17. Hukuk Dairesi 2016/6779 E. , 2017/10905 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ...(Kapatılan) 47. Asliye
Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, ... Sok 17 Pafta 436 Ada 18 Parsel .../... adresinde bulunan 4 katlı apartmanın davalı ... şirketine... numaralı 07.09.2010-2011 vadeli ... Paket ... Poliçesi ile yangın ve ek teminatları kapsamında 250.000,00 TL bedelle sigortalandığını, 21.10.2010 tarihinde meydana gelen yangın sebebiyle aynı gün hasar ihbarında bulunulduğunu, ekspertiz raporuna göre, hasarın eksik hesaplandığını, 31.05.2011 tarihinde ihtirazı kayıtla 23.156,63 TL ... tazminatının kendilerine ödendiğini, poliçenin 2. sayfasında sigortalı binanın ... değerinin yeni değer (ikame) olarak değerlendirildiğini, dört kattan ibaret sigortalı binanın dahili ahşap bağdadi bir yapı tarzına sahip olduğunu, beden duvarlarının yığma tuğla olduğunu, yangın raporunda sigortalı binanın üst katının çöktüğünün, bina içinin tamamen yandığının, 1.kat seviyesine kadar tamamen çöktüğünün ve kullanılamaz hale geldiğinin belirtildiğini, poliçe özel ve genel şartları gereğince yeniden inşası için poliçe azami teminatı dahilinde zararın ... şirketi tarafından giderilmesi gerektiğini ve yapılan eksik ödeme sebebiyle davanın açılmak zorunda kalındığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak 40.000,00 TL zararın 26.12.2010 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, 16/11/2012 tarihli dilekçesi ile davasını 186.843,37 TL arttırarak toplam 226.843,37 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, davacının acente olan kardeşi tarafından yapılan ... poliçesinde ... bedelinin 250.000,00 TL olarak gösterildiğini, binanın metruk bir yapı olduğunun rizikonun gerçekleşmesinden sonra anlaşıldığını, bu durumun sigortalı tarafından bilinmesine rağmen değerinin çok üstünde sigortalandığını, poliçede aşkın sigortanın söz konusu olduğunu, hasar üzerine yapılan ihbar dolayısıyla 23.156,63 TL ödeme yapıldığını, davacı sigortalının hiçbir alacağı kalmadığını, ayrıca ... mahallin satıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre, davanın kısmen kabulü ile 58.175,55 TL tazminatın 10/01/2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-)Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, 24/11/2010 tarihinde düzenlenen yangın raporunda binanın metruk olduğu, boş bulunduğu, boş binaya giren kimliği meçhul kişilerce yangın çıkarmak maksadı ile 2 ve 3. kat arka bölümlerinde yakılan kolay yanıcı cisimlerle yangının çıktığı ve yangından sonra davacının karakolda verdiği ifade de binayı 2006 yılında yatırım amaçlı satın aldığını, ancak satamadığını ve daireleri de kiraya veremediğini, çevrede yaptığı araştırmalarda yangını bir tinercinin çıkardığını duyduğunu beyan etmiş olmasına, ... CBS 2011/3845 Soruşturma Sayılı dosyasından davalı ... şirketine yazılan müzekkerede; "Şüpheli ..."in ifadesinde, tiner içmek için ..."nda bu binaya daha önce de girdiğini, ancak olay günü binanın yandığını gördüğünü ve söndürmek amacı ile binaya girdiğini, yangını kendisinin çıkarmadığını savunmuştur." ifadesine yer verilmiş olmasına, 6762 sayılı TTK 1290 ve poliçe genel şartlarının C.2 maddesinde belirtilen "Sigortacının sözleşmeyi yapmamasının ve daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bir durum" uyarınca ... ettirenin eksik beyanı ile binanın boş ve metruk olduğunu ve istem dışı kullanılabileceği kolayca girip çıkabileceğinin ... ettiren tarafından bildirilmediği, buna istinaden olarak bildirilmesi halinde alınması gereken prim ile alınan primin oranının hesaplanarak yasaya uygun olarak proporsiyon indiriminin yapılmış olmasına göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-)Dava, konut ... poliçesinden kaynaklanan tazminatının tahsili istemine ilişkindir.
