MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada ... 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 24.04.2013 tarih ve 2011/12 - 2013/92 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin mühendislik üzerine bilgisayar programları üreten ve lisans yoluyla bunların kullanımını üçüncü kişilere bırakan bir şirket olduğunu, ... ismiyle yazılımını gerçekleştirdiği eser vasfındaki bilgisayar programının da bunlardan biri olduğunu, davalı şirketin işyerinde ... 3.Sulh Ceza Mahkemesi"nin 2008/1095 değişik iş sayılı kararına dayanılarak ... Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 2008/24754 sayılı hazırlık evrakı gereğince 26.05.2008 tarihinde yapılan aramada, iki adet bilgisayarda müvekkiline ait ... isimli bilgisayar programının 20 ve 12"şer modülünü içerecek biçimde izinsiz ve lisansız biçimde yüklenmek suretiyle kullanılmakta olduğunun tespit olunduğunu, davalının bu eylemlerinin müvekkilinin eserden doğan malî haklarının ihlâli niteliğinde bulunduğunu ileri sürerek, ..."in 68. maddesi uyarınca -ıslah dilekçesiyle ilk dava dilekçesindeki (20.000,00 TL) talebini artırarak- 200.000,00 TL telif tazminatının arama tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, müvekkili şirketin yerleşim yerinin ... olması sebebiyle yetkili mahkemenin de ... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri olduğunu, müvekkili şirketin 2006 yılı Aralık ayında kurulduğunu, başlangıçta köprü inşaat işiyle ilgilendiğini, daha sonra yol inşaatlarıyla da ilgilenmek için arayışa girdiğini, daha öncede ismini duyduğu davacı programını incelemek amacıyla internetten indirdiğini, bir yandan yazılımı incelediğini, diğer yandan da fiyat araştırması yaptığını, davacı firmadan da fiyat teklifi aldığını, bundan iki hafta sonra işyerinde arama yapıldığını, müvvekkilinin davacıya ait yazılımı kullanışlı olmaması ve fiyatının uygun olmaması sebebiyle satın almadığını ve başka bir firmanın programını satın aldığını, anılan programı kullanarak bir proje hazırlanmadığını, ticari amaçla kullanılmadığını, davacının mali ve manevi haklarını ihlal etmediğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davalı şirketin işyerinde 26.05.2008 tarihinde yapılan aramada, iki adet bilgisayarda davacıya ait ... isimli bilgisayar programının 20 ve 12"şer modülünü içerecek biçimde izinsiz ve lisansız biçimde yüklenmek suretiyle kullanılmakta olduğunun tespit olunduğu, davalının davacı ile sözleşme yapmaksızın anılan bilgisayar programını bilgisayarlarına izinsiz ve lisanssız biçimde yükleyerek çalıştırdığı, bu şekilde davalının davacıya ait eserden kaynaklanan çoğaltma hakkını ihlâl ettiği; hakkın ihlali için ticari amaç ve kullanımın gerekli olmadığı, eylemin yazılımların davalı şirkete ait iki adet bilgisayara yüklenmek suretiyle işlenmiş bulunması ve davalı ..."ın şirketin yetkilisi olması karşısında, ..."in 66. maddesi uyarınca her iki davalının fiilden sorumluluğunun bulunduğu, ...."in 66.maddesi uyarınca yerleşim yeri..."da bulunan davacı şirketin İstanbul"da gerçekleşen eylemle ilgili ... Mahkemelerinde tecavüzün ref"i istemli dava açma hakkının bulunduğu, bu sebeple yetkisizlik ilk itirazının kabul edilemeyeceği, anılan eser vasfındaki bilgisayar programının haklarının sahibi olan davacının, malî haklarının ihlâli ve uğradığı zarar sebebiyle eylem tarihinde yürürlükte bulunan ...’in 68. maddesi uyarınca, “sözleşme yapılması hâlinde isteyebileceği bedelin veya ... hükümlerine göre tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını” telif tazminatı olarak isteyebileceği, bu bedelin gerek sözleşme yapılması hâlinde gerekse emsale göre belirlenmesi durumunda öznel biçimde hesaplanmasının gerektiği; zira sözleşme bedelinin, davacının bu eserle ilgili yaptığı sözleşme bedellerine göre, emsalin de yine davacının hak sahibi olduğu eserlerin emsal bedellerine göre belirlenmesinin yasal zorunluluk olduğu, programların 