10. Hukuk Dairesi 2020/7769 E. , 2021/4888 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ...1. İş Mahkemesi
Dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf istemlerinin kabulü ile davanın reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, müvekkili ..."ın, davalı ... nezdinde çalışmakta iken, 05/09/2011 tarihinde makine üzerine demir parçası devrilmesi sonucu düşen demiri kaldırmak isterken elini çalışan motora kaptırmak suretiyle iş kazası geçirdiğini, meydana gelen iş kazasında davacının sağ el 5. parmağı distal falanks amputasyonuna maruz kaldığını, davacının, işini kaybetmeme düşüncesiyle Cumhuriyet Savcılığı tarafından alınan ifadesinde kazanın kendi başına, ablasının evindeyken duvar örmesi esnasında gerçekleştiğini beyan ettiğini ancak Sosyal Güvenlik Kurumu"ndan haricen yapılan sorgulamada, bu olaya ilişkin iş kazası dosyası oluşturulmadığı tespit edildiğini, bu nedenle davacının 05/09/2011 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum, işveren tarafından olayın iş kazası vakası olduğuna dair herhangi bir bildirim yapılmadığı, sigortalının rapor ödemelerinin hastalık vaka türünden yapıldığı, Kurumca yapılan işlemin mevzuata uygun olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı...Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifi, işbu davayı kabul etmediklerini, yapılan inceleme ve araştırmalar neticesinde anılan davacı personelin söz konusu tarih itibariyle bir iş kazası geçirdiğine ilişkin herhangi bir bilgi ve belgeye ulaşılamadığını, personelin belirtilen tarihteki yaralanmasının evinde ablasının evinde duvar örme esnasında gerçekleştiğine ilişkin bilgi ve kayıtların mevcut olduğunu, ... Cumhuriyet Savcılığı hazırlık tahkikat evrakında da bu yönde bilgi ve kayıtların mevcut olup söz konusu soruşturmanın takipsizlikle sonuçlanıp kesinleştiğini, bunun dışındaki davacı beyan ve iddialarının herhangi bir dayanağı ve kaydı bulunmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"1-Davanın kabulü ile :
Davacı ..." ın davalı...Zeytin ve Zeytinyağı tarım satış kooperatifi nezdinde çalışmakta iken 05/09/2011 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olarak tespitine"karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
" Davalı kooperatif ve davalı Kurum vekilinin istinaf başvurularının kabulü ile;...1. İş Mahkemesi"nden verilen 22/10/2019 tarih, 2019/63 Esas ve 2019/513 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
1-Davanın, dava şartı yokluğundan reddine" karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, eksik incelemeye dayalı kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1) Dava, 03.09.2011 tarihinde davalı...Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifi"nde meydana geldiği iddia edilen olayın iş kazası olduğunun tespitine dayanmakta olup Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar Bölge Adliye Mahkemesince kaldırılarak, davalı SGK Başkanlığının 16.07.2019 tarihli yazı cevabında "davacıya, 07.09.2011-24.10.2011 arasında iş kazası vakası türünden düzenlenmiş geçici iş göremezlik raporu ödemesi yapılmış olduğunun, sigortalının sürekli iş göremezlik geliri talebinde bulunmaması nedeniyle bahse konu kaza ile ilgili herhangi bir tahkikat yapılmadığının belirtilmesi" gözetildiğinde, Sosyal Güvenlik Kurumu"nun davacının geçirdiği kazayı iş kazası olarak kabul ettiği, davacının bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Kaza tarihinde yürürlükte bulunan 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasında iş kazası,
a- Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c-Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d-(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e-Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Somut olaya dönüldüğünde, kuruma başvuru şartının yargılama aşamasında tamamlanması üzerine, davalı SGK Başkanlığının 16.07.2019 tarihli yazı cevabına istinaden davacının geçirdiği kazanın iş kazası olarak kabul edildiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de; dosya kapsamında geçici iş göremezlik ödemelerinin iş kazası türünden ödendiğine dair belge olmadığı, davacının davalı kuruma verdiği 24.10.2011 tarihli dilekçesindeki imzalı beyanında, olayın oluş şeklini "sabah 09.15 saatlerinde arkadaşı ..."le birlikte pirina çuvallarken makine üzerine düşen demir parçasını kaldırmak isterken sağ el serçe parmağını henüz durmamış olan motor kasnağıyla kayışı arasına sıkıştırdığını" ifade etmesi, yine 09.09.2011 tarihli vizite kağıdı, Nazilli Devlet Hastanesi"nden alınan epikriz raporu ile tanık beyanları karşısında işin esasına girilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 07.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.