Dava konusu bina 07.09.2010-07.09.2011 tarihleri arasında ...Paket ... Poliçesi ile yangın ve ek teminatları kapsamında 250.000,00 TL bedelle davalı ... şirketi nezdinde sigortalanmış, poliçenin özel şartlar “bina yapı tarzı” başlıklı maddesinde; “Apartman dairesi veya müstakil konutun ... değeri yeni(ikame) değeri olarak değerlendirilmiştir. Boya-badana sabit dekorasyon bina ... bedelinin içerisinde teminata dahildir.” şeklinde yeni değer ikamesi kabul edilmiştir. Dava konusu binada 21.10.2010 tarihinde yangın meydana gelmiş, bina 21.01.2011 tarihinde davacı tarafından dava dışı şahıslara satılmıştır. Davacı vekili, yangın nedeni ile meydana gelen hasar nedeni ile yeniden ikame klozuna dayanarak zararın tahsilini istemiştir. Mahkemece, poliçede ... bedelinin 250.000,00 TL olarak tespit edildiği, poliçenin yeni (İKAME) değeri olarak poliçeye yazıldığı, ancak binanın yeniden ikame edilmeden davacı tarafından satıldığının açık olduğu, bu nedenle ... şirketinin sorumluluğunun hasarın meydana geldiği tarihteki binanın değeri ile sınırlı olacağı, binanın üç katlı dört daireden oluşan yığma kagir metruk ve boş bir bina olduğu, içerisinde kiracı ve eşya bulunmadığı, ... bulvarında olup, sigortacı yönünden rizikoyu ağırlaştırıcı özelliğinin bulunduğunun açık olduğu, yangının çıktığı 21/11/2010 tarihindeki yapının %50 aşınma ve eksime oranı dikkate alınarak 108.428,45 TL değerinde olup, 07501 oranındaki TTK 1290 ve ... genel şartlarının C.2 maddesine göre hesaplanan proporsiyon kat sayısına göre 81.332,18 TL olacağı, davalı ... şirketi tarafından yapılan 23.156,63 TL ödemenin mahsubundan sonra 58.175,55 TL ... şirketinin bakiye ödemekle yükümlü olacağına dair yapılan hasar miktarı hesaplamasının oluşa ve yasaya uygun olduğu, davacının sigortalı binayı herhangi bir işlem yapmadan satmış olması nedeni ile enkaz kaldırma yönünde bir masraf yapmadığı ve zararının oluşmadığı, davacının belirli bir bedelle sattığı taşınmazın yeni (İKAME) değerini davalı ... şirketinden talep etmesinin hakkaniyete ve yasaya uygun olmadığı gerekçesi ile 58.175,55 TL üzerinden dava kısmen kabul edilmiştir.
Dava konusu poliçede yer alan özel şart, hiçbir şarta bağlı olmaksızın verilmiş olup mahkemece yeni (ikame) değere ilişkin şart uygulanmaksızın karar verilmesi hatalıdır. YSGŞ ile temin edilen rizikolar için yeni değer klozu ile binaların ... değeri, rizikonun gerçekleştiği tarih ve
yerdeki rayiçlere göre yeniden inşa kıymetidir. YSGŞ B.5 maddesinde “tazmin kıymetlerinin hesabı” başlığı altında hasar tazminatın hesaplanması usulü belirtilmiş, 5.1 maddesinde “... tazminatının hesabında sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki tazmin kıymeti (rayiç bedel) esas tutulur. Ancak ... ettiren ve sigortacı poliçenin ikame bedeli (yeni değer) üzerinden tanzim edilmesi hususunda anlaşabilir. Bu durumda poliçenin ikame bedeli (yeni değer) üzerinden tanzim edildiği poliçede açıkça belirtilir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Dosyadaki poliçenin ikame bedel üzerinden tanzim edildiği, yangın rizikosuna maruz kalan taşınmazın pert olduğu, davalı ... şirketinin de kabulündedir. Dolayısıyla mevcut yeni bedel klozu ile poliçenin davalı şirkete yüklediği yangın nedeniyle oluşan hasarın eski hale getirilmesi için gerekli meblağın ödenmesi maddi zararın konusunu oluşturmaktadır. Taşınmazın satılmış olması davalının tazmin yükümlülüğünü etkilemeyecektir. Kaldı ki, davacı vekili müvekkilinin taşınmazı arsa bedeli üzerinden satmak zorunda kaldığını bina değeri kadar maddi zarara uğradığını iddia etmiştir. Açıklanan maddi ve hukuksal nedenle göre bilirkişi tarafından yeni (ikame) değer klozuna göre hesaplan davalı ... şirketinin davadan önce yaptığı 23.150,63 TL ödemenin çıkarılmasıyla geriye kalan 128.866,14 TL tazminat üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 2.979,97 TL kalan harcın temyiz eden davalıdan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 23/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.