Danıştay 13. Daire 2015/6188 Esas 2020/3450 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/6188
Karar No:2020/3450

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : Tasfiye Hâlinde … Dış Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …, Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin ... nezdinde bloke tutulan teminatlarının, Seri:V, No:130 sayılı Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği'nin 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca ... ile davacı şirket arasındaki uyuşmazlık sonuçlanana kadar serbest bırakılmamasına ilişkin … tarih ve … sayılı Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) işleminin iptali ile teminatların ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; ... Dış Ticaret A.Ş.'nin … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile bir portföy yönetim şirketi olarak kurulduğu, kurulduktan sonra mali nedenlerden ötürü fiilen faaliyete geçemediği, 19/11/2008 tarihinde faaliyetlerini 6 ay süre ile durdurma talebinde bulunduğu, söz konusu talep üzerine … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile şirketin faaliyetlerinin 6 ay süre ile durdurulmasına ve faaliyetine devam edebilmesi için birtakım mali tedbirler alınmasına, aksi hâlde yetki belgesinin iptal edileceğinin ihtar edilmesine karar verildiği, buna karşın şirketin, asgari sermaye, likidite, istihdam edilen personel gibi ihtar konusu kriterleri yerine getirmediği gerekçesiyle … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile yetki belgesinin iptaline karar verildiği, akabinde tasfiye süreci içinde olan şirketin ... nezdinde bloke tutulan teminatlarının zorunlu giderlerinin ödenebilmesi amacıyla Seri:V, No:101 sayılı Aracı Kurumlar Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği uyarınca serbest bırakılması hususunda yapılan başvurunun reddi üzerine bakılan davanın açıldığı belirtilmiştir.
Davacı şirketin, Kurul'un … tarih ve … sayılı kararı ile bir portföy yönetim şirketi olarak kurulduğu, aracı kurum niteliğinde olmadığı, dolayısıyla dava konusu ihtilafta davacının başvurusunda dayanak olarak gösterdiği Seri:V, No:101 sayılı Aracı Kurumlar Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği'nin uygulanmasının mümkün olmadığı, uyuşmazlığın çözümünde Seri:V, No:130 sayılı Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği'nin esas alınması gerektiği, davacı şirket her ne kadar faaliyetini geçici durdurma yönünde kendi isteği ile talepte bulunmuş ise de, 6 aylık süre sonunda yerine getirmesi ihtar edilen kriterlerin sağlanamaması nedeniyle yetki belgesinin Kurul tarafından re'sen iptal edildiği, faaliyetin geçici durdurulması ve yetki belgesinin iptal edilmesi hâllerinin mevzuatta ayrı ayrı düzenlendiği ve birbirinden farklı sonuçlar doğurduğu, dolayısıyla şirketin Seri:V, No:130 sayılı Tebliğ'in 9. maddesinin 4. fıkrasındaki zorunlu giderlerin ödenmesine yönelik olarak teminatların serbest bırakılması düzenlemesinden yararlanamayacağı, Tebliğ'in yetki belgeleri Kurul tarafından re'sen iptal edilen portföy yönetim şirketlerinin teminatlarının serbest bırakılmasını düzenleyen 10. maddesinde ise, Tebliğ'in 9. maddesinin (b) ve devamı bentlerinde yer alan prosedürün tamamlanmasının öngörüldüğü, söz konusu prosedürlerden bir tanesinin de şirket nezdinde Kurulca yürütülen ve teminatların serbest bırakılmasına engel olacak herhangi bir denetim, şikâyet, uyuşmazlık bulunmaması olduğu, buna karşın şirketin ... isimli bir şahıs ile arasında devam eden bir mali uyuşmazlık bulunduğu, bu uyuşmazlık sonuçlanıncaya kadar teminatların serbest bırakılmamasına