen ve davalı kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespit istemine ilişkindir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı, cevap dilekçesinde özetle; davacının söz konusu işyerinde işçi olmadığını, işyerinin ortağı olduğunu, ancak resmiyette işyerinin kendisinin üzerinde göründüğünü, davacının iddialarının yerinde olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Feri müdahil Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının hizmetine ilişkin olarak kurum kayıtlarının esas olduğunu, kurumun kendisine bildirilen kayıtlara göre işlem yaptığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
İlk derece mahkemesince; "Davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile, davacı ... T.C. Kimlik numaralı ..."ın davalıya ait işyerinde 15/10/2015-01/02/2016 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine," karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
Fer’i müdahil Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; kurumun kendisine bildirilen kayıt ve belgelere göre işlem yaptığını, kurum işlemlerinin yerinde olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının istinaf incelemesi ile kaldırılmasını, talepleri doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Davacının davalıya ait işyerinde hüküm altına alınan dönemde de çalıştığı, aynı işhanının yöneticisi ve komşu işyeri çalışanı olan tanık beyanları ve dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla fer"i müdahil kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
E)Temyiz:
Fer’i müdahil Kurum vekili temyiz dilekçesinde özetle; diğer davalının davacının işçisi değil ortağı olduğunu beyan ettiğini, kurumun kendisine bildirilen kayıt ve belgelere göre işlem yaptığını, kurum işlemlerinin yerinde olduğunu belirterek kararın usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle temyiz yoluna başvurmuştur.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden,davacının, davalı ... numaralı işyerinde 01/02/2016-25/05/2016 tarihleri arasında sigortalı hizmetinin bildirildiği, dönem bordrosunda kayıtlı tek sigotalının davacı olduğu, davalıya ait işyerinin mükellefiyet döneminin 01/02/2016-06/06/2016 tarihleri arasında olduğu, Kurumca 01/02/2016 tarihinde 5510 sayılı Yasa kapsamına alındığı, ihtilaflı dönemin tamamında davalı işyerinin kanun kapsamında olmadığı, vergi kaydının bulunmadığı anlaşılmaktadır.Somut olayda, her ne kadar davacının 15/10/2015-01/02/2016 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığının tespitine karar verilmişse de; davalı ...’a ait ... sicilli ... Mah. ... Cad.... adresindeki Unlu Mamüller Ticareti mahiyetindeki işyerinin 01/02/2016 tarihinde 5510 sayılı Yasa kapsamına alındığı ve vergi dairesi kayıtlarına göre davalıya ait işyerinin 01/02/2016 tarihinde faaliyete başladığı, 06/06/2016 tarihinde de faaliyetinin sona erdiği anlaşılmıştır. Hizmet Tespitine karar verilebilmesi için hizmetin geçtiği bir işyerinin olması koşuldur. Tespitine karar verilen dönemde işyerinin kanun kapsamında olmaması, vergi kaydının bulunmaması karşısında, davalı işyerinin kanun kapsamında olmayan dönemde faaliyet gösterip göstermediği araştırılıp açığa kavuşturulmadan ve davalı ...’nın beyanına göre davacının işyeri ortağı olduğu konusunda tanıkların ifadelerine başvurulmadan, davacının işyerinde ortak olup olmadığı yeterince araştırılmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.Yapılacak iş söz konusu işyerinin ne zaman faaliyete başladığını araştırmak bu kapsamda ne zaman kiralandığını, ilgili vergi dairesinden kira stopajı ödenip ödenmediğini, ödeniyorsa hangi tarihte ödenmeye başladığını, ilgili belediyeden elektrik, su aboneliklerinin ne zaman yapıldığını, ne zaman işyeri ruhsatı alındığını sormak, davacının vergi kaydı olup olmadığını araştırmak ve ilgili belgeleri getirtmek, işyerinin ihtilaflı dönemde faal olduğu ortaya koyulduğu takdirde, davacının davalı işyerine ortak olup olmadığı yönünde tanıkların yöntemince beyanlarını almak, mahkemece daha önceden dinlenen tanıkların, yeterli olmaması durumunda res"en seçilecek komşu işyeri tanıkları dinlenerek gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, Feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz başvurusunun kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı ORTADAN KALDIRILMASI, İlk Derece Mahkemesi Kararının BOZULMASI gerekmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 18/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.