23. Hukuk Dairesi 2011/4113 E. , 2012/113 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılardan ... ve davalı kooperatif vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili, müvekkilinin, kooperatiften, 30.100,00 TL karşılığında anahtar teslimi daire satın almasına rağmen, davalı tarafından aidat borcu çıkarılarak müvekkili hakkında ihraç kararı verildiğini, müvekkilinin 25.00,00 TL’yi ödediğini,bakiye borcunu davalı kooperatifin isteği doğrultusunda kendisine satılan dairedeki eksik işlerin malzemelerini satın alarak yaptığını, kooperatifteki A ve B bloklarının inşaatının tamamlanarak üyelere teslim edildiğini, daire satın aldığı F bloktaki inşaatın tamamlanamadığını,dairenin Nisan 2002 yılında teslim edileceğinin taahhüt edilmesine rağmen teslim edilmediğini, bu nedenle kira kaybının bulunduğunu, birleşen davada davacı vekili, davalı kooperatif üyesi olan müvekkilinin haksız ve hukuka aykırı olarak ihraç edildiğini ileri sürerek, ihraç kararının iptaline ve ayr, 9.482,00 TL kira bedelinin muaccel olduğu tarihlerden itibaren , kooperatif yönetimince yapılan hukuka aykırı eylemler nedeniyle 1.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı vekili, davacıların, kooperatife olan taahhütlerini yerine getirmemesi sebebiyle yasaya uygun olarak ihraç edildiklerini, davaların yasal süre içresinde açılmadığını ,davacı ...’ın bakiye borcunu kooperatifin isteği doğrultusunda dairesinde iş yaparak ödediği iddiasının doğru olmadığını savunarak, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, ihraç kararlarının usulüne uygun olmadığı, ihtarnamelerdeki borç miktarlarının farklı olduğu ve borç dökümünün ayrıntılı olmaması nedeniyle 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 27. maddesine uygun olmadığı, maddi ve manevi tazminat talebinin koşulları oluşmadığı gerekçesiyle davacıların kooperatif üyeliğinden ihraç kararlarının iptaline, asıl davadaki diğer istemlerin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1) Davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle davalı kooperatifçe davacılara keşide
edilen ilk ihtarnamede anasözleşmenin 14/2 maddesi uyarınca 30 günlük bekleme süresine uyulmaması ve 1. ihtarın tebliğ tarihinden itibaren 10 günlük süre beklenmeden 2. ihtarın çekilmesi doğru olmadığından davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı ... vekilinin temyiz istemine gelince;
Dava, kooperatif ortaklığından ihraç kararın iptali,koperatifçe yaptırılan konutun peşin ödeme yapılarak satın alındığı ve geç teslim iddiasına dayalı kira bedeli ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı ile davalı kooperatif yönetim kurulu arasında imzalanan sözleşme ile davacıya satılan dairenin belirlenen tarihte teslimi kararlaştırılmıştır. Dosya içeriğinden 2001 tarihli genel kurulda dava konusu dairenin 30.000,00 TL’den aşağı olmamak üzere satışı için yönetim kuruluna yetki verildiği ve davacının daireyi 31.100,00 TL’ye satın aldığı anlaşıldığına göre davacı peşin ödemeli ortaktır. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 55. maddesi gereğince yönetim kurulu kooperatifi temsil eder ise de bu temsil anasözleşme ve yasanın verdiği yetki kapsamında bir temsil olup,aynı kanunun 23. maddesine aykırı olarak diğer ortaklara sağlanmayan hakkın bir ortağa verilmesi mümkün değildir.Bu itibarla peşin ödemeli ortağın tüm edimlerini yerine getirip getirmediği araştırılmalıdır
Somut olayda davacının, dava konusu daire için 25.000,00 TL’yi kooperatife ödediği konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı bakiye 5.100,00 TL’yi kooperatifin isteği ve bilgisi dahilinde satın aldığı dairenin eksik kalan imalat işlerini yaparak ödediğini savunmuştur.Bu durumda mahallinde keşif yapılarak ,davacının yaptığı işlerin F bloktaki diğer emsal konutlara göre değeri tespit edilip, borcu olup olmadığının saptanması, davacının kooperatife borcu yoksa, belirtilen eşitlik ilkesi gereğince tüm ortaklara teslimin aynı tarihte yapılması gerektiğinden , diğer konutların tamamlanmamış olması halinde , davacının da beklemesi ve bu duruma katlanması gerekir.Diğer ortaklara daire teslimi yapılmışsa, ne zaman yapıldığı ve buna göre davacının kira kaybının olup olmadığı,eksik imalatın dairede oturmaya engel teşkil edip etmediği belirlenerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine 17.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.