ilişkin olarak Kurul tarafından 16/07/2013 tarihinde karar alındığı hususu da dikkate alındığında şirketin teminatlarının serbest bırakılmasını sağlayacak mevzuat şartları oluşmadığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Tebliğ'in ilgili maddesinin Kurul'un faaliyet amacı ile bağdaşmadığı, Kurul'un etkin ve adil bir ortamda işleyişi zedelenerek yatırımcıların hak ve menfaatlerinin göz ardı edildiği, uyuşmazlık bulunmaması şartı ile şirket aleyhine her zaman bir dava ikame edilmesi suretiyle kötü niyetli üçüncü kişilere bu şekilde açık bir imkân sağlandığı, şirket haklarına karşı doğrudan müdahale teşkil edecek nitelikte hareketlere maruz kalınmasına yasal zemin hazırlandığı, şirket aleyhine dava açılarak şirket nezdinde doğmuş olan hakların hiçbir zaman elde edilememesine sebep olunacağı, ...'in şirketteki görevlerinden 22/10/2008 tarihinde istifa ederek hisse senedini …'e devrettiği ve şirketten tüm haklarını aldığını beyan ettiği, ...'in şirket yatırımcısı değil, eski ortağı olduğu, dolayısıyla yatırımcılar tarafından yapılacak bildirimlerin Kurul nezdinde işleme alınması gerektiği, ...'in bildiriminin işleme alınacak nitelikte olmadığı ve şirketin teminatlarının serbest bırakılmasına engel olacak nitelikte olmadığı, önceki başvurularının tüm hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesine rağmen Kurulca karara bağlanmadığı, Kurul'un şirketle hiçbir bağlantısı kalmayan ...'i muhatap alarak piyasa düzenleyici kamu kurumu niteliğini gölgeleyecek derecede işlem tesis ettiği, şirket aleyhine taraflı bir yaklaşım sergilediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Davalı idare tarafından, davanın konusunun teminatların serbest bırakılması talebinin reddine dair Kurul işlemi olduğu, işlemin dayanağı Tebliğ hükmünün iptali talep edilmediğine göre hükmün kötüye kullanımlara yol açacağına ilişkin iddiaların değerlendirilmesi ve temyiz talebine dayanak yapılmasının mümkün olmadığı, amacın şirket teminatları üzerindeki olası hak sahiplerinin menfaatlerinin korunması olduğu, uyuşmazlığın tarafına ilişkin bir kısıtlama getirilmediği, uyuşmazlığın şirket ile yatırımcı veya pay sahibi arasında olup olmaması noktasında bir ayrım yapılmadığı, şirketin portföy yönetim şirketi unvanıyla geçirdiği süre zarfında sermaye piyasası faaliyeti olmadığı gibi, herhangi bir yatırımcısı veya müşterisi de bulunmadığı, ancak bu durumun teminatta hak sahibi olan üçüncü kişilerin Tebliğ kapsamında değerlendirilemeyeceği anlamına gelmediği, şirketin unvanının ve faaliyet konusunun sermaye piyasası faaliyetini içermeyecek şekilde değiştirilerek Kurulla ilişiği olmamasının Tebliğ'de belirtilen prosedürün bir parçası olarak düzenlenmiş olup tek başına teminatların serbest bırakılması için yeterli olmadığı, davacının başvurularına cevap verildiği, cevaplara karşı süresi içinde dava açılmadığı, ...'in davacı şirketin ...'taki teminatları üzerinde hak iddiası bulunduğu ve bu konuda Asliye Ticaret Mahkemesi'nde açılmış bir dava bulunduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Dava dosyası ile davacı şirket tasfiye memuru ... tarafından şirketin teminatlarının serbest bırakılması talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan, Dairemizin 2014/4656 sayılı esasına kayıtlı dava dosyasının birlikte incelenmesinden;
… tarih ve … sayılı Kurul kararı ile, ... Portföy Yönetimi A.Ş.'nin kuruluşuna ilişkin esas sözleşmenin onaylanması talebi onaylanmış, … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile de şirketin faaliyet izni ve portföy yöneticiliği belgesi verilmesi talebi uygun görülmüştür.
