23. Hukuk Dairesi 2013/7526 E. , 2013/7587 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen tapu iptali tescil, tazminat davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne, birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada bir kısım davalılar-birleşen davada davacılar ile asıl davada davacı-birleşen davada davalı vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili, müvekkili kooperatif ile davalılar arasında ....06.1996 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, yüklenici konumundaki müvekkilinin sözleşmeden kaynaklanan ... ve işlemleri yürüttüğü esnada davalıların, sözleşmeye göre verdikleri vekaletten müvekkilini azlettiklerini, buna rağmen müvekkilinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirdiğini ve arsa sahiplerine ait tripleks villaları tamamladığını, ancak kat irtifakı oluşturulamadığını, iskân ruhsatı alınamadığını, yapılan ihtarlar üzerine, arsa sahibi davalıların, sözleşme kapsamında kendilerine isabet eden villaları teslim aldıklarını, fakat müvekkili kooperatife isabet eden binaların arsa paylarını devir ve ferağa yanaşmadıklarını ileri sürerek, sözleşme kapsamında inşa edilen 39 adet tripleks nitelikteki villanın her birine isabet eden arsa paylarının kat irtifakı oluşturulacak şekilde ayrı ayrı tespitini ve davalılara isabet eden ... adet villanın arsa payları davalılar üzerinde bırakılarak geriye kalan müvekkili kooperatife ait ... adet villaya isabet eden arsa paylarının, davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalılar, ..., ..., ... ve ... vekili, yüklenici kooperatifin sözleşmeden kaynaklanan edimlerine yerine getirmediğini, sözleşmede belirlenen sürelere riayet etmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Asıl davada, davalılar ..., ... ve ..., davayı kabul ettiklerini bildirmişlerdir.
Asıl davada davalı ..., davaya cevap vermemiştir.
Birleşen davada davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı yüklenici kooperatif arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre inşa edilen ve müvekkillerine isabet eden ... adet villanın ....03.2004 tarihinde ... yıl gecikmeli olarak teslim edildiğini, öte yandan taşınmazların iç dekorasyonunda ve kullanılan malzemede sözleşmeye aykırılıklar bulunduğunu, yapılan delil tespitinde; geç teslim nedeniyle 32.260,00 TL, eksik ve ayıplı imalat bedeli olarak da 57.700,00 TL zarar meydana geldiğinin bildirildiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, toplam 89.960,00 TL"nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı kooperatif vekili, sözleşmede inşaat süresinin su basmanı vizesinden itibaren 36 ay olarak kararlaştırıldığını, su basmanı vizesinin de ....03.2000 tarihinde alındığını, buna göre teslim tarihinin ....03.2003 tarihi olduğunu, davacıların ise 09...2003 tarihinde çekilen ihtar üzerine ....03.2004 tarihinde dairelerini teslim aldıklarını, dolayısıyla ileri sürüldüğü kadar bir gecikme olmadığını, binalarda eksik ya da ayıplı imalat bulunmadığını savunarak, birleşen davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacı kooperatif her ne kadar arsa paylarının tapu kayıtlarının iptali ve adına tescilini talep etmiş ise de, talebinin esas itibariyle kat irtifakı-kat mülkiyeti kurulması ve tapuda devir yapılması için yetki ve izin verilmesi niteliğinde olduğu ve arsa sahiplerine ait bağımsız bölümler bitirilip teslim edildiğinden bu yöndeki talebinin yerinde olduğu, sözleşme hükümleri doğrultusunda arsa sahiplerine düşen bağımsız bölümlerin en geç ....03.2003 tarihinde teslimi gerektiği halde ... ay ... gün gecikmeyle ....03.2004 tarihinde teslim edildiği, geç teslim edilen ... adet villanın kira bedelinin toplam ....833,00 TL ve arsa sahiplerine ait bağımsız bölümlerdeki eksik ... bedelinin de 57.700,00 TL olduğu gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile ... adedi kooperatife ... adedi arsa sahiplerine ait toplam 39 adet her bir tripleks konutun arsa payının .../39 olduğunun tespiti ile, kat irtifakı ve kat mülkiyeti kurulması ve tapuda devir yapılması için asıl davada davacı kooperatife yetki ve izin verilmesine, birleşen davanın kısmen kabulü ile, ....833,00 TL gecikme tazminatı ve 57.700,00 TL eksik ... bedeli olmak üzere toplam 69.533,00 TL"nin davalı kooperatiften tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davacı-birleşen davada davalı kooperatif vekili ile asıl davada bir kısım davalılar ..., ..., ... ve ... vekili, birleşen davada davacılar ..., ..., ..., ... ve ... vekili temyiz etmiştir.
...) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı kooperatif vekili ile davalılar ..., ..., ... ve ... vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
...) Birleşen davada davacılar ..., ..., ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Taraflar arasındaki ....06.1996 tarihli sözleşmenin .... maddesinde "İnşaat süresi su basmanı vizesinden itibaren 36 aydır. İnşaat ruhsatı bugünden itibaren en geç ... ay içerisinde alınacaktır." hükmü kabul edilmiştir.
Somut olayda, davalı yüklenici tarafından ilk inşaat ruhsatının 04.07.1997 tarihinde 82 daire için alındığı, bu ruhsata göre inşaata başlanılmaması nedeniyle, daha sonra 03...1999 tarihinde ikinci ruhsatın alındığı, ikinci ruhsatta su basmanı vizesinin (temel üstü vizesi) ....03.2000 tarihi olarak belirtildiği anlaşılmış olup, hükme esas alınan bilirkişi raporunda su basmanı vizesi tarihine 36 ay ilavesi ile bulunan ....03.2003 tarihi ve taraflar arasındaki teslim tutanağının düzenlendiği ....2004 tarihleri arası için beş dairenin gecikme tazminatı bedeli toplam ....833,00 TL olarak hesaplanmış ve mahkemece bu miktara hükmedilmiştir. Sözleşmenin .... maddesinde, sözleşme tarihinden itibaren en geç ... ay olarak belirlenen inşaat ruhsatı alınması için öngörülen süre bilirkişi kurulu ve mahkeme
tarafından değerlendirilmemiştir. Bu durumda mahkemece, yüklenicinin inşaat ruhsatı almak için öngörülen bu ... aydan sonra, 04.07.1997 tarihinde ilk ruhsatı alması, bu ruhsata göre inşaata başlamama ve ikinci ruhsatı alma nedenleri ile inşaat ruhsatı alınmasındaki bu gecikmelerin yüklenicinin kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususlarında, belediye işlem dosya getirtilip uzman bilirkişi kurulundan rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
...-Birleşen davada davalı kooperatif vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Birleşen davada davacılar arasında ... mirasçılarından ... bulunmadığı halde, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, ....03.2004 tarihli tespit tutanağına göre ..."e düşen A-r-... nolu daire dışında, davacılara isabet eden diğer ... daire için gecikme tazminatı ve eksik ... bedeli hesaplanması gerekirken, ..."e isabet eden dairenin de hesaplamaya katılması doğru olmamıştır.
Öte yandan, ... .... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2004/35 D.... sayılı delil tespiti dosyasında alınan ....05.2004 tarihli bilirkişi raporunda, ortak alanlarda bahçe duvarı, otopark, site yolları, bahçe tanzimi gibi işlerin yapılmamış olduğu tespit edilmiş, mahkemece alınan ....04.2011 tarihli bilirkişi raporunda ise ortak alanlar ile ilgili olarak, tespit raporunda belirtilen diğer eksikliklerden söz edilmeksizin, kooperatif içi yolların yapıldığı fakat vaziyet planına göre güney cephede bulunan yaya girişinin yapılmadığının gözlemlendiği belirtilmiştir. Davalı tarafça da delil tespitinden sonra aradan geçen zaman içerisinde ortak alanlardaki eksik işlerin büyük ölçüde giderildiği savunulmuştur. Bu durumda, mahkemece, sözleşmenin ikinci maddesindeki "yapılacak bina ekli plan ve projesine uygun olarak inşaa edilecektir." hükmü de dikkate alınarak, inşaatın plan ve projesi celp edilip, ortak alanlarda, davacıların arsa payına düşen eksik işler belirlenmek suretiyle bedelinin hüküm altına alınması gerekirken, ....05.2004 tarihli tespit dosyasında alınan bilirkişi raporuna dayalı olarak sonuca gidilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davacı kooperatif vekili ile asıl davada bir kısım davalılar ..., ..., ... ve ... vekillerinin temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, birleşen davada davacılar ..., ..., ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün anılan davacılar yararına, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, birleşen davada davalı kooperatif vekilinin itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı kooperatif yararına BOZULMASINA, asıl dava yönünden alınması gereken harçlar peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, birleşen davada davalı kooperatif ile birleşen davada davacılar ..., ..., ... ve ..."den peşin alınan harçların istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.