07.09.2007 tarihinde yüklenmiş olduğunun belirlendiği, arama tarihi itibariyle porgramların kayıtlı bulunduğu harddisklere kolluk tarafından el konulduğu ve suç eşyası emanet memurluğunda muhafaza edildikleri; yargılama konusu olan anılan yazılımlara davalıların erişiminin artık mümkün olmadığı; şu hale göre davalıların eyleminin 8 ay 19 gün kadar devam ettiği, yükleme süresinin tazminat hesabında etkili bulunduğu ve gözetilmesinin gerektiği, varsayımsal sözleşme bedelinin, eserin niteliği ve yükleme süresinin miktarı da nazara alınarak önceden konu olduğu sözleşmeler kapsamı ve satış fiyatlarına ilişkin listede yazılı bedeller gibi objektif kriterler de dikkate alınarak, yüklenmiş olan bilgisayar programının kullanılabilir ve yüklenmiş tüm modülleri de gözetilerek süreli lisans üzerinden takdir olunmasının gerektiği, eylem tarihinde davacının, bu yazılımın bilgisayar sayısı ve yüklü olan modüller ile ilgili olarak satış fiyatının 107.300,00.-EUR olduğu, davalıların kontrolünde kaldığı 8 ay 19 gün itibariyle sözleşme bedelinin 5.128,20.-EUR olduğu, ...’in 68. maddesi uyarınca davacının bu miktarın, üç katını isteme hakkının bulunduğu; dolayısıyla talep edilebilecek miktarın (5.128,20X3=) 15.384,00.-EUR olduğu, eylemin niteliği ve tarafların durumuna göre takdiren saptanan miktarın üç katının hüküm altına alınmasının mümkün görüldüğü, eylem tarihindeki kura göre davacının talep edebileceği miktarın (30.312,63X1,9704=) 30.312,63 TL olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 5846 sayılı ...’in 68. maddesi uyarınca 30.312,63 TL telif tazminatının 26.05.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve dava konusu yazılım programının el koyma tarihinden itibaren kullanılamayacak olmasına göre taraf vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle, taraf vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, istek halinde aşağıda yazılı 2.872,80 TL harcın temyiz eden davacıya iadesine, aşağıda yazılı bakiye 1.552,93 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalılardan alınmasına, 20.01.2014 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


MUHALEFET ŞERHİ


Mahkemece davacının mali hakları kullanma yetkisine sahip olduğu bilgisayar programı niteliğindeki eser üzerindeki çoğaltma haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle talep gibi 5846 sayılı kanunun 68.maddesi uyarınca üç kat telif tazminatına hükmedilmiş ise de; kanunun 68.maddesinin 1. Fıkrasında eseri, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinden bu Kanuna uygun yazılı izni almadan, işleyen, çoğaltanların “bu Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını” isteyebileceği belirtilmiş olup, aynı kanunun 66/3 fıkrası gereğince mahkeme, mali haklara tecavüz halinde, “tecavüzün şümulünu, kusurun olup olmadığını, varsa ağırlığını” takdir etmek durumunda bulunduğundan, dava konusu olayda talep edilebilecek “en çok üç kat fazla” tazminatın tecavüzün şümulüne ve kusurun ağırlığına göre belirlemek yetkisinin mahkeme hâkimine ait olduğu, BK’nun 43/1 maddesinin de bu yetkiyi desteklediği, mahkemenin bu hususları tartışmadan doğrudan belirlenen rayiç bedelin üç katına hükmetmesinin isabetsiz bulunduğu, Anayasa Mahkemesinin konu ile ilgili 28.2.2013 gün 2012/133 Esas 2013/33 sayılı kararında yer verilen -maddedeki “üç katı” ibaresi ile- “hak sahiplerinin dava yoluyla isteyebileceği bedele üst sınır getirildiği, hâkimin taleple bağlı olduğuna dair veya takdir yetkisine ilişkin olumsuz bir düzenleme içermediği, bu sınır içerisinde kalmak şartıyla hâkimin dosya içeriği ve talebi de gözeterek takdir yetkisi kullanacağının açık olduğu ve her dava konusu olayda tartışılması ve değerlendirmesi gerektiği” şeklindeki gerekçenin de muhalefet görüşüm doğrultusunda bulunduğu ve hükmün bu nedenlerle bozulması gerektiği kanaatinde olduğumdan sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum. 20.01.2014