17. Hukuk Dairesi 2016/19368 E. , 2017/10768 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili dava dilekçesi ile; 08/12/2010 tarihinde davalı ..."ye ait ... plaka nolu aracın ..."in sevk ve idaresinde iken ... Caddesinde kaldırım üstünde park halinde bulunan müvekkiline ait ... plaka nolu araca çarparak hasar verdiğini, ... plaka nolu aracın ... tarafından ... Sigorta Poliçesi ile Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ile sigortalandığını, kaza sonrası araç sürücülerinin 08/12/2010 tarihinde kendi aralarında maddi hasarlı tespit tutanağı düzenlediklerini ve müvekkilinin aracını hasarlarının giderilmesi için ... Oto Servisine bıraktığını ve ..."ye ihbarda bulunduğunu, ancak ..."nin 14/01/2011 tarihli yazı ile kazaya uğrayan araçlardaki hasarların birbiri ile örtüşmediği, anlaşmalı tutanakta belirtilen kaza şekli ile uyum sağlamadığını gerekçe göstererek araçtaki hasar giderlerini ödemeyeceğini bildirdiğini, müvekkili tarafından aracın hasar miktarının tespiti için ... 1. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2011/18 D.İş esas dosyası ile tespit yaptırdığını, bilirkişi raporunda müvekkilinin aracında 3.305,95 TL onarım masrafı, 2.000,00 TL değer kaybı ve 1.000,00 TL kazanç kaybı olduğu, eski parçaların değerlendirme bedelinin 30,00 TL olduğu belirtilerek 6.275,95 TL zarar tespit edildiğini, tespitten sonra aracın ... Oto Servisinde onarıldığını, onarım bedeli olarak fatura ile 2.850,00 TL ödediğini, hasar bedelinin ödenmemesi nedeni ile davacı uğramış olduğu toplam 5.850,00 TL"nin tahsili için ... 3. İcra Müdürlüğü"nün 2011/2846 Esas sayılı dosyası ile takip başlattığını, yapılan takibe davalılardan... Sigorta ve ..."nin haksız olarak itiraz ederek takibi durdurduklarını belirterek, davalılar tarafından ... 3. İcra Müdürlüğü"nün 2011/2846 Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, itiraz eden davalıların takip miktarının %40"dan az olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesine, dava konusu ... plaka sayılı aracın trafik kayıtlarına ihtiyati tedbir konulmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı ... cevap dilekçesi ile; olay günü aracını arkadaşı olan diğer davalı ..."e emaneten verdiğini, aracının kazaya karıştığını, mahallinde gerekli tutanakların tutulduğunu, tarafların anlaşmalarına karşın bilahare kötü niyetli olarak yalancı tanık bildirmek suretiyle tespit yaptırıldığını, aracının sigortalı olduğunu ve hissesine düşen zararın sigortanın ödemesi gerektiğini belirterek açılan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı ... cevap dilekçesi ile; olay tarihi olan 08/12/2010 tarihinde saat 15:30"da davalı ..."ye ait olan ... plaka sayılı araç ile ... Caddesi üzerinde seyir halinde iken plakasını alamadığı bir aracın sıkıştırması ile kontrolünü kaybederek kaldırım üzerinde park halinde duran ...plaka sayılı aracın sağ kapı kısmına çarptığını, aracın sahibinin olay anında orada olmadığını ve mağdur olmaması için 2 saat araç sahibinin gelmesini beklediğini, geldikten sonra aralarında anlaşarak kaza tutanağı düzenlediklerini, aracın sigortasının mevcut olduğunu ve kanuni çerçevede bütün evrakları hazırladıklarını, ancak ... Sigorta"nın kazayı şaibeli bulup mağdur tarafa ödeme yapmadığını, bundan dolayı kendisinin de mağdur olduğunu belirterek, kendisinden talep edilen 6.275,95 TL zarar bedelini kabul etmediğini ve ... Sigortanın ödemesini talep ettiğini beyan etmiştir.Davalı .... vekili cevap dilekçesi ile; kazaya karışan ... plaka sayılı aracın müvekkili şirket nezdinde sigortalı olduğunu, poliçedeki sorumluğunun araç başına maddi zarar tazminatı teminat limitinin 17.500,00 TL olduğunu, şirketin dava açılmasına haksız ve keyfi olarak sebebiyet vermediğini, talep edilen hasarın trafik kazası ile uyumsuz olduğunu, kazanın meydana geliş şekli ve mevcut Trafik Kaza Tutanağındaki ve ekspertiz raporundaki tespit ve açıklamalar itibariyle müvekkili şirkete sigortalı olan ... plakalı aracın davacı tarafa ait ... plakalı araca karşı kusur ve sorumluluğu olmadığından tazminat talebinin yasaya uygun olarak reddedildiğini, araç üzerinde yapılan incelemede 1.451,65 TL parça tutarı, 1.090,00 TL işçilik olmak üzere toplam 2.541,65 TL hasar tespit edildiğini, ... 1. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2011/18 D.