9. Hukuk Dairesi 2010/6874 E. , 2010/5636 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA :Davacı, grevi uygulayan sendikanın yetki belesindeki sendika
üyesi işçi sayısının dörtte üç oranından fazla azalması nedeniyle grevin sona erdirilmesi ve grevin uygulamasının ihtiyati tedbir olarak durdurulmasına karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Dava, 2822 sayılı yasanın 51. maddesinin son fıkrası uyarınca grevin sona erdirilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili , Şirket ile ... arasında, Şirket bünyesine dahil olan..."ye bağlı işyerlerine ilişkin Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlandığını, sendikanın önce, ...Gazete"nin İstanbul / Sefaköy, İstanbul / Balmumcu, Sögütözü / Ankara, İzmir, Adana, Antalya, Trabzon, Bursa, Diyarbakır işyerlerinde grev kararı aldığını, ardından sendika tarafından gönderilen 4.6.2009 tarihli ihtarname ile ... ve .... Gazetenin müştereken faaliyette olduğu ; İstanbul/ Sefaköy, İstanbul/Balmumcu ve Sögütözü / Ankara işyerleri dışında kalan ( bu işyerleri için İstanbul 8.iş mahkemesinin 2008/787 E, 2009 /341 K sayılı Yargıtay tarafından onanan kararı ile ... ve .... Gazetenin müştereken faaliyette olduğu ; İstanbul/ Sefaköy, İstanbul/Balmumcu ve Sögütözü / Ankara adreslerindeki işyerlerinde .... nin uyguladığı greve Merkez Gazete işçilerinin katılmasının önünün açıldığı belirtilerek ) İzmir, Adana, Antalya, Trabzon, Bursa ve Diyarbakır işyerlerinde 3.7.2009 tarihinde fiili grev uygulamasının başlayacağının duyurulduğunu ve uygulamaya başlandığını , ...Gazete"ye bağlı işyerlerinde grev kararının uygulanmaya konulduğu tarihte, Sendika"nın grev uygulanan işyerlerindeki üye sayısı TSGLK" nın aradığı dörtte üç oranından daha fazla azaldığını ve greve katılım olmadığını , Sendika"nın TSGLK m. 51/4 hükümleri çerçevesinde üye çoğunluğunu kaybedip kaybetmediğinin , ...Gazete"ye bağlı İzmir, Adana, Antalya, Trabzon, Bursa ve Diyarbakır işyerleri dikkate alınarak hesaplanması gerektiğini belirtilerek ;Sendika"nın grev uygulanan işyerlerinde üyesi işçilerin kanunun aradığı dörtte üç oranından fazla azalması nedeniyle grevin sona erdirilmesine, karar verilmesi gerektiğini iddia etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde , İstanbul / Beşiktaş, İstanbul / Balmumcu, Ankara / Balgat, İzmir, Adana, Antalya, Bursa, Diyarbakır ve Trabzon işyerleri için grev kararı alınıp davacı işverene tebliğ edildiğini , daha sonra İstanbul/Balmumcu, İstanbul/Sefaköy, Ankara/Balgat işyerlerinde uygulanmakta olan grevin devam edeceği, İzmir, Adana, Antalya, Bursa, Diyarbakır ve Trabzon işyerlerinde ise fiili grev uygulamasının 3.7.2009 günü başlatılacağının tebliğ edildiğini , Grev kararının işletmenin işyerlerinin tümü için alındığını ve 3.7.2009 günü de İstanbul/Balmumcu, İstanbul/ Sefaköy, Ankara/ Balgat işyerlerinde uygulanmakta olan greve devam edildiğini ,İzmir, Adana, Antalya, Bursa, Diyarbakır ve Trabzon işyerlerinde ise grevin fiilen uygulamaya konulduğunu , bu nedenlerle işyerlerindeki üye sayılarının ve buralardaki azalmanın tüm işletmeye göre hesaplanması gerektiğini ,davacının işletmenin üç işyerini dışarıda bırakarak sadece altı işyeri için hesaplama yapılmasını istemesinin hatalı olduğunu ,Üye sayısındaki azalmanın da, yetki belgesindeki üye sayısına göre değil, grev kararının alındığı tarihe göre hesaplanması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme gerekçeli kararında ; İstanbul/ Sefaköy, İstanbul/ Balmumcu ve Ankara işyerlerindeki üye sayılarının bu dava yönünden dikkate alınamayacağı ,davalı sendikanın , grev uygulanan İzmir, Adana , Antalya, Trabzon , Bursa ve Diyarbakır işyerlerinde yetkinin alındığı tarihten bugüne kadar üyelerinin dörtte üçünden fazlasını kaybettiği, 2822 Sayılı Yasa"nın 51/son maddesi koşullarının oluştuğu gerekçesi ile davanın kabulü ile sendika tarafından sürdürülen grevin sona erdirilmesine, kararın kesinleşmesine kadar grevin durdurulmasına, karar verildiği belirtilmiştir.
