Hukuk Genel Kurulu 2019/646 E. , 2020/172 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi(Müstemir Yetkili)
1. Taraflar arasındaki “işçilik alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Hatay İş Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karar davacı ve davalı ... Müh. ve Taah. Hiz... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı davalılar Elektrik Müh. ve Taah. Hiz... ve Toroslar EDAŞ Hatay İl Müdürlüğü vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca davalı ... EDAŞ İl Müdürlüğü vekilinin temyiz isteminin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmekle, usulün öngördüğü niteliklere haiz bulunmayan kısa kararın usule uygun olmadığı, mahkemece bozma kararında belirtilen ve uyulmasına karar verilen hususlar yönünden bozma öncesi gibi hüküm kurulmasının da usulüne uygun bir direnme olarak görülmediği gerekçeleriyle direnme kararı bozulmuştur.
4. Hukuk Genel Kurulunun bozma kararına uyulmasına karar verilmekle, davacının davalılar Toroslar EDAŞ Hatay İl Müdürlüğü ve ... yönünden kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği, iki davalı yönünden ilk hükmün yeniden kurulduğu belirtilmiş, davacının alacaklarının icra kanalı ile ödendiği, bozma kararı sonrasında davanın konusuz kaldığı, davalı ... ... yönünden ödeme nedeniyle infaz edilen işçi alacakları konusunda davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
5. Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
6. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
7. Davacı vekili 23.03.2010 havale tarihli dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... EDAŞ Hatay İl Müdürlüğü nezdinde davalı ... Müh. ve Taah. Hiz... ve alt işveren davalı ...’nın işçisi olarak çalıştığını ileri sürerek, ödenmeyen ücret, fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabı:
8. Davalı ... Müh. ve Taah. Hiz... vekili 02.06.2010 havale tarihli cevap dilekçesinde; davacının alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
9. Davalı ... 17.05.2010 havale tarihli cevap dilekçesinde; davacının dava dilekçesinde belirttiği üzere 9.600,00TL değil, 9.150,00TL alacağının bulunduğunu, bu miktar üzerinden davayı kabul ettiğini belirtmiştir.
10. Davalı ... EDAŞ Hatay İl Müdürlüğü vekili 02.06.2010 havale tarihli cevap dilekçesinde; davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, asıl işveren olmadığından müvekkilinin taraf sıfatının olmadığını, davacının alacağının bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararı:
11. Hatay İş Mahkemesinin 29.05.2013 tarihli ve 2013/173 E., 2013/284 K. sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Özel Daire Bozma Kararı:
12. Hatay İş Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... Müh. ve Taah. Hiz... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
13. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesince 13.10.2014 tarihli ve 2013/24379 E., 2014/18665 K. sayılı kararı ile; davacının tüm ve davalı ... Müh. ve Taah. Hiz...’ın sair temyiz itirazlarının reddi ile davacının ücretinin günlük 55,00TL üzerinden kabulü gerektiği, davacının dava dilekçesinde 70 gün çalıştığını belirtmesine rağmen fazla mesai ücretinin 72 gün üzerinden hesaplanmasının hatalı olduğu ve davacı vekilinin, bilirkişi raporunun dosyaya sunulmasında sonra 06.03.2013 tarihli duruşmada davasını ıslah etmek üzere mahkemeden talepte bulunduğu, mahkemece kendisine süre verildiği, davacının, kendisine verilen süre içinde ancak yasal bir haftalık süre geçtikten sonra 28.03.2013 tarihinde davasını ıslah ettiği ve harcını da aynı gün yatırdığı, mahkemece ıslah edilen değerler üzerinden hüküm kurulduğu, ancak süresinde yapılmayan ıslaha değer verilerek hüküm kurulmuş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçeleriyle karar oy çokluğu ile bozulmuştur.
Direnme Kararı
14. Hatay İş Mahkemesinin 17.03.2015 tarihli ve 2014/662 E., 2015/75 K. sayılı kararı ile; bozma kararının 4 numaralı bendinde davacı vekilinin yasal sürede ıslah dilekçesini sunmadığı gerekçe olarak gösterilmiş ise de, davacı vekiline ıslah dilekçesini vermek üzere 06.03.2013 tarihinde süre verildiği ve duruşmanın 29.05.2013 tarihine ertelendiği, davacı vekilinin her iki celse arası ıslah dilekçesini dosyaya sunup 28.03.2013 tarihi itibariyle harçlandırdığı ve sürenin verildiği tarih ile yargılamanın devam ettiği tarih olan 29.05.2013 tarihine kadar davacıya verilen süre içerisinde yargılamayı uzatmayacak şekilde ıslah dilekçesinin verilip harçlandırıldığı, usul ekonomisi yönünden davanın uzamasına sebebiyet verecek herhangi bir usulü eksikliğin olmadığı, mahkemenin 29.05.2013 tarihli kararının davalı Tedaş ve davalı ... yönünden kesinleştiği ve bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığı, Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 13.10.2014 tarihli bozma kararının 2 ve 3 numaralı bentlerindeki bozma sebeplerine uyulduğu ancak 4 numaralı bendindeki ıslah dilekçesinin süresinde ibraz edilmemesi nedeniyle 6100 sayılı HMK’nın 181. maddesi gereği ıslah dilekçesinin hiç verilmemiş sayılması yönündeki bozma sebebine direnildiği, uyma kararı verilen işçinin günlük ücretinin tespiti ve 70 günlük fazla çalışmanın hesaplanmasına ilişkin konularda ise yargılamaya devam edilmeyip öncelikle direnme kararının değerlendirilmesi gerektiğinden davalı ... ..."ın temyizi ile uyma kararı verilen işçi alacakları hususlarında davalı ... lehine oluşan usulü kazanmış haklar saklı kalmak üzere ıslah dilekçesinin süresinde verilmemesinin yasal sonucuna ilişkin bozma konusunda direnme kararı verildiği belirtilmiştir.
