MAHKEMESİ : İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/10/2012
NUMARASI : 2009/823-2012/203

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 16.10.2012 tarih ve 2009/823-2012/203 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili asıl ve birleşen davada, davalı ile 01.01.2007 tarihinde acentelik sözleşmesi imzaladıklarını, cari hesaptan kaynaklı 16.151,92 TL"nin davalıya fatura edildiğini, faturalara itiraz etmeyerek defterlerine kaydettiğini, alacağın tahsili için icra takibinde bulunduklarını, takibe haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürerek, asıl davada itirazın iptalini, icra inkar tazminatını tahsilini istemiş, birleşen davada ise davalı acentenin dava dışı G. Teks. Ltd. ile lisans sözleşmesi imzaladığını, lisans alan firmanın sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiğini, bu nedenle sözleşmenin feshedildiğini, sözleşme kapsamında 50.000 Euro cezai şart talep haklarının bulunduğunu, davalının aralarındaki acentelik sözleşmesi uyarınca görevlerini yerine getirmediğini, lisans alanın sözleşme hükümlerine uygun hareket edip etmediğini denetlemediğini, lisans alanın sunması gereken hesap raporlarını müvekkiline göndermediğini, oluşan zarardan davalının sorumlu olduğunu ileri sürerek, birleşen davada itirazın iptalini, icra inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, asıl davada talep edilen miktarın dava dışı lisans alan firmanın garanti bedeli ve telif ücretine ilişkin olduğunu, bu miktarın lisans alan tarafından ödenmediğini, faturaların konusuz kaldığını, ödenmeyen bedellere ilişkin olarak acentenin hukuki yollara başvurma yetkisi bulunmadığını, cezai şarta ilişkin olarak ise lisans sözleşmesinin tarafı olmadıklarını, lisans alan hakkında alacağın tahsiline girişilmeden kendilerine başvurulamayacağını, olayla zarar arasında illiyet bağı olmadığını savunarak, asıl ve birleşen davaların reddini ve kötüniyet tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, asıl davadaki alacağın lisans alan firmanın ödemesi gereken garanti bedeli ve telif ücretinden kaynaklandığı, davalı acentenin lisans alan firmanın ödeme yapmasını sağlama yetkisi olmadığı, davacı tarafından düzenlenen faturalar davalı kayıtlarına işlenmiş ise de, faturaya konu alacağın doğmadığı, davacının alacağını tahsil için hukuki yollara başvurabileceği, acentenin lisans alan şirketin edimini garanti etmediği, birleşen davanın lisans sözleşmesinin feshi nedeniyle talep edilen cezai şarta ilişkin olduğu, davalının bu sözleşmenin tarafı bulunmadığı, alacağın lisans alan firmadan talep edilebileceği gerekçesiyle, asıl, birleşen dava ile davalının tazminat talebinin koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Ancak, asıl dava taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinin feshinden ve cari hesap alacağından kaynaklanan, itirazın iptali istemine ilişkin olup, mahkemece asıl davadaki alacağın dava dışı lisans alan firmanın ödemesi gereken garanti bedeli ve telif ücretinden kaynaklandığı, davalı acentenin lisans alan firmanın ödeme yapmasını sağlama yetkisi bulunmadığı, davacı tarafından düzenlenen faturalar davalı kayıtlarına işlenmiş ise de, faturaya konu alacağın doğmadığı, davacının alacağın tahsili için yasal yollara başvurabileceği, acentenin lisans alan şirketin edimini garanti etmediği gerekçesiyle, asıl davanın reddine karar verilmiştir. Oysa, davacı taraf acentelik sözleşmesinin 5. maddesi uyarınca lisansiyeler tarafından ödenecek her türlü bedelin acente tarafından tahsil edileceğini, acente komisyonu kesildikten sonra kalan miktarın davacıya gönderileceğini, tahsilatlarda dahil lisans sözleşmesinin ihlali durumunda davalının kendilerini bilgilendireceğini, davalının acentelik sözleşmesine aykırı hareket etmesi nedeniyle 3. kişiden zamanında alacaklarını alamadıklarını, bu nedenle zarara uğradıklarını ileri sürerek işbu davayı açmış olup, nitekim davalı tarafta lisans alan dava dışı firmadan alacağın tahsil edilemediğini kabul etmiştir.
Bu itibarla, mahkemece dava dışı lisans alan firmadan garanti ve telif ücreti bedeli tahsil edilemediğine göre, davacının zararının doğduğu ve tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla bu bedeli dava dışı şirketten alacak olarak, davalı acenteden ise tazminat olarak isteyebileceği kabul edilerek, davalının hukuki durumunun buna göre değerlendirilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmelerle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 26,10 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 24.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.