Danıştay 13. Daire 2015/6436 Esas 2020/3430 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/6436
Karar No:2020/3430

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol Ürünleri Dağıtım İşletmeleri A.Ş.
(Eski Unvanı: … İşletmeciliği ve Petrolcülük Ticaret A.Ş.)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararı ile verilen idarî para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı, 600.000,00-TL tutarlı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı şirket adına "2008 yılı içerisinde 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul kararının 4. maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (ğ) bentlerinde yer alan yükümlülükleri yerine getirmediğinden" bahisle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile …-TL idarî para cezası verildiği, anılan işlemin iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, para cezasının tahsili için 26/02/2013 tarihli ödeme emrinin düzenlendiği, anılan ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesi'nce … tarih ve E:… sayılı yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne dair karar verildiği, davalı idarece mahkeme kararının gereği yerine getirilerek ödeme emrinin iptal edildiği, ancak … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın esastan reddine karar verildiği, bunun üzerine para cezasının tahsili amacıyla bu kez dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği; bu durumda, ödeme emrine konu Kurul kararına karşı açılan davada, Mahkemece işlemin hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verildiği dikkate alındığında, idarî para cezasının tahsili için düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, mükerrer ödeme emri düzenlendiği, ilk ödeme emrine karşı açılan davanın sonucunun beklenmesi gerektiği, amme alacağı kesinleşmeden ödeme emri gönderildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararın onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirket adına "2008 yılı içerisinde 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul kararının 4. maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (ğ) bentlerinde yer alan yükümlülükleri yerine getirmediğinden" bahisle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile …-TL idarî para cezası verilmiş, anılan işlemin iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş, para cezasının tahsili için ilk olarak 26/02/2013 tarihli ödeme emri düzenlenmiş, ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesi'nce … tarih ve E:… sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne karar verilmesi üzerine davalı idarece ödeme emri iptal edilmiş, ancak ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın esastan reddine karar verilmiş ve bunun üzerine idarî para cezasının tahsili amacıyla bu kez dava konusu ödeme emri düzenlenerek davacıya tebliğ edilmiştir.
Bunun üzerine, söz konusu ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren, 19 Aralık 2006 tarih ve 26381 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5560 sayılı Kanun ile bazı maddeleri değiştirilen 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 2. maddesinde, "Kabahat" deyiminin, Kanun'un karşılığında idarî yaptırım uygulanmasını öngördüğü haksızlık anlamına geldiği, 3. maddesinde, bu Kanun'un, idarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması hâlinde; diğer genel hükümlerinin, idarî para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında uygulanacağı, 17. maddesinin üçüncü fıkrasında, 5018 sayılı Kamu Malî Kontrol Kanunu'na ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri tarafından verilen idarî para cezalarının Genel Bütçeye gelir kaydedileceği; dördüncü fıkrasında ise, Genel Bütçeye gelir kaydedilmesi gereken idarî para cezalarına ilişkin kesinleşen kararların, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığı'nca belirlenecek tahsil dairelerine gönderileceği kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 08/02/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5728 sayılı Kanun ile değiştirilmeden önceki 19. maddesinde, ".... Cezalar tahsil edilinceye kadar, mahkeme kararı ile ilgililerin varlıklarına tedbir konulabilir.... Kurulun ceza vermesinde zamanaşımı süresi, ihlalin ve/veya olayın meydana geliş tarihinden itibaren beş yıldır..... Ay içinde tahsil edilen idarî para cezaları müteakip ayın yirminci iş günü sonuna kadar irat kaydedilmek üzere Hazineye devrolunur..... İdarî para cezalarının tahakkuk tarihini izleyen otuz gün içerisinde ödenmemesi hâlinde, cezanın ilgili vergi dairesi aracılığı ile tahsili sağlanır. Tahsilatta 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.... İdari para cezalarının miktarları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesi uyarınca belirlenen yeniden değerlendirme oranında artırılmak suretiyle uygulanır...." hükmü yer almakta iken, anılan hüküm 08/02/2008 tarih ve 26781 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5728 sayılı Kanun'un 522. maddesi ile yeniden düzenlenmiş ve madde metninde daha önce yer alan tahsil, zamanaşımı, artırım hükümlerine yer verilmediği gibi, gerek bu yeni düzenlemede, gerekse 5728 sayılı Kanun'da, Kurul'ca daha önce verilen idarî para cezalarının tahsilinde eski hükümlerin geçerli olacağı yönünde bir hüküm de yer almamıştır.
Buna karşılık, 5728 sayılı Kanun'un gerek genel, gerekse madde gerekçesinde, bu değişikliklerin nedeni, "İdarî yaptırım kararlarının tebliği, kesinleşmesi, takip ve tahsili ile zamanaşımı konuları Kabahatler Kanunu'nun genel hükümler kısmında ayrıntılı olarak düzenlendiğinden buna ilişkin düzenlemelere madde metninde yer verilmemiştir." şeklinde açıklanmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla, 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesi uyarınca ilgililere verilen idarî para cezalarının takip ve tahsilinde 5326 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı ve anılan Kanun'un yukarıda yer verilen hükümleri uyarınca genel bütçeye gelir kaydedilen idarî para cezalarının kesinleşmeden takip ve tahsil edilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan idarî para cezasına karşı açılan davada ... İdare Mahkemesi'nce … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddine dair kararın verildiği, anılan kararın temyiz edilmesi üzerine bu kararın Dairemizin 07/07/2020 tarih ve E:2014/1071, K:2020/1807 sayılı kararıyla Mahkeme kararının bozulduğu, Mahkeme tarafından da bozma kararına uyularak … tarih ve E:…, K:… sayılı dava konusu işlemin iptaline dair karar verildiği görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği 21/03/2014 tarihi itibarıyla henüz kesinleşmiş bir amme alacağı olmadığı, asıl işleme karşı açılan dava devam ederken ödeme emri gönderildiği dikkate alındığında, kesinleşmemiş idarî para cezasının tahsili için düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 01/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.