Hak Düşürücü Süre - Kıyı Kenar Çizgisi - Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/2219 Esas 2009/4031 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi 2009/2219 E., 2009/4031 K.

1. Hukuk Dairesi 2009/2219 E., 2009/4031 K.

• HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE
• KIYI KENAR ÇİZGİSİ

• 2709 S. 1982 ANAYASASI [ Madde 43 ]
• 3402 S. KADASTRO KANUNU [ Geçici Madde 8 ]
• 3402 S. KADASTRO KANUNU [ Madde 12 ]
• 3402 S. KADASTRO KANUNU [ Madde 16 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen davada;

Davacı, davalılar adına kayıtlı olan çekişme konusu taşınmazın kıyı-kenar çizgisi içerisinde kaldığını ileri sürerek, kaydın iptali ile tescil harici bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.

Davalılardan bir kısmı, çekişmeli taşınmazla bir ilgilerinin olmadığını belirtip, davanın reddini savunmuşlardır.

Mahkemece, çekişmeli yerin keşfen belirlenen kıyı-kenar çizgisi içerisinde kaldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar, bir kısım davalılar tarafından süresinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi B…

…. D…

…….. K..."un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, duruşma isteği değerden reddedilip, gereği görüşülüp, düşünüldü.

-KARAR-

Dava, çekişmeli taşınmazın kıyı-kenar çizgisine göre kıyıda kaldığı iddiasına dayalı tapu iptal ve sicilin kütükten terkini isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Dosya içeriği ve toplanan delillere göre; çekişme konusu taşınmazın kadastro tespitinin 05.10.1972"de yapıldığı, 17.01.1974 tarihinde kesinleştiği ve davanın 12.08.1986 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.

Her ne kadar nizalı taşınmazın kıyı-kenar çizgisi içinde kalan bölümü devletin hüküm ve tasarrufu altında ve kamu malı niteliğinde özel mülkiyete konu olamayacak (Anayasanın 43, 3402 Sayılı Kadastro Yasasının 16/C maddesi gereğince) yerlerden olduğu keşfen saptanmış ise de; 25.2.2009 tarihinde kabul edilip, 14.3.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5841 Sayılı Yasanın 2. maddesi ile 3402 Sayılı Yasanın 12. maddesinin 3. fıkrasına eklenen " bu hüküm iddia ve taşınmazın niteliğine yahut Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri dahil tarafların sıfatına bakılmaksızın uygulanır" ve 3. maddesi ile eklenen geçici 8. maddesinin " bu kanunun 12. maddesinin 3. fıkrası hükmü devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu iddası ile yürürlük tarihinden önce açılmış ve henüz kesin hükme bağlanmamış olan davalarda dahi uygulanır" şeklindeki hükmü gözetildiğinde kadastro tespitinin kesinleştiği tarih olan 17.01.1974 ile davanın açıldığı tarih arasında 3402 Sayılı Yasanın 12. maddesinde sözü edilen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş olduğu sabittir.

Bilindiği üzere, hak düşürücü süre olumsuz dava şartlarından olup, kamu düzeni ile ilgilidir. Mahkemece, davanın her aşamasında res"en gözetilmesi gerekli bir kuraldır.

Hal böyle olunca, yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler karşısında davanın hak düşürücü süreden dolayı reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir.

Davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 01.04.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.