Şirket tarafından, Kurul'dan, faaliyetlerinin 6 ay süreyle durdurulması talep edilmiş, Kurul'un … tarih ve … sayılı kararı ile, şirketin sermaye yeterliliği yükümlülükleri karşısındaki durumunun ve faaliyetinin durdurulması talebinin değerlendirilmesi sonucunda; şirketten 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 324. maddesi kapsamında gerekli işlemlerin yerine getirilmesinin, bu doğrultuda aynı madde kapsamında ara bilanço düzenlemesinin, genel kurulun toplantıya çağrılarak pay sahiplerinin konu hakkında bilgilendirilmesinin ve düzenlenecek ara bilanço çerçevesinde 6102 sayılı Kanun'un 324. maddesi kapsamında gerekli işlemlerin yapılmasının istenmesine, ayrıca 6102 sayılı Kanun'un 324. maddesi kapsamında gerekli işlemlerin yapılmaması durumunda yönetim kurulu üyelerinin 6102 sayılı Kanun'un 336. maddesi uyarınca sorumlu olacakları hususunda şirketin bilgilendirilmesine ve şirketin talebi doğrultusunda faaliyetlerinin, yeniden faaliyete geçme başvurusunun yapıldığı tarihte Kurul'un faaliyet şartları açısından inceleme yapma yetkisi saklı kalmak kaydıyla Kurul karar tarihinden itibaren 6 ay süreyle geçici olarak durdurulmasına ve süre sonunda yeniden faaliyete geçilmesi hususunda Kurul'a başvuru yapılmaması durumunda şirket faaliyetlerinin sürekli olarak durdurulmuş olduğu kabul edilerek yetki belgesinin iptal edilip faaliyetlerinin süresiz olarak durdurulabileceği yönünde bilgilendirilmesine karar verilmiştir.
Ardından … tarih ve … sayılı Kurul kararıyla şirketin portföy yöneticiliği yetki belgesi iptal edilmiştir.
Davacı şirket tarafından … tarih ve … sayılı Beyoğlu ... Noterliği aracılığıyla Kurul'a gönderilen ihtarnameyle, çeşitli tarihlerde yapılan başvurular ile özetle şirket tarafından portföy yönetim şirketi olarak faaliyette bulunduğu dönemde Kurul düzenlemeleri çerçevesinde yatırılmış olan teminat bedellerinin serbest bırakılmasının talep edildiği, teminatların serbest bırakılmasına ilişkin tüm hususların yerine getirilmiş olmasına rağmen teminatların serbest bırakılmadığı, teminatların 7 iş günü içinde serbest bırakılarak iadesi, hem hukuki hem cezai yollara başvurulmadan önce son kez talep edilmiştir.
… tarih ve … sayılı Kurul işlemiyle, teminatların serbest bırakılmasına ilişkin olarak çeşitli tarihlerde yapılan başvurularla ilgili olarak, … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile, Tebliğ'in 9. maddesinin (b) bendi göz önünde bulundurularak ... ile şirket arasında Kurul'a da bildirilmiş olan uyuşmazlığın nihai olarak hukuken sonuçlanmasına kadar geçecek süreçte teminatların serbest bırakılmamasına ve ... tarafından şirket aleyhine açılan davalar ve sonuçları ile ilgili olarak her aşamada Kurul'a bilgi verilmesi gerektiği hususunun şirkete bildirilmesine karar verildiğinin şirket bildirildiği, ayrıca şirket tasfiye memuru ...'in teminatların serbest bırakılmasına yönelik talebinin Kurul'un … tarih ve … sayılı kararıyla olumsuz karşılandığı hususunun da şirkete bildirildiği belirtilerek talebin reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
Dairemizin E:2014/4656 sayılı dosyasında 04/11/2019 tarihli ara kararıyla; teminatların serbest bırakılmasına ilişkin başvurunun, Kurul tarafından, olası hak sahibi olan ...'in teminatların serbest bırakılmasına engel olabilecek dilekçe ve ihbarnamelerinin bulunduğu hususları dikkate alınarak reddedildiği belirtildiğinden ... ile olan uyuşmazlığın konusunun ne olduğu ve bloke edilen teminatların serbest bırakılması yönünde yeni bir başvuru yapılıp yapılmadığı sorularak bunlara ilişkin tüm bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenilmiştir.
