10. Hukuk Dairesi 2016/1853 E. , 2016/3917 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamda belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı K.. avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar, kamu düzeni ile ilgili olduğundan, özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Somut olayda davacının, 01.06.1999-12.06.2007 tarihleri arasında davalı işveren nezdinde sürekli ve kesintisiz olarak çalıştığının tespitini istediği davada, dosyaya ibraz edilen belgelerin incelenmesinde; davalı işyeri tarafından 01.01.2005-01.02.2005 ila 12.01.2007-15.06.2007 tarihleri arasında iki dönem halinde toplam 186 gün Kuruma eksiksiz bildirim yapıldığı, İstanbul .. İş Mahkemesinde aynı taraflar arasında alacak davası açıldığı ancak kesinleşme şerhli suretinin dosya arasında bulunmadığı ve hükme esas alındığı anlaşılan tanık beyanlarının birbiriyle çelişkili olduğu anlaşılmakla; Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan değerlendirme ve inceleme hüküm kurmaya elverişli ve yeterli değildir.
Mahkemece yukarıda değinilen bilgiler dahilinde, davacının gösterdiği delillerle yetinilmeyip, kendiliğinden araştırma yapılarak, davacının çalışmasının gerçekliği, işin kapsam ve niteliğiyle, süresinin belirlenebilmesi amacıyla, re"sen seçilecek bordro tanıkları ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler ilgili kolluk ve Kurumdan sorulmak suretiyle saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu ile davacıya ödemelerin nasıl yapıldığı, çalışma gün ve saatleri araştırılmalı; İstanbul .. İş Mahkemesinde görüldüğü anlaşılan alacak dosyası celp edilerek yada mevcut olmaması halinde kesinleşmiş sureti iş bu dosya arasına alınarak oradaki deliller ile tespit edilen hususlar incelenmeli; Mahkemece öncesinde dinlenen tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeye çalışılmalı bu kapsamda özellikle bordro tanığı ..."ın davacının 1999 yılında gerçekleşen büyük depremden sonra çalışmaya başladığına ilişkin beyanı karşısında, talebin ise deprem öncesi Haziran ayına yönelik olduğu gözetilmeli ve yine dinlenecek tanık beyanları arasında çelişki oluşması halinde bu çelişki de giderilmeli; böylece gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen maddi ve hukuki esaslar göz önünde tutulmadan eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde; davalı K..vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 22.03.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.
