MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasında görülen itirazın kaldırılması ve iflas davaları sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 19.03.2013 gün ve 2013/1329 Esas, 2013/1692 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:

- KARAR -
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya sattığı 350 kg altın bedeli olan 10.404.405,84 USD alacağın tahsili amacıyla davalı aleyhine başlattığı icra takibine davalının haksız itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın kaldırılmasını, davalının verilecek depo emrine uymaması halinde İcra ve İflas Kanunu"nun 154 ve izleyen maddeleri uyarınca iflasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davaya dayanak yapılan icra takibinin iptaline karar verildiğini, geçerli bir takip kalmadığından bu davanın görülemeyeceğini, taraflar arasında imzalanan 03.3.2005 tarihli sözleşmeye göre uyuşmazlıkların ... Uluslararası Tahkim Mahkemesinde uygulanan kurallara göre çözümleneceğinin kararlaştırıldığını, bu nedenle görev ve yetki itirazları olduğunu, ayrıca davalı aleyhine açılan bir başka iflas davası olduğunu, davaların birleştirilmesi gerektiğini, davacının alacak miktarının da belli olmadığını ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, depo emrine uyulmadığı gerekçesiyle davalının iflasına dair verilen karar davalı vekilinin temyiz itirazı üzerine Dairemizin 19.03.2013 gün ve 2013/1329-1692 E.K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Bu kez davacı vekili ile davalı vekili kararın düzeltilmesini istemiştir.
1- İtirazın kaldırılması ve iflas davaları öncelikle davacının alacaklı, davalının ise borçlu olduğuna ilişkin bir maddi hukuk yargılamasını, sonrasında şartların mevcudiyeti halinde borçlu-davalının iflasına karar verilmesin gerektiren davalardandır. İflas kararını ancak davalının muamele merkezi mahkemesi verebilir (İİK.m.154). İflas davalarında tahkim şartının uygulana- mayacağına ilişkin kural, alacağın tesbiti aşamasına ilişkin olmayıp, iflas kararı verilmesi konusundaki devlet egemenliği ilkesi açısından hüküm ifade eder.
Özel hukuktaki sözleşme serbestisi sınırları içinde kalmak kaydıyla taraflar sözleşmeye uygulanacak hukuku ve doğacak uyuşmazlıkları çözecek (yetkili) yargı yerlerini serbestçe belirleyebilirler
Taraflar arasında akdedilen garanti sözleşmesinde İngiltere hukukunun uygulanacağı ve uyuşmazlıkların İngiltere Mahkemeleri’nde veya ... Tahkim Mahkemesi’nde çözümleneceği hükme bağlanmıştır.
Somut olayda davacı İngiltere Mahkemelerinden veya ... Tahkim Mahkemesi’nden aldığı bir karar olmaksızın, doğrudan sözleşmeye dayalı olarak iflas yolu ile takibe girişmiş; davalı da gerek takibe itirazında ve gerek davaya cevabında bu yönü ileri sürmüştür.
Yukarıda açıklandığı üzere davacının alacaklı, davalının ise borçlu olup olmadığının tesbiti, aksine bir hüküm yoksa iflasa bakan yer mahkemesince incelenir, ancak taraflar arasındaki sözleşmede bu belirleme İngiltere hukukuna ve İngiltere Mahkemelerine veya ... Tahkim Mahkemesi’ne bırakılmıştır.
Bu durumda davacının öncelikle anılan yargı yerlerinde alacağının varlığını ispatlayacak bir karar alması ve bununla Türkiye’de borçlu aleyhine iflas yolu ile takip yapması ve iflas davası açması gerekirken; taraflar arasındaki hukuk ve yetkili yargı yeri seçimini ortadan kaldıracak ve özellikle alacağın başka bir yer hukukuna tâbi kılınması sonucunu doğuracak şekilde doğrudan iflas takibi yapması ve bunu dayanak göstererek iflas davası açması doğru değildir.
Yerel mahkeme kararı Dairemizin 19.03.2013 gün ve 2013/1329-1692 E.K. sayılı kararındaki farklı düşüncelerle bozulmuş ise de davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile hükmün, yukarıda açıklanan farklı gerekçe ile bozulması gerektiği anlaşılmıştır.
2- Yukarıdaki bentte açıklanan gerekçelerle davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) sayılı bentte açıklanan nedenle davalı vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin 19.03.2013 gün ve 2013/1329-1692 E.K. sayılı kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme hükmünün değişik gerekçe ile BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarının reddine, peşin harçların istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 06.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.