Kurul tarafından ara kararına verilen 11/12/2019 tarihli cevapla; şirket vekili … Hukuk Bürosu tarafından Kurul'a gönderilen 18/09/2012 tarihli yazıyla, ... tarafından şirket aleyhine Kurul'un çalışma şartı olarak belirlediği mali yeterlilik rasyolarına şirketin riayet etmesi sürecinde sınırlı süreli olarak şirket adına şahsi hesaplarından ...'ta bloke edilmek üzere gönderdiği toplam 88.000,00 TL'nin nemaları ile birlikte kendisine iade edilmesi talebiyle dava açıldığının Kurul'a bildirildiği, söz konusu davada … Asliye Ticaret Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın kabulü ile 88.000,00 TL tutarındaki alacağın nemaları ile birlikte ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verildiği, kararın ... Hukuk Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla onandığı ve karar düzeltme isteminin de … Hukuk Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile reddedildiği,
Şirketin … tarih ve … sayılı yazısı ile, şirket ortağı olan ...'in ortaklık paylarının ...'e devredilmesine izin verilmesi istemiyle Kurul'a başvuruda bulunulduğu, başvuru dosyasında taraflar arasında pay devrine ilişkin olarak imzalanan bir tutanağın yer aldığı, ... tarafından verilen 12/11/2008 tarihli yazıyla ise, paylarını ...'e devretmek istediğine ilişkin beyanı ve pay devrine ilişkin tutanağı zorla ve ölüm tehdidi altında imzaladığı, konuya ilişkin olarak … Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunduğu ve duruma ilişkin soruşturmanın … sayılı dosyası üzerinden devam ettiğinin bildirildiği, 26/11/2009 tarihli yazıyla da, usulsüz şekilde yapıldığı iddia edilen pay devir işlemine ilişkin ilave açıklamalarda bulunulduğu, konuyla ilgili başlatılan soruşturmanın devam etmesi sebebiyle 15/01/2009 tarihli Kurul toplantısında ... ile davacı arasındaki pay devrine ilişkin şirket başvurusunun kaldırılmasına karar verildiği,
...'in 04/01/2011 tarihli yazısı ile, ...'a şahsi hesaplarından yolladığını iddia ettiği nakit blokajın hukukî ihtilaf süresi boyunca çözülmemesi ve güvence altında tutulması ve blokaja konu nakdin sorumluluğunun Kurul'da olduğunun ifade edilerek açtığı ticari davaların sonuçlanma sürecinde muvazaalı işlemlere Kurul tarafından izin verilmemesinin talep edildiği, aksi hâlde konu ile ilgili olarak sorumluluğu bulunan Kurul birimlerine karşı dava açma niyetinin olduğunun ifade edildiği,
...'in vekili tarafından 10/09/2013 tarihli başvuruyla, bahsi geçen Asliye Ticaret Mahkemesi kararının gereğinin yerine getirilerek söz konusu tutarın ...'in hesaplarına tevdi edilmesinin talep edildiği; Kurul'un … tarih ve … sayılı kararı ile, teminatın serbest bırakılmasına yönelik işlemlerde muhatabın şirket olduğu, davanın şirkete karşı açıldığı, Kurul'un davalı taraf olarak gösterilmediği, söz konusu Mahkeme kararında Kurul'a herhangi bir yükümlülük getirilmediğinden başvurunun olumsuz karşılanması üzerine açılan davada; … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddine dair kararın Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 05/11/2019 tarih ve E:2018/1368, K:2019/503 sayılı kararıyla onanmasına karar verildiği,
Öte yandan, çeşitli tarihlerde şirket vekilleri tarafından teminatın serbest bırakılması yönünde başvurularda bulunulduğu, söz konusu başvuruların … İdare Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyası üzerinden dava açılması ve söz konusu davanın devam ettiği hususları dikkate alınarak reddedildiği belirtilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
Mülga 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun "Tedbirler" başlıklı 46. maddesinde, "Kurul, bu Kanun uyarınca yaptığı izleme, inceleme ve denetlemeler sonucunda; ... g) Sermaye piyasası kurumlarının mevzuat, esas sözleşme ve içtüzük hükümlerine aykırı faaliyetlerinin tesbit edilmesi hâlinde ilgililerden aykırılıkların giderilmesi ve kanuna, işletme amaç ve ilkelerine uygunluğun sağlanmasını istemeye; aykırılıkta sorumluluğu tespit edilen kurum görevlilerinin, haklarında kovuşturmaya geçildikten sonra yargılama sonuçlanıncaya kadar imza yetkilerini sınırlandırmaya veya kaldırmaya; aykırılıkların giderilmemesi veya giderilemeyecek aykırılıkların tesbit edilmesi durumunda, gerekli her türlü tedbiri almaya ve bu kurumların faaliyetlerini geçici veya sürekli olarak durdurmaya ve yetkilerini kaldırmaya, ... yetkilidir." kuralı yer almıştır.