Direnme Kararının Temyizi:
15. Direnme kararı süresi içinde davalılar Elektrik Müh. ve Taah. Hiz... ile Toroslar EDAŞ Hatay İl Müdürlüğü vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu Kararı:
16. Hukuk Genel Kurulunun 14.06.2017 tarihli ve 2017/(7)22-2305 E., 2017/1184 K. sayılı kararı ile; davalı ... EDAŞ İl Müdürlüğü vekilinin temyiz isteminin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmekle, usulün öngördüğü niteliklere haiz bulunmayan kısa kararın usule uygun olmadığı, mahkemece bozma kararında belirtilen ve uyulmasına karar verilen hususlar yönünden bozma öncesi gibi hüküm kurulmasının da usulüne uygun bir direnme olarak görülmediği gerekçeleriyle direnme kararı bozulmuştur.
Mahkeme Kararı:
17. Hatay İş Mahkemesince Hukuk Genel Kurulunun bozma kararına uyulduğu belirtildikten sonra, 10.01.2018 tarihli ve 2017/479 E., 2018/18 K. sayılı karar ile; davacının davalılar Toroslar EDAŞ Hatay İl Müdürlüğü ve ... yönünden kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği, iki davalı yönünden ilk hükmün yeniden kurulduğu belirtilmiş, davacının alacaklarının icra kanalı ile ödendiği, bozma kararı sonrasında davanın konusuz kaldığı, davalı ... ... yönünden ödeme nedeniyle infaz edilen işçi alacakları konusunda davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Mahkeme Kararının Temyizi:
18. Mahkemece verilen karar süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
II- UYUŞMAZLIK
19. Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; somut olayda, davacı tarafın ıslah dilekçesini süresinde verip vermediği, burada varılacak sonuca göre ıslah edilen miktarlar üzerinden hüküm kurulup kurulamayacağı noktasında toplanmaktadır.
III- ÖN SORUN
20. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında öncelikle; Hukuk Genel Kurulunun bozma kararı sonrasında mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda, Özel Daire bozma kararı öncesinde verilen ilk kararın davalılar Toroslar Edaş İl Müdürlüğü ve davalı ... yönünden temyiz edilmeksizin kesinleştiği gerekçesiyle iki davalı yönünden kurulan ilk hükmün yeniden kurulduğunun belirtildiği, davalı ... ... yönünden ise ödeme nedeniyle dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği, şu hâlde kurulan hükmün gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı, temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulunca mı yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği hususu ön sorun olarak tartışılmıştır.
IV- GEREKÇE
21. Direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"na eklenen “geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 429. maddesi).
22. Somut olayda, Hukuk Genel Kurulunun usule ilişkin bozma kararı sonrasında, 19.12.2017 tarihli oturumda, davacı vekilinin, icra aşamasında alacaklarının davalı ... Edaş İl Müdürlüğü tarafından ödendiği, davanın konusuz kaldığı, ıslah ile talep ettikleri alacaklara mahkemenin faiz uygulamadığı, alacaklara faiz uygulanmasını talep ettikleri yönünde beyanda bulunduğu, 10.01.2018 tarihli oturumda da konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
23. Mahkemece davacının Hukuk Genel Kurulunun usule ilişkin bozma kararı sonrasında yapılan yargılamada, bozma kararına uyulduğu açıklanmış, davacı vekilinin beyanları dikkate alınarak, davalılar Toroslar Edaş İl Müdürlüğü ve davalı ... yönünden kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği, bu iki davalı yönünden kurulan ilk hükmün yeniden kurulduğu ve her iki davalı yönünden müteselsilen tahsil kararı verildiği belirtilmiş, davalı ... ... yönünden ise ödeme nedeniyle infaz edilen işçilik alacakları konusunda davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
24. Şu hâlde mahkemece verilen kararın, usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı, bozma konusu ile ilgili bozma sonrası ortaya çıkan yeni delil ve olgulara dayalı olarak oluşturulan yeni hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır.
25. Hâl böyle olunca, kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir.
V- SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Davacı vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 22. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
Karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 18.02.2020 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.