Danıştay 6. Daire 2019/10253 Esas 2020/11777 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/10253
Karar No : 2020/11777

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı 29.438 m² yüzölçümlü 24/640 hissesi davalı Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait taşınmazda davacıya ait gecekondu nedeniyle işgal ettiği 225 m² için İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğünce düzenlenen … tarihli ve … sayılı tapu tahsis belgesinin davalı idarece iptaline ilişkin 06.12.1988 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davanın derdestlik nedeniyle reddi yolunda İdare Mahkemesince verilen kararın Danıştay Ondördüncü Dairesinin 24/06/2015 tarihli ve E:2013/5635, K:2015/5689 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak dava konusu işlemin iptali yolunda ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararda; davacıya ait tapu tahsis belgeli gecekondunun güncel parseli ve adresi tam olarak belirlendikten sonra, gecekondunun işgal ettiği arazi de dikkate alınarak ıslah imar planında getirilen ölçülere uygun şekilde bulunduğu yerde muhafaza edilerek arsa veya hisse tahsis edilip edilemeyeceği değerlendirilerek, bulunduğu yerde muhafaza edilebiliyorsa aynı yerden arsa veya hisse tahsis edilmesi, bulunduğu yerde muhafaza edilemiyorsa 2981 sayılı Kanunun 13. maddesinin (b) bendi uyarınca, aynı bölgede veya diğer gecekondu ıslah veya önleme bölgesinde başka bir arsa veya hisse verilmesi gerekirken, bu yönde herhangi bir değerlendirme yapılmadan tesis edilen tapu tahsis belgesinin iptali işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davaya konu edilen tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin 06.12.1988 tarihli bir işlemin tesis edilmediği, söz konusu işlemin; davacının ecrimisil ihbarnamesine yaptığı itirazın reddine ilişkin yazılarında sehven bildirilen bir tarihten ibaret olduğu, arşiv kayıtlarında yapılan araştırma neticesinde tapu tahsis belgesinin 07/08/1990 tarihli işlemle iptal edildiği, bu işlemin davacının eşine tebliğ edilmesine karşın süresinde dava açılmadığı, dava konusu işlemin yokluğu yada derdestlik nedeniyle davanın reddedilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı 29.438 m² yüzölçümlü 24/640 hissesi davalı Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait taşınmazda davacıya ait gecekondu nedeniyle işgal ettiği 225 m² için İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğünce … tarihli ve … sayılı tapu tahsis belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu tapu tahsis belgesinin Vakıflar Genel Müdürlüğü İstanbul 1. Bölge Müdürlüğünün … tarihli ve … sayılı işlemiyle iptal edilmesi üzerine, davacı tarafından açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar Danıştay Ondördüncü Dairesinin 30/05/2019 tarihli ve E:2019/3015, K:2019/5292 sayılı kararıyla onanmıştır.
Bilahare, davacı tarafından, anılan gecekondu nedeniyle adına tanzim edilen ecrimisil ihbarnamesine yaptığı itirazın davalı idarece reddine dair …tarihli ve … sayılı işlemde, 06/12/1988 tarihinde tapu tahsis belgesinin iptal edildiği belirtilmiştir. Bunun üzerine, 06/12/1988 tarihli işlemin iptali istemiyle de bakılan dava açılmış, dava dosyasına dava konusu işleme ilişkin olarak herhangi bir bilgi ve belge sunulmamıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun 10.maddesinin (a) bendinde, "Bu Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12 nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verilir..." hükmüne ve (b) bendinde de "Hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin tapuları resen iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir.
2981 sayılı yasayla getirilen düzenlemenin amacı,imar mevzuatına aykırı yapılar nedeniyle “hak sahibi” niteliğini taşıyanlara, ıslah imar planı sonucu oluşturulan düzgün imar parsellerinden hisse tahsisi olduğu, dar gelirli vatandaşların konut sahibi olabilmelerinin sağlanmasının amaçlandığı açıktır. Nitekim 2981 sayılı yasa gerekçesinde, yasanın amacı,ekonomik ve sosyal nedenlerle birer çekim merkezi haline gelen kentlere akın eden vatandaşların mutlak olan barınak ihtiyaçlarının giderilmesi, imar mevzuatı ve planlara uygun hale getirilebilecek yapıların belli şartlarda hukukileştirilmesi olarak belirtilmiştir.
Bu meşrulaştırma sırasında yapıya özgü olan ve tapuya esas teşkil ederek hak sahipliğini belirleyecek tapu tahsis belgesi verilmekte ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilmektedir. Bu belgenin verildiği sırada, hak sahibi olabilmek için aranılan koşulları taşımadığı sonradan anlaşılanlar, bu durumun usulünce tespit edildikten sonra verilen tapu tahsis belgelerinin iptali gerekeceği yasanın amaçları arasındadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ile dosyadaki belgelerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde; davacı tarafından adına düzenlenen … tarihli ve … sayılı tapu tahsis belgesinin davalı idarece iptaline ilişkin … tarihli ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararının Danıştay Ondördüncü Dairesince onandığı, bu defa davacı tarafından gecekondusu nedeniyle adına tanzim edilen ecrimisil ihbarnamesine yapılan itirazın davalı idarece reddine dair işlemde, 06/12/1988 tarihinde tapu tahsis belgesinin iptal edildiğinin belirtilmesi üzerine, bu işleme ait herhangi bir bilgi ve belge dosyaya sunulmaksızın bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar davalı idare savunma dilekçesinde belirtmemiş ise de, temyiz ve karar düzeltme dilekçelerinde, davaya konu edilen … tarihli ve … sayılı tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin 06.12.1988 tarihli bir işlemin tesis edilmediği, söz konusu işlemin davacının ecrimisil ihbarnamesine yaptığı itirazın reddine ilişkin yazılarında sehven bildirilen bir tarihten ibaret olduğunun, arşiv kayıtlarında yapılan araştırma neticesinde tapu tahsis belgesinin … tarihli ve … sayılı işlemle iptal edildiğinin belirtildiği görülmüştür.
Bu durumda, davacı adına düzenlenen, bakılan davaya konu edilen ve taraflarca dosyaya sunulamayan aynı tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin 06.12.1988 tarihli bir işlemin tesis edilip edilmediğinin araştırılarak neticesine göre bir karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 01/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.