Hüküm süresi içerisinde davalı vekili tarafından Mahkemenin, İstanbul/ Sefaköy, İstanbul/ Balmumcu ve Ankara işyerlerindeki üye sayısının bu dava yönünden göz önünde bulundurulamayacağı yolundaki kararının hatalı olduğu, 3.7.2009 günü İstanbul işyerlerinde ve Ankara işyerinde sendikanın uygulamakta olduğu greve devam edildiği , diğer işyerlerinde ise grevin fiilen uygulamaya konulduğu ,bu nedenle sendikanın bu üç işyerinde grevi fiilen uygulamaya koymadığı görüşünün doğru olmadığı , grevin işletmeye dahil işyerlerinde ilan edildiği tarihte davalı sendikanın işletmede çalışan üye sayısının tespit edilip, bu tarihten grevin sona erdirilmesinin talep edildiği 7.8.2009 dava tarihine kadar üyelerin dörtte üçünün üyelikten ayrılıp ayrılmadığının saptanarak , daha sonra üye sayısındaki bu azalmanın işletmede uygulanmakta olan grevin etkisiz hale getirip getirmediğinin araştırılması gerektiği ,mahkemenin üç işyerini inceleme dışında bırakarak verdiği karara göre de bu işyerlerinde grev kararının ilan edildiği 4.5.2009 tarihinde sendikanın iki üyesi bulunduğu belirtilerek temyiz edilmiştir.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev Ve Lokavt Kanunun 51. maddesinin son fıkrasında “ Grevi uygulayan sendikanın, bu grevin uygulandığı işyerindeki üyesi işçilerin dörtte üçünün sendika üyeliğinden ayrıldıklarının tespiti halinde, ilgililerden biri grevin sona erdirilmesi için 15. maddeye göre yetkili mahkemeye başvurabilir.” Şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Bununla grevin etkisiz kaldığı kabul edilen durumlarda mahkeme kararı ile sona erdirilmesi amaçlanmaktadır. Bunun için işçi sendikası tarafından yetki belgesinde belirtilen işyeri veya işletmeye dahil işyerlerinde usulüne uygun olarak uygulamaya konulan grevin sona erdirilmesinin istenebilmesi için grevin uygulanmaya başlamış olması, işyerinde veya işletmeye dahil işyerlerinde çalışan işçilerin, işveren sendikasının veya sendika üyesi olmayan işverenin veya işyerinde çalışan bir işçinin grevin sona erdirilmesi için mahkemeye başvurması ve mahkemece sendikanın üye sayısının dörtte üçünün üyeliklerinin istifa, işkolu değiştirmesi, emeklilik, ölüm gibi sebeplerle sona ermesi gerekir. En önemlisi grevin ilan
tarihinde işletmede çalışan sendika üyesi işçilerin dörtte üçünün üyelikten ayrılması durumda uygulanmakta olan grevin etkisiz kalıp kalmadığının araştırılması, etkisiz kaldığı sonucuna varılır ise uygulanmakta olan grevin sona erdirilmesine karar verilmelidir.
Somut olayda davalı Sendika tarafından işletme toplu iş sözleşmesi için verilen yetki belgesinde işletmeye dahil olduğu belirtilen ...Gazete"nin İzmir, Adana, Antalya, Trabzon, Bursa, Diyarbakır adresindeki işyerleri için grev kararı alındığı , 3.7.2009 tarihinde fiili grev uygulamasının başlayacağının duyurulduğunu ve uygulamaya başlandığı ,grev kararının işyerlerinde ilan edildiği tarihin belirlenemediği ,dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu durumda öncelikle grevin işletmeye dahil işyerlerinde ilan edildiği tarih belirlenerek , sendika üyelik belgeleri ve ilan tarihindeki SSK dönem bordroları dosyaya getirtilip , ilan tarihi itibari ile davalı sendikanın işletme kapsamındaki anılan işyerlerinde çalışan üye sayısı tespit edilerek , bu tarihten grevin sona erdirilmesinin talep edildiği 7. 8. 2009 dava tarihine kadar üyelerin dörtte üçünün üyelikten ayrılıp ayrılmadığının saptanması, daha sonra üye sayısındaki bu azalmanın işletmede uygulanmakta olan grevi etkisiz hale getirip getirmediğinin araştırılması gerekir. Eğer üye sayısının dörtte üçünün üyelikten ayrılması grevi etkisiz kılmakta ise uygulanmakta olan grevin sona erdirilmesine aksi durumda davanın reddine karar verilmelidir.
Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup kararın bozulması gerekmiştir.( Dairemizin 15.9.2009 gün 2009/ 33838E, 2009/ 27396 K. Sayılı kararı da bu yöndedir. ).
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02.03.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.