Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/1013 Esas 2009/2343 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında görülen davada;
Davacılar, miras bırakanlarının çekişme konusu taşınmazları davalılara temlik ettiğini, yapılan işlemlerin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek miras payları oranında tapu iptal ve tescile ya da tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, çekişme konusu bir kısım taşınmazların yetki alanı dışında olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
Karar, davacılar (birleşen davalılar) tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hakimi .raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil ya da tenkis isteklerine ilişkindir. 
Mahkemece, bir kısım taşınmazlar yönünden yetkisizlik kararı verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; kayden davalıların maliki olduğu 2407 ada 46 parsel, 8776 ada 23 parsel, 25713 ada 1 parsel ve 299/111 pafta 24 parsel sayılı taşınmazların İzmir İli Bayraklı İlçesinde; 16 parça taşınmazın Foça İlçesi, 2 parça taşınmazın ise Menemen İlçesi sınırları içinde ve aynı yer  tapusunda kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.
Davacılar, miras bırakan tarafından çekişmeli taşınmazların davalılara intikali işleminin kendilerinden mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmışlardır.
Mahkemece, Foça ve Menemen ilçesi sınırları içinde bulunan taşınmazlar yönünden yetkisizlik kararı verilmiştir.
Bilindiği üzere; HUMK’nun 13/1.maddesi gereğince taşınmazın aynı ile ilgili davaların, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde çözüme kavuşturulması gerekeceği, öte yandan, çekişmenin birden fazla taşınmazla ilgili olması halinde aynı yasanın 13/2.maddesi hükmü uyarınca taşınmazlardan herhangi birinin bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olacağı tartışmasızdır. Taşınmazın bulunduğu yerden maksat ise tapuda kayıtlı olduğu yer değil, fiilen içinde bulunduğu mülki sınırdır. Hemen belirtilmelidir ki, anılan yetki kuralı kesin ve kamu düzeniyle ilgili olup, davanın her aşamasında mahkemece re’sen (kendiliğinden) gözetilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; çekişme konusu taşınmazlardan 2407 ada 46, 8776 ada 23, 25713 ada 1 ve 299/111 pafta 24 sayılı parsellerin Bayraklı İlçesi sınırları içinde ve tapusunda kayıtlı olduğu, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 8.5.2008 tarih 2008/189 sayılı kararı ile Bayraklı İlçesinin İzmir Asliye Hukuk Yargı yetki alanına dahil edildiği sabittir. 
Hal böyle olunca; yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda davanın esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir.
Davacıların (birleşen davanın davalıları) temyiz itirazı yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle HUMK’nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.2.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.