MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali-tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın davalılar ... yönünden husumet nedeniyle reddine, ... yönünden görevsizliğine ve ... Taahhüt AŞ. yönünden tefrikine dair verilen hükmün, süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R-
Davacı ... vekili, davalının sürücüsü olduğu aracın 21/06/2008 günü sebebiyet verdiği kazada ..."nın vefat ettiğini, aracın zorunlu mali mesuliyet sigortasının bulunmadığını, müteveffanın hak sahiplerine yapılan ödemenin tahsili için davalı sürücü aleyhine başlatılan takibe itiraz edildiğini belirterek, itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.Davalı ... vekili, davalının Meram Belediyesinde iş akdine tabi olarak çalışan belediye işçisi olduğunu, kaza konusu araç malikinin ... Finansal Kiralama AŞ., kiralayanın ... Taahhüt AŞ., işletenin ise ..., davalının ise ... Belediyesindeki görevi nedeniyle aracın sürücüsü olduğunu, aracın sigortasının bulunmadığını, zarardan işverenin sorumlu olduğunu, limit üzerinde zarar olması halinde işçi tarafından karşılanması ve davanın adı geçen şirketler ile belediyeye ihbarı gerektiğini, icra inkar tazminatı istenilemeyeceğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
İhbar olunan ... vekili; kazaya karışan aracın ... Finansal Kiralama A.Ş."ye ait olduğunu, ... Taahhüt AŞ. tarafından işletildiğini, aracın kaza sigortası sorumluluğunun bu şirketlere ait olduğunu, müvekkili Belediye işçilerinden ..."ın sevk ve idaresindeki ... plakalı yol süpürme aracının ..."ya çarpması neticesinde ölümüne sebebiyet verdiğini, müteveffanın anne ve babası tarafından ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/477 E sayılı dosyası ile 40.000,00 TL manevi tazminat talepli dava açıldığını, belediyenin sorumluluğu olmadığını belirtmiştir.İhbar olunun ... Finansal Kiralama A.Ş vekili, müvekkili şirketin kiralayan olup, aracın işleteni olmadığını, dava dışı ... Taahhüt A.Ş. ile ... 6. Noterliğinin 09/01/2007 tarih- 532 yev. nolu ve 31/01/2007 tarih- 2333 yev. nolu düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, akabinde finansal sözleşme konusu ... plakalı aracı finansal kiracıya teslim edildiğini, böylece finansal kiralama sözleşmesi gereğince kiralamaya konu olan mala yönelik her türlü faydalanma hakkının dava dışı finansal kiracıya geçtiğini, kiralayan sıfatı taşıyan müvekkili şirketin malın kullanımına yönelik bir tasarrufunun sözkonusu olmadığını, finansal kiralama konusu aracın kullanımından doğan ve 3. şahısların uğramış olduğu zararı, kiralayan yahut başka bir sıfat ile giderme yükümlülüğü altında olmadığını belirterek davanın reddini ve davanın ihbarının finansal kiracı ... Taahhüt AŞ. ye yapılmasını, istemiştir.Birleşen davada davacı ... vekili,... plakalı araç sürücüsü ..."ın yaptığı kaza sonucu ..."nın vefat ettiğini, aracın zorunlu mali mesuliyet sigortası bulunmadığından müteveffanın haksahiplerine ödenen tazminatın sürücünün işvereni olan davalı ... Başkanlığından tahsilini ve bu davanın ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/219 E sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep etmiştir.Mahkemece, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre; asıl davada davalı ... aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine, birleşen 2 AHM 2013/182 sayılı davalı ... Belediyesi aleyhine açılan davada görevli mahkeme idare mahkemesi olduğundan gerekçede yazılacak Hukuk Genel Kurulu Kararında belirtilen hukuki gerekçe ile mahkemenin görevsizliğine davacının İdare Mahkemesinde bu dava ile ilgili dava açmada muhtariyetine, birleşen 1 AHM 2009/215 esas sayılı davalı ...,Ş. açılan davanın tefrikine karar verilmiş, hüküm birleşen dosya davalısı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Birleşen dava, trafik kazası nedeniyle ... tarafından ödenen destekten yoksun kalma tazminatının rücuen tahsili istemine ilişkindir.
1-T.C. Anayasası"nın 36/1 maddesinde "Herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı merciileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir" hükmü düzenlenmiştir. Yine 6100 Sayılı HMK"nın 27. maddesinde "Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını içerir" düzenlemesine yer verilmiştir. Bir davanın görülmesi için taraf teşkilinin sağlanması esas olup, hakimin bu hususu re"sen gözetmesi gerekir. Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırabilmesi, öncelikle tarafların yargılamanın aşamalarından haberdar edilmesi ile mümkündür. Bu husus da usulüne uygun olarak tebligat yapılması ile sağlanabilir.
Somut olayda; birleşen dava dosyasında dava dilekçesinin ve ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 14/03/2013 tarih ve 2013/182 E-2013/182 K sayılı birleştirilme kararının davalı ..."na tebliğ edilmediği anlaşıldığından, dava dilekçesi ve kararın davalıya usule
uygun şekilde tebliğ edilmesi ve cevap süreleri beklenerek davalının cevap ve savunma hakkını kullanması sağlanmak suretiyle savunma ve delillerinin toplanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde davalının savunma hakkı kısıtlanarak yargılamaya devam edilmek suretiyle hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
2-Bozma ve neden şekline göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Kabule göre; birleşen davaların davalıları ... ile Okyanus Taahhüt AŞ arasında imzalanan çöp, katı atık, cüruf ve benzeri atıkların temizlenmesi ve depolama sahasına nakledilmesi işine ilişkin Hizmet Alım Sözleşmesi"nin 19. maddesinde; “İşin, sözleşme ve eklerinde tespit edilen standartlara (kalite ve özelliklere) uygun yürütülüp yürütülmediği İdare tarafından görevlendirilen Kontrol Teşkilatı aracılığıyla denetlenir. Kontrol Teşkilatı, Genel Şartnamenin dördüncü bölümünde belirtilen yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir.” hükmü yer almaktadır. Davacı ... tarafından, davalı ... aleyhine açılan birleşen davanın dava dilekçesinde, davalı belediyenin, asıl davada davalı ..."ın çalıştıranı olduğu bu nedenle sorumluluğunun bulunduğu belirtilmekte olup, bu halde BK 55. maddesine göre asıl davada davalı sürücü ..."ın, davalı ..."nın çalışanı olduğu, adı geçen belediyenin adam çalıştıranın sorumluluğu nedeniyle davalı olarak gösterildiği, az yukarıda yazılı sözleşme hükmüne göre davalı belediyenin işi denetleme yetkisi de bulunduğu anlaşılmakla, bu halde adli yargı yerinin görevli olduğu gözetilmeksizin, yazılı olduğu şekilde davalı ... yönünden görevsizlik kararı verilmesi de uygun bulunmamıştır.SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin bozma ve neden şekline göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."na geri verilmesine 20.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.