30/12/2012 tarih ve 28513 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun "Portföy yönetim şirketi" başlıklı 55. maddesinde, "(1) Portföy yönetim şirketi, ana faaliyet konusu yatırım fonlarının kurulması ve yönetimi olan anonim ortaklıktır. Portföy yönetim şirketinin kurulması ve faaliyete geçmesi için Kuruldan izin alınması zorunludur. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir. Portföy yönetim şirketlerinin kuruluş başvuruları, gerekli belgelerin Kurula eksiksiz olarak sunulmasından itibaren altı ay içinde Kurul tarafından karara bağlanır ve keyfiyet ilgililere bildirilir. ... (3) Portföy yönetim şirketlerinin hizmet verdiği kişi ve kuruluşların portföylerinde yer alan saklamaya konu olabilecek varlıklar Kurulca belirlenen esaslar çerçevesinde portföy saklama hizmeti veren kuruluşlar nezdinde saklanır. (4) Portföy yönetim şirketlerinin ortaklarına, pay devirlerine, asgari sermayesine ve sermaye yeterliliğine, yatırım fonu kurmalarına ve yönetmelerine, ana faaliyet konusunun yanı sıra portföy yöneticiliği ve yatırım danışmanlığı faaliyetleri ile bunların dışında yapabilecekleri sermaye piyasası faaliyetlerine ve faaliyetleri nedeniyle teminat yatırma zorunluluklarına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Portföy yönetim şirketleri tarafından yatırılan teminatlar rehnedilemez, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemez, kullanılma amaçları dışında tasarruf edilemez, üçüncü kişilere devredilemez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamaz. ...";
"Düzenleyici işlemler" başlıklı Geçici 1. maddesinde, "(1) Bu Kanun'un uygulanmasına ilişkin düzenlemeler, bu Kanun'un yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde yürürlüğe konulur. Bu Kanun'a göre yürürlüğe konulacak düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. (2) Bu Kanun'un yayımı tarihinde Kurul Karar Organı tarafından görüşülüp karara bağlanmamış mevcut başvurular, bu Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılır." kuralı bulunmaktadır.
Uyuşmazlığa konu olay tarihinde yürürlükte bulunan 13/03/2012 tarih ve 28232 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği (Seri: V, No: 130)'nin "Amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesinde, "Bu Tebliğ'in amacı, bu Tebliğ'de belirtilen esaslar çerçevesinde portföy yönetim şirketlerince Kurul adına verilen teminatların yatırılmasına ve serbest bırakılmasına ilişkin esasları düzenlemektir."; "Teminatların yatırılacağı yer ve zaman" başlıklı 7. maddesinde, "(1) Şirketlerin bu Tebliğ kapsamında yatıracakları teminatlar Kurul adına ...’a tevdi edilir. ..."; "Faaliyetleri kendi talepleri doğrultusunda geçici veya sürekli durdurulan şirketlerin teminatlarının serbest bırakılması" başlıklı 9. maddesinde, "(1) Şirketlerin bu Tebliğ kapsamında yatırdıkları teminatlar ile bu Tebliğ yürürlüğe girmeden önce yatırmış oldukları teminatların, kendi talepleri doğrultusunda faaliyetlerinin sona ermesi nedeniyle Kurulca serbest bırakılması hususunda Kurula yapacakları başvuruların değerlendirilmeye alınabilmesi için; a) Şirketin portföy yöneticiliği yetki belgesinin kendi isteği ile iptal edilmiş olması, b) Şirket nezdinde Kurulca yürütülen ve teminatların serbest bırakılmasına engel olacak herhangi bir denetim, şikâyet, uyuşmazlık bulunmaması, c) Şirketin taraf olduğu yatırımcı ihtilaflarına ilişkin olarak şirket tarafından dava tutarları ve/veya icra takibine konu nakit ve/veya diğer kıymetlerin ... nezdinde müşteri adına açılacak bir hesapta ihtilaf konusu tutarın bloke gününe kadar işlemiş faizlerini de içerecek şekilde bloke edilmesi, ç) EK/1’de yer alan ilan metninin şirket tarafından Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ve ülke çapında günlük olarak yayım yapan en az iki gazetede ilan edilerek söz konusu ilanların birer örneğinin Kurula gönderilmesi, d) İlanda yer alan süre sonunda, dava açan veya hak talebinde bulunan müşteri olması hâlinde şirket tarafından söz konusu davalara ve hak taleplerine ilişkin detaylı bilgileri içerecek şekilde Kurula bildirimde bulunulması, e) İlan sonunda dava açan veya hak talebinde bulunan müşterilerin dava tutarları ve/veya icra takibine konu nakit ve/veya diğer kıymetlerin bloke gününe kadar işlemiş faizlerini de içerecek şekilde ... nezdinde müşteri adına ihtilaf konusu tutarın bloke edilmesi, f) Şirketin ortaklık yapısında %10’un üzerinde paya sahip tüm ortaklarından, şirket ortaklık yapısında %10’un