17. Hukuk Dairesi 2015/5192 E. , 2017/11125 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R-
Davacı vekili, müvekkillerinin çocuğu ..."in 13/11/2011 tarihinde iki aracın çarpışmaları sonucu meydana gelen trafik kazasında vefat ettiğini, ..."ın yolcu olarak bulunduğu aracın kaza tarihinde geçerli bir ZMMS poliçesinin bulunmadığını, kaza nedeni ile müvekkillerinin maddi ve manevi zararlarının söz konusu olup, her iki davalının da zarardan sorumlu olduklarını belirterek, müvekkillerinin her biri için 10.000,00"er TL maddi tazminatın davalılardan, 80.000,00 TL manevi tazminatın ise davalı ... Bakanlığından tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 04.09.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini anne için Güvence Hesabından 26.686,86 TL, İçişleri Bakanlığından 11.501,20 TL olarak belirlemiştir.Davalılar, davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; ..."in her iki davalıya yönelik olarak açmış olduğu maddi tazminat talebinin reddine, ..."in davalı ... aleyhine açmış olduğu maddi tazminat talebinin kabulü ile; 26.686,86 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, ..."in davalı İç İşleri Bankanlığı aleyhine açmış olduğu maddi tazminat talebinin kabulü ile; 11.501,20 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacıya ödenmesine, ... ve ... için 10.000,00"er TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bentler haricinde kalan yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından dolayı destekten yoksun kalma nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Somut olayda, davacılardan desteğin babası ..."in dava açıldığı tarihten önce 14.09.2012"de vefat etmiş olduğu görülmektedir. Buna göre dava açılmadan önce vefat eden kişinin dava açamayacağı gözetilerek davalılar aleyhine açtığı maddi ve manevi tazminat davalarının husumet ehliyetinden deddine karar verilmesi gerekmekte iken mahkemece davacı ..."in her iki davalıya yönelik olarak açmış olduğu maddi tazminat talebinin reddine, davacı ..."in davalı İç İşleri Bakanlığın aleyhine açmış olduğu manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; tarafların sosyo ekonomik durumu, maliki bulunulan aracın kusur nispeti hep birlikte değerlendirildiğinde 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacıya ödenmesine şeklinde hüküm kurulması doğru değildir.
3-Borçlar Kanunu"nun 44/1. maddesi hükmüne göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim, tazminat miktarını hafifletebilir.Eldeki davada davacı taraf desteği tıbbi raporlara göre motorsiklette yolcu iken kafa yaralanması geçirdiği ve sonrasında vefat ettiği anlaşılmaktadır. Dosyada, davacı taraf desteğine ait otopsi raporu bulunmadığından ilgili yerlerden getirtilmesi gerekmektedir.
Eksiklik giderildikten sonra, desteğin motosiklete kasksız olarak binip binmediğinin ve bindi ise bu durumun davacının vefatına etkisinin otopsi tutanağındaki ölüm nedeninin de araştırılarak belirlenmesi ve BK 44. Maddesi uyarınca tazminattan müterafik kusur nedeni ile indirim yapılıp yapılamayacağının tartışılması ve müterafik kusur var ise Daire uygulamasına göre tazminattan %20 oranında indirim yapılması gerekirken, bu hususlar mahkeme gerekçesinde yargıtay denetimine elverişli olacak şekilde tartışılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli bulunmamış bozmayı gerektirmiştir.
4-Davalı ... vekilince hatır taşıması savunmasında bulunulmuştur.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK"nin 43. (6098 sayılı TBK’nin 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Somut olayda, davalı vekilince desteğin araçta hatır yolcusu olarak bulunduğu iddia edilmiştir. Mahkemece karar verilirken davalı ..."nın bu savunması hakkında değerlendirme yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece, hatır taşıması bulunup bulunulmadığı hususu tartışılarak sonucuna göre hatır taşımacılığı var ise Daire uygulamasına göre davalı ... aleyhine hükmolunan tazminattan %20 oranında indirim yapılması gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
5-Davacı taraf, dava ve ıslah dilekçesinde kaza tarihinden itibaren faize karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, hüküm altına alınan maddi ve manevi tazminat için işleten ... aleyhine dava tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmiştir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık, haksız eylemden kaynaklanmaktadır ve davalı sürücü haksız fiil failidir. Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.Mahkeme tarafından, davaya konu kaza sonucu oluşan destekten yoksun kalma zararı nedeniyle hükmedilen maddi ve manevi tazminat için davalı ... yönünden kaza tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmedilmesi gerekirken; hükmedilen maddi ve manevi tazminat için dava tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
6-Bozma sebebine göre davacı vekilinin temyiz dilekçesindeki anne (Yeter) için manevi tazminatın düşük belirlenmesi hakkındaki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin; (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin; (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (6) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bozma neden ve şekline göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ..."na geri verilmesine, 29/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.