MAHKEMESİ : KDZ.Ereğli 1. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 20/12/2012
NUMARASI : 2011/665-2012/1037

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı ve davacılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira bedelinin indirilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıya ait taşınmazda 1.10.2002 başlangıç tarihli kira sözleşmesine göre aylık 1.000 USD kira bedeli ile kiracı olarak bulunduğunu, taraflar arasında 01.10.2007 başlangıç tarihli, iki yıl süreli sözleşme ile aylık 4.000 TL net kira bedeli karşılığında kira ilişkisinin devam ettiğini, bu sözleşmeye göre TÜFE artışları yansıtılarak sözleşmenin birer yıl uzadığını, yaşanan krizler, ekonomik koşullar sonucunda kira bedelinin 2002 yılına göre Dolar bazında üç buçuk kat artarak olağan rayiç bedelinin çok üstünde bir bedele, 5.800 TL"ye ulaştığını belirterek fahiş aylık kiranın indirilerek olağan rayiç kiranın 01.10.2011 tarihinden itibaren aylık 2.000 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekili halen ödenen kiranın aylık 5.800 TL değil 4.918,00 TL olduğunu, taşınmazın konumu ve durumuna göre ödenen kiranın fahiş olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece 1.10.2011 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 3.150 TL olarak tespitine karar verilmiştir.
Kural olarak kira bedelinin olağanüstü nedenlerle çok yüksek olması ve davacı kiracıdan sözleşmedeki koşullarla kira aktinin devamının MK 2.maddesindeki objektif iyiniyet kuralları gereğince istenemeyeceğinin sabit olması, davacının ekonomik yıkımına neden olması ve sözleşmelerde zımnen mevcut bulunan yarar dengesinin davacı aleyhine ve davalı lehine önemli ölçüde bozulduğunun anlaşılması halinde, hakim sözleşmeye müdahale ederek, bozulan yarar dengesini yeniden kurabilir.Sözleşmenin edimleri arasındaki dengeyi bozan olağanüstü hallere savaş, ülkeyi sarsan ekonomik krizler, enflasyon grafiğindeki aşırı yükselmeler, şok devalüasyon, para değerinin önemli ölçüde düşmesi gibi, sözleşmeye bağlılığın beklenemeyeceği durumlar örnek olarak gösterilebilir.Her talep vukuunda sözleşmeyi değişen hal ve şartlara uydurmak mümkün değildir. Aksi halde özel hukuk sistemimizde geçerli olan "irade özgürlüğü" "sözleşme serbestisi" ve "sözleşmeye bağlılık" ilkelerinden sapma tehlikesi ortaya çıkar. Sözleşmeye müdahale müessesesi istisnai niteliktedir.Sözleşme kurulduktan sonra ifası sırasında ortaya çıkan olaylar olağanüstü ve objektif nitelikte olmalıdır.
Somut olayda mahkemece kira bedelinden indirim yapılarak yeni kira bedelinin tespitine karar verilmişse de hükme esas alınan bilirkişi raporunda kira bedelinin indirilmesini gerektirecek olağanüstü ve objektif koşulların belirtilmediği görülmektedir. Kira sözleşmesinin imzalandığı tarihe göre sonradan ortaya çıkan ve kira bedelinin indirilmesini gerektirecek, olağanüstü ve objektif olayların somut olarak tesbitine ilişkin ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken somut hiçbir nedeni içermeyen bilirkişi raporuna göre kira bedeli indirilerek yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 29/01/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.