İş sayılı dosyasındaki araç hasarı tesbitini kabul etmediklerini, ticari faiz talebinin de yersiz olduğunu, ancak yasal faiz istenebileceğini, icra inkar tazminatı talebinin de reddi gerektiğini, davacının değer kaybı ve kazanç kaybına ilişkin taleplerinin teminat dışı olduğunu, müvekkili şirketin poliçe limiti dahilinde sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında araç hasarı ve buna ilişkin yargı giderleri ile sorumlu olduğunu belirterek, dava konusu trafik kazası ile araç hasarı uyumsuz olduğundan haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, davanın, davalı ... icra takibine itiraz etmemiş olduğundan bu davalı yönünden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından usulden reddine, davanın, davalılar ... ve ... yönünden ise; davacıya ait ... plakalı araç ile davalı tarafa ait ... plakalı araçlar üzerindeki hasarların birbiri ile tam olarak örtüşmediği, ... plaka nolu araçtaki hasarların, ... ... plaka nolu araçtaki hasarlara göre daha yukarı seviyede olduğu anlaşılmış olup, bu duruma göre, kazanın ve araçlardaki hasarların araç sürücülerinin aralarında düzenlendiği Maddi Hasarlı Trafık Kazası Tespit Tutanağında belirtildiği şekilde ve yerde meydana gelemediği, tutanağın tarafların kendi aralarında anlaşmalı olarak tutulduğu sonucuna varılarak esastan reddine, karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, meydana gelen trafik kazası nedeni ile davacının aracında oluşan hasarın tahsili için başlatılan icra takibine davalıların yapmış olduğu itirazın iptali ile icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Genel Şartlarının A.1. maddesinde, "sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"na (KTK) göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder. Meydana gelen bir kazada zararın ödenmesi veya azaltılması amacıyla, sigorta ettirenin yapacağı makul ve zorunlu masraflar sigortacı tarafından karşılanır. Bu sigorta işletenin (sigorta ettirenin) haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder" hükmüne yer verilmiştir. Aynı genel şartların A.3. maddesinde "teminat dışında kalan haller", B.1. maddesinde "rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta ettirenin yükümlülükleri", B.3. maddesinde "sigortacının halefiyeti" ve B.4. maddesinde ise "zarar görenlerin haklarının saklı tutulması ve sigortacının işletene rücu hakkı" hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, Türk Ticaret Kanunu"nun (TTK) Mal Sigortalarına ilişkin Genel Hükümlerinden olan 1282. maddesi uyarınca, sigortacı, geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı Yasanın 1281. maddesi hükmüne göre, kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir. Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin ZMSS Genel Şartlarının A.3. maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir.
İlkeler yukarıda anlatılan şekilde olmakla birlikte, sigortalı, ZMSS Genel Şartlarına ve TTK 1292/III. maddesi uyarınca rizikonun gerçekleştiğine dair doğru ihbar mükellefiyetini kasten yerine getirmez veya iyiniyet kurallarına açıkça aykırı şekilde sigorta teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde kalmış gibi ihbar edildiği somut delillerle kanıtlanırsa, ispat külfeti yer değiştirip sigortalıya geçer.Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında; uyuşmazlığın çözümü için öncelikle kazanın ihbar edilen yerde ve şekilde meydana gelip gelmediğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Mahkemece benimsenen bilirkişi raporlarında, kaza ile hasarın uyumlu olmadığı bildirilmiştir. Ancak kaza; davalı sürücünün kabulünde olduğuna, tanık beyanlarına ve araçlardaki hasara ilişkin yükseklik farkının davacıya ait aracın kaldırımda olması nedeniyle olağan olduğunun kabulüne göre; kaza taraflar arasında düzenlenen kaza tespit tutanağı içeriğine uygun biçimdedir.
Bu durumda mahkemece, tanık beyanlarının, fotoğrafların ve kaza tespitine ilişkin tutanağın aksi ve hasarın teminat dışında kaldığı hususu, davalı ... şirketince somut delillerle ispatlanamadığından kazanın belirtilen yer, şekil ve zamanda meydana geldiği, sigorta geçerlilik süresi içinde gerçekleşen rizikonun teminat kapsamında kaldığı kabul edilerek davacıya ait araçta oluşan gerçek zarar yönünden tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 20/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.