10. Hukuk Dairesi 2016/926 E. , 2016/4190 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair hüküm tesis edilmiştir.
Hükmün, tüm taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Kanun’un 86. maddesi ile 506 sayılı Kanunun 79. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 2003 Ekim-2010/Mayıs tarihleri arasında askerlik harici sürekli çalıştığını belirterek 2004 yılında 4 ay sabahtan akşama kadar diğer tarihlerde ise sadece akşamları yüzme antrönörü olarak geçen hizmetlerinin tespitini istediği eldeki davada, hizmet cetvelinde, 01.09.2004-31.12.2004, 06.01.2010-30.04.2010 tarihleri arasında dava dışı işyerlerinden, 06.01.2010-30.04.2010 tarihleri arasında ise ayda 20 gün üzerinden davalı işverene ait işyerinden bildirimleri olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece, dava dışı işyerlerinden yapılan bildirimler ve askerlik gözetilerek 01.01.2007-31.12.2009 tarihleri arasında ayda 15 gün üzerinden çalışmaları olduğunu kabul edilmiştir.
Mahkemenin kabulü eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Şöyle ki, davacının yaptığı işin kısmi süreli olduğu gözetildiğinde, 506 sayılı Kanunun 2, 5510 sayılı Kanunun 4. maddeleri uyarınca sigortalıların bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılmasının mümkün bulunduğu da dikkate alınmalı ve reddedilen süreler yönünden, resen araştırma ilkesi doğrultusunda; bu işyerlerine ait talep edilen tüm dönemi kapsar bordrolar istenmeli, davalı Kuruma verilmiş dönem bordrolarından kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan tanıklardan kanaat edinmeye yetecek kadarının re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tüm taraf vekilleri bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalı ..."ne iadesine, 28.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.