MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ve davalı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, olay tarihi itibariyle trafik sigortası bulunmayan traktörün yaptığı tek taraflı kazada, araçta yolcu olan davacıların eşi/ babası ..."nin öldüğünü, davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldıklarını, davalıya yapılan başvuru üzerine ödeme yapılmış ise de ödenen bedelin gerçek zararı karşılamadığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL. destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 19.09.2014 tarihli ıslah dilekçesiyle, taleplerini 45.753,32 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, davaya konu kaza nedeniyle davacılara 46.703,00 TL. tazminatı 02.05.2013 tarihinde ödediklerini ve sorumluluklarının son bulduğunu, kaza tarihindeki teminat limitiyle sınırlı olarak ve sigortasız araç sürücüsünün kusuru oranında zarardan sorumlu olduklarını, davacılar desteğinin traktörün çamurluğunda yolculuk etmekle olayda müterafik kusurlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kabulü ile davacı ... için 44.955,74 TL. ve ... için 797,58 TL. tazminatın 21.04.2013 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Davaya konu kazadaki kusur durumunun belirlenmesi bakımından alınan ve mahkemece de benimsenen 26.02.2014 tarihli bilirkişi heyeti raporunda; sigortasız traktörün dava dışı sürücüsünün, kurallara ve aracın teknik özelliklerine aykırı biçimde traktörün çamurluğunda yolcu taşıdığı için % 85 oranında kusurlu olduğu; kaza anında traktörün çamurluğunda yolculuk ettiği dosya kapsamı ile sabit olan davacılar desteğinin de bu şekilde yolculuk edip kendi can güvenliğini tehlikeye attığı için % 15 oranında kusurlu olduğu yönünde görüş bildirilmiştir. Benimsenen bu rapor, genel olarak oluşa uygun tespitleri içermektedir. Ancak, davacılar desteğinin traktörün çamurluğunda yolculuk etmesinin, kazanın oluşumunda etkili olmayıp sadece zararlı sonucun (ölümün) doğmasına sebep olduğu; kazanın, traktörün yokuş aşağı inerken hakimiyetini kaybedip kayması şeklinde gerçekleşen tek taraflı kaza olduğu gözetilmeli ve kazanın oluşumundaki kusur ile zarar görenin, zararlı sonucun doğumuna etki eden müterafik kusurunun farklı kavramlar olduğu dikkate alınarak değerlendirme yapılmalıdır.
Mahkemenin hükme esas aldığı 05.09.2014 tarihli hesap bilirkişi raporunda da, sigortasız traktör sürücüsünün % 85 kusur oranına göre tazminatın belirlendiği ve bu raporla saptanan tazminatın hüküm altına alındığı; davacılar desteğinin, traktörün çamurluğunda yolculuk edip kendi can güvenliği için tehlike yaratan (zararı doğuran) ve müterafik kusur teşkil eden eylemi olup olmadığı konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığı görülmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanunu"nun "tazminat miktarının tayini" başlıklı 43. maddesinde (6098 sayılı TBK 51. md); hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; "Tazminatın tenkisi" başlıklı 44. maddesinde (6098 sayılı TBK 52. md)ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.
Somut olayda; davacılar desteğinin, yolcu taşımaya elverişli olmayan ve taşıma yapılması yasak olan traktörün çamurluk kısmında yolculuk ettiği; traktörün hakimiyeti kaybedip kaymaya başlaması üzerine düşüp traktörün altında kaldığı ve öldüğü; bu itibarla, davacılar desteğinin ölüm sebebi de gözetildiğinde, kendi can güvenliği için tehlikeli biçimde traktörde yolculuk etmek suretiyle zararın doğumunda etkili olduğu olayda müterafik kusurunun bulunduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre mahkemece; trafik sigortası bulunmadığı için davalının zarardan sorumluluğunun doğmasına neden olan traktörün tek taraflı kaza yaptığı, kazanın oluşumunda traktör sürücüsü dışında kusurlu kimsenin bulunmadığı, desteğin çamurlukta yolculuk etmesinin ancak müterafik kusur olarak değerlendirilebileceği hususları gözetilmek suretiyle; sigortasız araç sürücüsünün tam kusuruna göre tazminat hesaplamasın yapılması konusunda, rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınıp, BK"nun 44. maddesi (TBK 52. md) uyarınca maddi tazminattan makul oranda hakkaniyete uygun müterafik kusur indirimi (Dairemiz"in yerleşik uygulamaları ile bu oran % 20) yapılması ile oluşacak sonuç dairesinde karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
2-Davacılar ihtiyari dava arkadaşları olduğundan, davacılar yararına ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, davacılar için hükmedilen tazminatların toplamı üzerinden vekalet ücreti takdir edilmiş olması da doğru olmamıştır.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin ve (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalıya geri verilmesine 27/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.