altında paya sahip ortakların olması hâlinde ise pay oranları toplamı mevcut sermayenin asgaride %90’ını teşkil edecek şekilde diğer ortaklarından alınacak EK/2’de yer alan noter onaylı taahhütnamenin Kurula iletilmesi, g) Şirketin Borsalar, MKK, ..., TSPAKB veya Kurula karşı temerrüde düştüğü herhangi bir mali yükümlülüğünün bulunmaması, ğ) Şirket yönetim kurulu üyeleri tarafından EK/2’de yer alan noter onaylı taahhütnamenin verilmesi, h) Şirket unvanının ve faaliyet konusunun sermaye piyasası faaliyetlerini içermeyecek şekilde değiştirilmesi şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir. (2) Bu maddenin birinci fıkrasında yer alan şartları yerine getirmiş olan şirketin teminatları Kurulun bildirimi ile ... tarafından serbest bırakılır. (3) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından yapılan başvurularda bu maddenin birinci fıkrasının (f) ve (ğ) bentleri uygulanmaz. (4) Yetki belgeleri kendi talepleri doğrultusunda iptal edilen şirketin elektrik, su, telefon, vergi, ücret, sigorta primi gibi zaruri faaliyet giderlerinin şirketin teminatlarından ödenmesi mümkündür. Ancak ödemeler şirket teminatlarının müşterilerin nakit ve menkul kıymet alacakları ile ihtilaflı alacaklara ilişkin tutulan tutar dışında kalan teminatlardan yapılabilir. Söz konusu ödemeler şirket ortaklarının yazılı onaylarının bulunması ve şirket tarafından yapılan ödemenin tevsik edilmesi şartıyla mümkündür. Yapılan ödemelerin muvazaalı veya gerçek hak sahiplerine yapılmamış olması durumunda, yapılan ödemeler nedeniyle şirket yönetim kurulu sorumludur. Söz konusu ödemelerin yapılabilmesi için, ödemelerin yapılmasına ilişkin ilgili ortakların yazılı onayı ile şirket yönetim kurulu kararı ve bu maddenin birinci fıkrasının (f) ve (ğ) bentlerinde yer alan taahhütnamelerin Kurula verilmiş olması şarttır. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından yapılan başvurularda taahhütname aranmaz. (5) Faaliyetleri kendi talebi ile Kurul tarafından geçici olarak durdurulan şirketlerin teminatlarının iadesi için yapılan başvurularda bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (h) bentleri uygulanmaz. (6) Yetki belgeleri kendi talepleri doğrultusunda Kurulca iptal edilip tasfiye hâlinde olan şirketlerin teminatlarının iadesi için yapılan başvurularda bu maddenin birinci fıkrasının (h) bendi uygulanmaz.";
"Faaliyetleri kurulca durdurulan şirketlere ilişkin teminatların serbest bırakılması" başlıklı 10. maddesinde, "(1) Kurulca Kanun'un 46. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca yetki belgeleri iptal edilen şirketlerin teminatları tedrici tasfiye veya iflas süreci sonuçlanıncaya kadar serbest bırakılmaz. Kurulca Kanun'un 46. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca yetki belgeleri iptal edilen, ancak hakkında tedrici tasfiye veya iflas kararı verilmeyen şirketlerin teminatları bu Tebliğ'in 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve devamı bentlerinde yer alan prosedürün tamamlanması durumunda serbest bırakılır. (2) Kanun'un 46. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca yetki belgeleri iptal edilen şirketlerin teminatları, bu Tebliğ'in 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve devamı bentlerinde yer alan prosedürün tamamlanması durumunda serbest bırakılır. (3) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından yapılan başvurularda bu Tebliğin 9. maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (ğ) bentleri uygulanmaz.";
"Tebliğ'den önce yetki belgeleri iptal edilen şirketler" başlıklı Geçici 1. maddesinde ise, "Bu Tebliğ'in yürürlüğe girmesinden önce Kurulca yetki belgeleri iptal edilen şirketler için de bu Tebliğ hükümleri uygulanır." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği (Seri: V, No: 130)'nin, Kurulca faaliyetleri durdurulan portföy yönetim şirketlerinin teminatlarının serbest bırakılmasını düzenleyen 10. maddesine göre, 2499 sayılı Kanun'un 46. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi uyarınca yetki belgeleri iptal edilen portföy yönetim şirketlerinin teminatlarının, anılan Tebliğ'in 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve devamı bentlerinde yer alan usûlün tamamlanması durumunda serbest bırakılabileceği, bu usûllerden birinin de yetki belgesi iptal edilen şirket nezdinde Kurulca yürütülen ve teminatların serbest bırakılmasına engel olacak herhangi bir denetim, şikâyet ve uyuşmazlık bulunmaması olduğu anlaşılmaktadır.
