Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçluya ödeme emrinin 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21. maddesi uygulanmak suretiyle tebliğ edilmek istenildiği anlaşılmaktadır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 17.maddesine göre; “Belli bir yerde devamlı olarak meslek veya sanatını icra edenler, o yerde bulunmadıkları takdirde tebliğ aynı yerdeki daimi memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.”
Aynı Kanunun “Tebliğ imkânsızlığı ve tebellüğden imtina” başlıklı 21. maddesinde; “Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir ve memuruna imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.” hükmü yer almaktadır. Görüldüğü gibi bu maddeye göre tebliğ işleminin yapılabilmesi için tebliğ adresinde muhatabın veya muhatap adına tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbirinin tebliğ adresinde bulunmaması veya bulunsalar bile bu kişilerin tebliğ evrakını almaktan imtina etmeleri gereklidir.
Somut olayda tebliğ işleminin “Muhatabın adresine birden fazla gidilip rastlanamadı. Tebliğ evrakı muhtarın imzasına teslim edilip muhatabın kapısına 2 nolu haber kağıdı yapıştırılıp muhatabın devamlı işçisi A.Ö.a haber verildi.” açıklamasıyla tamamlandığı görülmüştür. Tebliğ evrakı arkasında yapılan bu açıklamaya göre, muhatabın adreste bulunmamakla birlikte daimi işçisi A. Ö.’ın hazır olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 17.maddesine göre adı geçen daimi işçiye tebliğ işlemi yapılması, imtina etmesi halinde ise bu durumun tebliğ evrakında tesbit edilerek aynı kanunun 21.maddesine göre tebligatın yapılması gerekirken, doğrudan bu maddeye göre tebligatın muhtara bırakılması anılan maddeler hükümlerine aykırı olup, bu hali ile tebliğ işlemi usulsüzdür.
O halde mahkemece tebliğ işlemine yönelik şikayetin kabulü ile, 7201 Sayılı Kanunun 32. maddesi gereğince borçlunun bildirdiği öğrenme tarihi olan 16.06.2008 tarihinin tebliğ tarihi olarak kabul edilerek, bu tarihe göre yasal sürede olan itirazın esasının incelenerek, oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi yerine yazılı gerekçeyle istemin reddi isabetsizdir.
Kabule göre ise; Tebligat Kanununun 21.maddesine göre yapılan tebliğ işlemlerinde uygulanması gereken Tebligat Tüzüğünün 28. maddesinin birinci fıkrasında; “Muhatap veya adına tebliğ yapılabilecek olanlardan hiçbiri gösterilen adreste bulunmazsa, tebliğ memurunun adreste bulunmama sebebini bilmesi muhtemel komşu, yönetici, kapıcı, muhtar, ihtiyar kurulu veya meclisi üyeleri, zabıta amir ve memurlarından tahkik ederek beyanlarını tebliğ tutanağına yazıp altını imzalatması, imzadan çekinmeleri halinde de bu durumu yazarak kendisinin imzalaması gerekir.” hükmü öngörülmüştür.
Burada Tüzüğün 28. maddesi, tebliğ memuruna ilgilinin neden adreste bulunmadığını “tahkik etme” görevini yüklemiştir. Buna göre tebliğ memuru tahkik etmekle kalmayıp, bunu tevsike yönelik olarak yaptığı tahkikatın sonucunu tebliğ evrakına yazacak ve maddede açıkça belirtildiği üzere ilgilisine imzalatacaktır. Ancak bu şekilde yapılan işlemin usulüne uygun olup olmadığı, hâkim tarafından denetlenebilir.
Muhatabın tebliğ adresinde ikamet etmekle birlikte, kısa ya da uzun süreli ve geçici olarak adreste bulunmadığının, tevziat saatlerinden sonra geleceğinin beyan ve bunun tevsik edilmesi halinde ancak; maddede sayılanlardan, örneğin muhtara imza karşılığı tebliğ edilip, 2 numaralı fişin kapıya yapıştırılması ve komşunun durumdan haberdar edilmesi işlemlerine geçilebilecektir.Tahkikatta muhatabın adresten kesin olarak ayrıldığının ya da öldüğünün tespiti halinde ise Tüzüğün 28. maddesinin 2., 3. ve 4. fıkraları gereğince işlem yapılacaktır.
Bu itibarla; Tüzüğün 28. maddesinde öngörülen şekilde ve maddede belirtilen kişilere sorularak imzaları da alınmak suretiyle, şayet imzadan çekinmeleri halinde bu husus da belirtilerek; muhatabın adreste geçici olarak bulunmama sebebi ve tevziat saatlerinden sonra geleceği “tevsik edilmeden”, Tebligat Kanunu’nun 21. maddesine göre yapılan tebligat işlemi geçersizdir. Zira bu belgeleme işlemi, devamı işlemleri belirlemesi yanında muamelenin doğru olup olmadığına karar verilmesi yönünden yardımcı olacak ve tebliği isteyen makam ve hakimin denetimini sağlayacaktır.
21. maddeye göre yapılan tebligatlarda tebliğ tarihi, maddenin son cümlesinde açıkça belirtildiği üzere, iki numaralı fişin yani ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarihtir. Tebliğ tarihinin bu şekilde belirlenmesi ve geçerli sayılabilmesi, tebliğ memurunun yukarıda açıklanan araştırmayı mutlaka yapmasına ve belgelemesine bağlıdır. ( HGK. nun 25.01.2006 tarih ve 2005/2–772/17 sayılı kararı)
Somut olayda tebliğ işleminin, muhatabın adresine birden fazla gidilip rastlanamadığı nedeniyle tebliğ evrakının muhtarın imzasına teslim edilip muhatabın kapısına 2 nolu haber kağıdı yapıştırılarak muhatabın devamlı işçisi A.Ö ’ya haber verildiği açıklamasıyla yapıldığı görülmüştür.
Görüldüğü gibi tebliğ memuru, muhatabın adreste bulunmama sebebini belirlemediği gibi, haber verdiği A.Ö ’nın imzasını almadan veya imzadan çekinme durumunu belirlemeden; muhtara tebliğ ve 2 nolu fişin kapıya yapıştırılması işlemlerini tamamlamıştır. Bu hali ile de tebliğ işlemi, 7201 Sayılı Kanunun 21. maddesi ile Tebligat Tüzüğü’nün 28. maddesi hükümlerine uygun yapılmamış olmakla usulsüzdür.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 04.05.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.