Anılan usûlün teminatların serbest bırakılmamasına gerekçe oluşturabilmesi için, denetim, şikâyet veya uyuşmazlığın teminatların serbest bırakılmasına engel olabilecek nitelikte olması ve şirket nezdinde Kurul tarafından yürütülmesi ve bu iki şartın birlikte sağlanması gerekmektedir.
Sermaye piyasası kurumlarının mâlî yapılarına ilişkin düzenlemelerin temelinde yer alan teminat yükümlülüğü, yatırımcıların sermaye piyasası faaliyetleri kapsamında gerçekleşmesi muhtemel zararlara karşı korunması amacına yöneliktir. Davaya konu olayda, şirket tarafından yatırılan ... nezdinde bulunan teminat da yatırımcıların korunmasını teminen sermaye piyasası faaliyetlerine ilişkin olarak yatırılan zorunlu teminatlardandır.
Kurul tarafından, teminatların serbest bırakılmamasına ilişkin kararın, muhtemel hak sahibi olan ...'in, teminatların serbest bırakılmasına engel olabilecek dilekçe ve ihbarnamelerinin bulunduğu, diğer bir ifadeyle, ...'in muhtemel hak iddiasının bulunduğu hususları dikkate alınarak tesis edildiği belirtilmiş, Dairemizin 2014/4656 sayılı ara kararına verilen cevapta, ... tarafından verilen dilekçe ve ihbarnameler ile Şirkete ve Kurul'a karşı açılan davalar konusunda bilgi ve belgeler sunulmuş, ancak söz konusu dilekçe, ihbarname ve davaların, Kurul tarafından şirket nezdinde yürütülen ve teminatların serbest bırakılmasına engel olabilecek nitelikte olması şartlarını taşımadıkları anlaşılmıştır.
Bu durumda, uyuşmazlığa konu ... nezdinde bulunan teminatın, sermaye piyasası faaliyetleri kapsamında gerçekleşmesi muhtemel zararlara karşı yatırımcıların korunmasını teminen yatırılan zorunlu teminatlardan olduğu ve şirketin faaliyetine hiç başlamadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, yatırımcıların korunmasını gerektirecek bir durumun bulunmadığı ve Tebliğ'de belirtilen şekilde, Şirket nezdinde Kurulca yürütülen ve teminatların serbest bırakılmasına engel olacak herhangi bir denetim, şikâyet ve uyuşmazlık bulunmaması şartının sağlandığı, diğer bir ifadeyle, dava konusu işleme gerekçe olarak gösterilen ...'in söz konusu dilekçe ve ihbarnamelerinin teminatların serbest bırakılmasına engel olabilecek nitelikte bulunmadığı ve şirket nezdinde Kurul tarafından da şikâyet veya uyuşmazlığa ilişkin denetim yürütülmediği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, Davacı Şirketin teminatlarının, Seri:V, No:130 sayılı Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Yatırılan Teminatların Kullanım Esasları Tebliği'nin 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca ... ile davacı şirket arasındaki uyuşmazlık sonuçlanana kadar serbest bırakılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.
Nitekim, Davacı Şirket Tasfiye Memuru ... tarafından Şirketin teminatlarının serbest bırakılması talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan davanın reddine dair ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı, Dairemizin 08/01/2020 tarih ve E:2014/4656, K:2020/66 sayılı kararıyla bozulmuş olup ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla bozmaya uyularak söz konusu işlemin iptaline karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 01/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.